Öz-duyarlığın Vücut Algısı, Beden Kitle İndeksi, Yaş ve Ebeveyn Tutumları ile İlişkisi

Bu çalışmanın amacı kadın üniversite öğrencilerinde öz-duyarlık ile vücut memnuniyeti/algısı ve beden kitle indeksi (BKİ) arasındaki ilişkiyi ortaya koymak ve öz-duyarlığın yaş (19-24 ve 25-30), ebeveyn tutumu (otoriter, koruyucu, demokratik, tutarsız), BKİ (zayıf, normal, fazla kilolu) ve vücut algısı/memnuniyeti (düşük ve yüksek) açısından farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymaktır. Araştırmanın katılımcılarını Türkiye’de lisans/yüksek lisans/doktora düzeyinde eğitime devam eden ve gönüllü olarak internet üzerinden araştırmaya katılan 19-30 yaş aralığında 443 kadın oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Özduyarlık Ölçeği ve Vücut Algısı Ölçeği kullanılmıştır. Veriler, Google Forms aracılığı ile internet üzerinden toplanmıştır. Verilerin analizinde Pearson korelasyon analizi, bağımsız gruplar t-testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Bulgular, öz-duyarlık ile vücut algısı/memnuniyeti arasında pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir ilişki; buna karşın öz-duyarlık ile BKİ arasında ise negatif yönlü ancak istatistiksel olarak anlamlı düzeyde olmayan bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Gruplar arası yapılan analizlere göre, öz-duyarlığın ebeveyn tutumu ve vücut algısı/memnuniyeti düzeyine bağlı olarak istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde farklılaştığı; ancak yaş ve BKİ açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılaşma görülmediği bulunmuştur. Bulgular mevcut alanyazını ışığında tartışılmış ve ileride yapılacak araştırmalara ve uygulamaya dönük önerilere yer verilmiştir

Relationships between Self-Compassion and Body Image Satisfaction, Body-Mass Index, Age and Parental Attitudes

The first aim of this study is to investigate the relationships between self-compassion and body image satisfaction and between self-compassion and body mass index (BMI) while the second aim of the study is to show whether there are significant mean differences in the self-compassion scores among distinct groups of age (19-24 and 25-30), parental attitude (authoritarian, protective, democratic, inconsistent), BMI (underweight, normal, overweight) and body image satisfaction (low and high) in a sample of Turkish female university students. The participants of the study consisted of 443 female volunteers aged between 19-30. Participants completed Personal Information Form, Self-Compassion Scale and Body Perception Scale respectively. The data was collected via the internet. For the purposes of the study, Pearson correlation analysis, independent samples t-test and one-way analysis of variance (ANOVA) were performed. The results indicated positive and statistically significant relationship between self-compassion and body image satisfaction and negative but statistically insignificant relationship between self-compassion and BMI. Regarding between groups analyses, the results showed that there are significant mean differences between different groups of parental attitude and body image satisfaction in terms of self-compassion scores while no such significant mean differences were found for different groups of age and BMI. In accordance with the relevant literature, the current findings were discussed and suggestions for future research and counseling practice were given

___

  • Akın, A. (2009). Self-compassion and submissive behavior. Education and Science, 34(152), 138– 147.
  • Albertson, E., Neff, K. & Dill-Shackleford, K. (2014). Self-compassion and body dissatisfaction in women: A randomized controlled trial of a brief meditation intervention. Mindfulness, 6(3), 444-454.
  • Alp, Z. (2012). Çalışanların ve emeklilerin sosyal istenirlik ve öz-duyarlılık açısından karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Andiç, S. (2013). Ergenlik döneminde zihni meşgul eden konularla ilişkili değişkenler: bağlanma tarzları, öz-şefkat ve psikolojik belirtiler. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Arda, D. (2012). Beyaz yakalı çalışanlarda öz-duyarlık ve iş tatmini arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Arnett, J. J. (2000). Emerging adulthood: A theory of development from the late teens through the twenties. American Psychologist, 55(5), 469–480.
  • Barnard, L., & Curry, J. (2011). Self-compassion: Conceptualizations, correlates, & interventions. Review of General Psychology, 15(4), 289-303.
  • Bayramoğlu, A. (2011). Self-compassion in relation to psychopathology. Yayınlanmamış doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Bluth, K. & Blanton, P. (2014). The influence of self-compassion on emotional well-being among early and older adolescent males and females. The Journal of Positive Psychology, 10(3), 219-230.
  • Bluth, K., Campo, R., Futch, W. & Gaylord, S. (2016). Age and gender differences in the associations of self-compassion and emotional well-being in a large adolescent sample. Journal of Youth and Adolescence, 46(4), 840-853.
  • Bolat, Z. (2013). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlıkları ile öz-anlayışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
  • Braun, T., Park, C. & Gorin, A. (2016). Self-compassion, body image, and disordered eating: A review of the literature. Body Image, 17, 117-131.
  • Brown, B. (1998). Soul without shame: A guide to liberating yourself from the judge within. Shambhala Publications.
  • Bulduk, S. ve Ardıç, E. (2015). Hemşirelik öğrencilerinde öz-duyarlığın incelenmesi. Hemşirelik Akademik Araştırma Dergisi 1(2), 60-65.
  • Cantazaro, A., & Wei, M. (2010). Adult attachment, dependence, self-criticism, and depressive symptoms: A test of a meditational model. Journal of Personality, 78(4), 1135–1162.
  • Cash, T. F. & Szymanski, M. L. (1995). The development and validation of the Body-Ideals Questionnaire. Journal of Personality Assessment, 64(3), 466–477.
  • Cook, B. & Hausenblas, H. (2011). Eating disorder-specific health-related quality of life and exercise in college females. Quality of Life Research, 20(9), 1385-1390.
  • Demir, S. (2014). An interpretative phenomenological analysis of shame in adult women and compassion-focused group intervention with schema therapy techniques. Yayınlanmamış doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Deniz, M. Engin., Arslan C., Özyeşil, Z. ve İzmirli, M. (2012). Öz-anlayış, yaşam doyumu, negatif ve pozitif duygu: Türk ve diğer üniversite öğrencileri arasında bir karşılaştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 23, 428-446.
  • Duarte, C., Ferreira, C., Trindade, I., & Pinto-Gouveia, J. (2015). Body image and college women’s quality of life: The importance of being self-compassionate. Journal of Health Psychology, 20(6), 754-764.
  • Ferreira, C., Pinto-Gouveia, J. & Duarte, C. (2013). Self-compassion in the face of shame and body image dissatisfaction: Implications for eating disorders. Eating Behaviors, 14(2), 207-210.
  • Germer, C. (2009). The mindful path to self-compassion: Freeing yourself from destructive thoughts and emotions. New York, NY: Guilford Press.
  • Gilbert, P. (1989). Human nature and suffering. Hove, UK: Lawrence Erlbaum Associates, Ltd.
  • Gilbert, P. (2005a). Compassion and cruelty: A biopsychosocial approach. In P Gilbert (Ed.), Compassion: Conceptualizations, research and use in psychotherapy (pp. 9–74). New York: Routledge.
  • Gilbert, P. (Ed.). (2005b). Compassion: Conceptualizations, research and use in psychotherapy. Hove: Routledge.
  • Gilbert, P. & Procter, S. (2006). Compassionate mind training for people with high shame and self-criticism: Overview and pilot study of a group therapy approach. Clinical Psychology & Psychotherapy, 13(6), 353–379.
  • Hamurcu, P., Öner, C., Telatur, B. ve Yeşildağ, Ş. (2015). Obezitenin beden imajı ve benlik saygısı üzerine etkisi. Türk Aile Hekimliği Dergisi, 19(3), 122-128.
  • Hovardaoğlu, S. (1993). Vücut algısı ölçeği. Psikiyatri, Psikoloji, Psikofarmakoloji Dergisi, Testler Özel Eki. 1(1), 26-27.
  • Iskender, M. (2009). The relationship between self-compassion, self-efficacy, and control belief about learning in Turkish university students. Social Behavior and Personality, 37(5), 711–720.
  • Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-based interventions in context: Past, present, and future. Clinical Psychology Science and Practice, 10(2), 144–156.
  • Kağıtçıbaşı, C. (1996). Family and human development across cultures: A view from the other side. Mahwah: Lawrence Erlbaum.
  • Kantaş, Ö. (2013). İlişki ve kendileşme benlik yönelimlerinin akademisyenlerin iyi-oluş halleri üzerindeki etkisi: Ego ve ekosistem motivasyonu, aşkınlık, öz-şefkat ve tükenmişlik değişkenlerinin rolü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Kaya, A., Bozaslan, H. ve Genç, G. (2012). Üniversite öğrencilerinin anne-baba tutumlarının problem çözme becerilerine, sosyal kaygı düzeylerine ve akademik başarılarına etkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 208-225.
  • Kelly, A., Carter, J. & Borairi, S. (2014). Are improvements in shame and self-compassion early in eating disorders treatment associated with better patient outcomes? International Journal of Eating Disorders, 47(1), 54-64.
  • Kelly, A., Carter, J., Zuroff, D., & Borairi, S. (2013). Self-compassion and fear of self-compassion interact to predict response to eating disorders treatment: A preliminary investigation. Psychotherapy Research, 23(3), 252-264.
  • Kelly, A., Vimalakanthan, K. & Miller, K. (2014). Self-compassion moderates the relationship between body mass index and both eating disorder pathology and body image flexibility. Body Image, 11(4), 446-453.
  • Korkmaz, B. (2017). Öz-duyarlık: psikolojik belirtiler ile ilişkisi ve psikoterapide kullanımı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 10(1), 40-58.
  • Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2007). Adult attachment: Structure, dynamics and change. New York, NY: Guilford University Press.
  • Mond, J., Mitchison, D., Latner, J., Hay, P., Owen, C., & Rodgers, B. (2013). Quality of life impairment associated with body dissatisfaction in a general population sample of women. BMC Public Health, 13(1), 1-11.
  • Mosewich, A. D., Kowalski, K. C., Sabiston, C. M., Sedgwick, W. A., & Tracy, J. L. (2011). Self-compassion: a potential resource for young women athletes. Journal of Sport and Exercise Psychology, 33, 103–123.
  • Muris, P., Meesters, C., Pierik, A. & de Kock, B. (2016). Good for the self: Self-compassion and other self-related constructs in relation to symptoms of anxiety and depression in non-clinical youths. Journal of Child and Family Studies, 25(2), 607-617.
  • Neely, M. E., Schallert, D. L., Mohammed, S. S., Roberts, R. M. & Chen, Y.J. (2009). Self-kindness when facing stress: The role of self-compassion, goal regulation, and support in college students’ well-being. Motivation and Emotion, 33(1), 88–97.
  • Neff, K. D. (2011). Self-compassion. New York, NY: William Morrow.
  • Neff, K., & Germer, C. (2012). A pilot study and randomized controlled trial of the mindful self-compassion program. Journal of Clinical Psychology, 69(1), 28-44.
  • Neff, K. & McGehee, P. (2010). Self-compassion and psychological resilience among adolescents and young adults. Self and Identity, 9(3), 225-240.
  • Neff, K. & Vonk, R. (2009). Self-compassion versus global self-esteem: Two different ways of relating to oneself. Journal of Personality, 77(1), 23–50.
  • Neff, K. D. (2003a). Development and validation of a scale to measure self-compassion. Self and Identity, 2(3), 223–250.
  • Neff, K. D. (2003b). Self-compassion: An alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. Self and Identity, 2(2), 85–102.
  • Neff, K., Hsieh, Y. & Dejitterat, K. (2005). Self-compassion, achievement goals, and coping with academic failure. Self and Identity, 4(3), 263–287.
  • Neff, K., Kirkpatrick, K. & Rude, S. (2007). Self-compassion and adaptive psychological functioning. Journal of Research in Personality, 41(1), 139–154.
  • Neff, K., Pisitsungkagarn, K., & Hsieh, Y. (2008). Self-compassion and self-construal in the United States, Thailand, and Taiwan. Journal of Cross-Cultural Psychology, 39(3), 267–285.
  • Neff, K., Rude, S. & Kirkpatrick, K. (2007). An examination of self-compassion in relation to positive psychological functioning and personality traits. Journal of Research in Personality, 41(4), 908–916.
  • Özyeşil, Z. (2011). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayış düzeylerinin bilinçli farkındalık kişilik özellikleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Pepping, C., Davis, P., O'Donovan, A. & Pal, J. (2014). Individual differences in self-compassion: The role of attachment and experiences of parenting in childhood. Self and Identity, 14(1), 104-117.
  • Pinto-Gouveia, J., Ferreira, C. & Duarte, C. (2014). Thinness in the pursuit for social safeness: An integrative model of social rank mentality to explain eating psychopathology. Clinical Psychology and Psychotherapy, 21(2), 154–165.
  • Pınar, R. (2002). Obezlerde depresyon, benlik saygısı ve beden imajı: Karşılaştırmalı bir çalışma. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 6(1), 30-41.
  • Przezdziecki, A., Sherman, K. A., Baillie, A., Taylor, A., Foley, E. & Stalgis-Bilinski, K. (2013). My changed body: Breast cancer, body image, distress and self-compassion. Psycho-Oncology, 22(8), 1872–1879.
  • Raes, F. (2010). Rumination and worry as mediators of the relationship between self-compassion and depression and anxiety. Personality and Individual Differences, 48(6), 757–761.
  • Sarıcaoğlu, H. (2011). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Schoenefeld, S. J., & Webb, J. B. (2013). Self- compassion and intuitive eating in college women: Examining the contributions of distress tolerance and body image acceptance and action. Eating Behaviors, 14(4), 493– 496.
  • Sen H., Yavuz-Muren H.M., Yagmurlu B. (2014) Parenting: The Turkish Context. In: Selin H. (eds) Parenting Across Cultures. Science Across Cultures: The History of Non-Western Science, (Vol. 7, pp.175-192). Springer, Dordrecht.
  • Shapiro, S. L., Astin, J. A., Bishop, S. R. & Cordova, M. (2005). Mindfulness- based stress reduction for health care professionals: Results from a randomized trial. International Journal of Stress Management, 12(2), 164–176.
  • Shapiro, S. L., Brown, K. W. & Biegel, G. M. (2007). Teaching self-care to caregivers: Effects of mindfulness-based stress reduction on the mental health of therapists in training. Training and Education in Professional Psychology, 1(2), 105–115.
  • Shaver, P. R., & Mikulincer, M. (2009). Adult attachment strategies and the regulation of emotion. In J. J. Gross (Ed.), Handbook of emotion regulation (pp. 446–465). New York, NY: Guilford Press. Striegel-Moore, R., Silberstein, L. & Rodin, J. (1986). Toward an understanding of risk factors for bulimia. American Psychologist, 41(3), 246-263.
  • Sümer, A. (2008). Farklı öz-anlayış (self-compassion) düzeylerine sahip üniversite öğrencilerinde depresyon anksiyete ve stresin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya. Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston, MA: Pearson.
  • Tezcan, B. (2009). Obez bireylerde benlik saygısı, beden algısı ve travmatik geçmiş yaşantılar (Yayınlanmamış uzmanlık tezi). Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi 2. Psikiyatri Kliniği. İstanbul.
  • Tylka, T. L. & Kroon Van Diest, A. M. (2015). Protective factors. In L. Smolak & M. P. Levine (Eds.), The Wiley handbook of eating disorders (pp. 430–444). West Sussex, UK: John Wiley & Sons, Ltd.
  • Tylka, T., Russell, H., & Neal, A. (2015). Self-compassion as a moderator of thinness-related pressures' associations with thinideal internalization and disordered eating. Eating Behaviors, 17, 23-26.
  • Uğur, G. (1996). Üniversite ögrencilerinde atılganlık ve beden algısı ilişkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Wasylkiw, L., MacKinnon, A. & MacLellan, A. (2012). Exploring the link between self-compassion and body image in university women. Body Image, 9(2), 236-245.
  • Webb, J. B. & Forman, M. J. (2013). Evaluating the indirect effect of self-compassion on binge eating severity through cognitiveaffective self-regulatory pathways. Eating Behaviors, 14(2), 224–228.
  • Whelton, W. & Greenberg, L. (2005). Emotion in self-criticism. Personality and Individual Differences, 38, 1583–1595.
  • Wood-Barcalow, N. L., Tylka, T., & Augustus-Horvath, C. L. (2010). ‘But I like my body’: Positive body image characteristics and a holistic model for young adult women. Body Image, 7(2), 106–116.
  • World Health Organization. (1995). Physical status: The use and interpretation of anthropometry. Report of a WHO expert committee. (Technical Report Series No. 854) [Available online at: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/37003/WHO_TRS_854.pdf?sequence=1.] Geneva: Switzerland.
  • Wren, A., Somers, T., Wright, M., Goetz, M., Leary, M., Fras, A., et.al. (2012). Self-compassion in patients with persistent musculoskeletal pain: Relationship of self-compassion to adjustment to persistent pain. Journal of Pain and Symptom Management, 43(4), 759-770.
  • Yağbasanlar, O. (2017). Kavramsal bir bakış: Öz-şefkat. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 88-101.
  • Yılmaz, M. T. (2009). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayışları (self-compassion) ile anne baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi-Cover
  • Başlangıç: 1986
  • Yayıncı: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanlığı
Sayıdaki Diğer Makaleler

Çevrimiçi Ders Materyallerinin Değerlendirilmesi: EBA Ders Örneği

Çetin GÜLER, Elif ERENSAYIN

Psikolojik Danışman Adaylarının, Yüz İfadelerindeki Duyguları Tanıma Beceriler

Ahmet METİN, Türkan DOĞAN

Okul Yöneticilerinin Beş Faktör Kişilik Özellikleri ile Yönetsel Güçlülükleri Arasındaki İlişki

Songül KARABATAK

Okul Öncesi Çocuklarının Yüzme Batma Kavramı ile İlgili Düşünceleri ve Sınıf İçi Etkileşimin Düşüncelerine Etkisi

Şule ELMALI, Canan LAÇİN ŞİMŞEK

İyi ve Zayıf Okuyucuların Okuduğunu Anlama Süreçlerinin Sesli Düşünme Yöntemiyle Karşılaştırılması

Berker BULUT, İhsan Seyit ERTEM

Öz-duyarlığın Vücut Algısı, Beden Kitle İndeksi, Yaş ve Ebeveyn Tutumları ile İlişkisi

Melisa Sevi KOÇ, Fidan KORKUT OWEN

Kaynaştırma Sınıflarındaki Normal Gelişim Gösteren Öğrencilerin Prososyal Davranışlarının İncelenmes

Ayşe Hicret GÜDÜK, Dilara YILMAZ

Ortaokul Öğrencilerinin Fen Bilimleri Dersindeki 21. Yüzyıl Becerilerine İlişkin Algıları: Çok Boyutlu Bir Yaklaşım

Ünzile Elif UĞUR, Semra SUNGUR

Paylaşımlı Kitap Okuma Sırasında Tipik Gelişim Gösteren, Otizm Spektrum Bozukluğu ve Zihinsel Yetersizliği Olan Çocukların Annelerinin Kullandıkları Etkileşim ve Dili Destekleme Stratejilerinin İncelenmesi

Ayşenur ÇELİK ŞAHİN, Emine Rüya ÖZMEN

Ortaokul Öğrencilerinin Araştırma-Sorgulamaya Yönelik Öz Yeterlik Algılarının Yordanmasında Epistemolojik İnançların Rolü

Munise SEÇKİN KAPUCU, Afra BIYIK