Okul Öncesi Dönemde Görülen Akran Zorbalığının Duygusal Zekâ ve Aile Değişkenleri Temelinde İncelenmesi

Bu çalışmada okul öncesi dönemde görülen akran zorbalığının duygusal zekâ ve aile değişkenleri temelinde incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya yaşları 5 ve 6 arasında değişen toplam 286 çocuk katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Hikâyeleştirilmiş Varsayımsal Durumlar Formu, Sullivan Çocuklar için Duygusal Zekâ Ölçeği, Sullivan Çocuklar için Kısa Empati Ölçeği, Sullivan Öğretmenler için Çocukların Duygusal Zekâsını Değerlendirme Ölçeği, Ebeveyn Tutum Ölçeği (ETÖ) ve Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Bulgular, duygusal zekâ, cinsiyet, anne eğitim düzeyi, sosyo-ekonomik düzey, babanın mesleği, çocuğun şiddet içeren oyun ve televizyon programlarına karşı ilgi düzeyi, demokratik ve otoriter ana baba tutumları değişkenlerinin akran zorbalığı ile doğrudan ilişkili olduğunu göstermiştir. Elde edilen sonuçlardan hareketle okul öncesi dönemde görülen akran zorbalığının üzerinde durulması gereken bir sorun olabileceği düşünülmektedir. Bulgular, ilgili alanyazın çerçevesinde tartışılmıştır.

Investigation of Peer Bullying in Early Years on The Basis of Emotional Intelligence and Family Variables

In this study, it was aimed at investigating peer bullying seen in preschool period on the basis of emotional intelligence and family variables. A total of 286 children aged between 5 and 6 participated in the study. “Storied Hypothetical Situations Form”, “Sullivan Emotional Intelligence Scale for Children”, “Sullivan Brief Empathy Scale for Children”, “Sullivan Teacher Rating Scale of Emotional Intelligence in Children”, “Parents Attitude Scale” and Demographical Information Form have been used as data collection tools. The findings indicated that variables such as emotional intelligence, gender, maternal education level, socio-economic level, father's profession, child's level of interest in violent games and television programs, and democratic and authoritarian parent attitudes were directly related to peer bullying. In addition, the results showed that peer bullying seen in preschool period could be a worth-stressing problem. The findings were discussed in the context of the related literature.

___

  • Akçay, D., & Özcebe, H. (2012). Televizyonun okul öncesi dönemdeki çocukların saldırganlık davranışına etkisi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 55, 82-87.
  • Akkaş, İ., & Uyanık, Z. (2016). Kadına yönelik şiddet. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 6(1), 32-42.
  • Aktaş Özkafacı, A. (2012). Annenin çocuk yetiştirme tutumu ile çocuğun sosyal beceri düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Anlıak, Ş., & Dinçer, Ç. (2005). Farklı eğitim yaklaşımları uygulayan okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların kişiler arası problem çözme becerilerinin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(1), 149-166.
  • Aslan, Ö. M. (2013). Anaokuluna devam eden çocukların oyun davranışları ve oyunlarında ortaya çıkan zorbalık davranışlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Aşkın, E. Ö., & Aşkın, U. (2017). Kadına yönelik aile içi şiddet ve yoksulluk ilişkisi: Aile içi şiddet mağduru kadınlar üzerine bir araştırma. Kapadokya Akademik Bakış, 1(2), 16-37.
  • Atalay, A. (2010). Akran zorbalığı gösterme ve akran zorbalığına maruz kalmanın cinsiyet, yaş, sosyoekonomik düzey, anne-baba tutumları, arkadaş ilişkileri ve benlik saygısı ile ilişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
  • Baltacı, H. Ş., & Demir, K. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının duygusal zekâları ve öfke ifade tarzları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(4), 2413-2428.
  • Bar-On, R. (2006). The Bar-On model of emotional-social intelligence (ESI) 1. Psicothema, 18(Suplemento), 13-25.
  • Belacchi, C., & Farina, E. (2010). Prosocial/hostile roles and emotion comprehension in preschoolers. Aggressive Behavior, 36(6), 371-389.
  • Bilgi, A. (2005). Bilgisayar oyunu oynayan ve oynamayan ilköğretim öğrencelerinin saldırganlık, depresyon ve yalnızlık düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Bilir, Ş., Arı, M., Dönmez, N. B., Atik, B., & San, P. (1991). Türkiye'nin 16 ilinde 4-12 yaşlar arasındaki 50.473 çocuğa fiziksel ceza verme sıklığı ve buna ilişkin problem durumlarının incelenmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 1(1), 1-14.
  • Büyükbaykal, G. (2007). Televizyonun çocuklar üzerindeki etkileri. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 28, 31-44.
  • Camodeca, M., S. Caravita, & Coppola, G. (2015). Bullying in Preschool: The Associations between participant roles, social competence, and social preference. Aggressive Behavior, 41, 310–321.
  • Camodeca, M., & Coppola, G. (2019). Participant roles in preschool bullying: The impact of emotion regulation, social preference, and quality of the teacher–child relationship. Social Development, 28(1), 3-21.
  • Cameron, D. L., & Kovac, V. B. (2017). Parents and preschool workers’ perceptions of competence, collaboration, and strategies for addressing bullying in early childhood. Child Care in Practice, 23(2), 126-140.
  • Casas, J. F., Weigel, S. M., Crick, N. R., Ostrov, J. M., Woods, K. E., Yeh, E. A. J., & Huddleston-Casas, C. A. (2006). Early parenting and children's relational and physical aggression in the preschool and home contexts. Journal of Applied Developmental Psychology, 27(3), 209-227.
  • Cooper, R. K.,& Sawaf, A. (1997). Liderlikte duygusal zekâ (Çev: A. Ayman ve B. Sancar). İstanbul: Sistem.
  • Coyne, I., & Carter, B. (Eds.). (2018). Being participatory: Researching with children and young people: Co-constructing knowledge using creative techniques. Switzerland: Springer International Publishing.
  • Craig, W. M. (1998). The relationship among bullying, victimization, depression, anxiety, and aggression in elementary school children. Personality and individual differences, 24(1), 123-130.
  • Çaplı, B. (2000). Televizyon karşısında çocuk: Türkiye örneği. Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi III. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi, 16-18 Ekim, Ankara, Türkiye.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Pegem Akademi.
  • Danacı, M. Ö., & Çetin, Z. (2016). Erken çocukluk döneminde görülen okul zorbalığı davranış eğilimlerinin çocukların kişisel/sosyal–dil–motor gelişimleri ile olan ilişkisi. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 3(2), 53-72.
  • Demir, E. K., & Şendil, G. (2008). Ebeveyn tutum ölçeği (ETÖ). Türk Psikoloji Yazıları, 11 (21), 15-25.
  • Dodge, K. A., Pettit, G. S., & Bates, J. E. (1994). Socialization mediators of the relation between socioeconomic status and child conduct problems. Child development, 65(2), 649-665.
  • Downey, L. A., Johnston, P. J., Hansen, K., Birney, J., & Stough, C. (2010). Investigating the mediating effects of emotional intelligence and coping on problem behaviours in adolescents. Australian Journal of Psychology, 62(1), 20-29.
  • Due, P., Merlo, J., Harel-Fisch, Y., Damsgaard, M. T., soc, M. S., Holstein, B. E., ... & de Matos, M. G. (2009). Socioeconomic inequality in exposure to bullying during adolescence: a comparative, cross-sectional, multilevel study in 35 countries. American Journal of Public Health, 99(5), 907-914.
  • Eggum, N. D., Eisenberg, N., Kao, K., Spinrad, T. L., Bolnick, R., Hofer, C., ... & Fabricius, W. V. (2011). Emotion understanding, theory of mind, and prosocial orientation: Relations over time in early childhood. The Journal of positive psychology, 6(1), 4-16.
  • Elmacı, F. (2007). Şiddet eğilimi olan ergenlerin duygusal farkındalıklarının ve duygularını yönetebilme becerilerinin incelenmesi, XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 5-7 Eylül, Tokat.
  • Eminoğlu, B. (2007). Dört-beş yaş çocuklarının sosyal davranışları ile ebeveyn davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Erdinç, S. (2009). Okul öncesi dönem çocuklarında fiziksel ve ilişkisel saldırganlığın çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Ersan, C. (2020). Physical aggression, relational aggression and anger in preschool children: he mediating role of emotion regulation. The Journal of General Psychology, 147(1), 18-42.
  • Esturgó-Deu, M. E.,& Sala-Roca, J. (2010). Disruptive behaviour of students in primary education and emotional intelligence. Teaching and teacher education, 26(4), 830-837.
  • Evcin, S. (2010). Bilgisayar oyunlarının ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin saldırganlık eğilimine etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Fitzpatrick, C., Oghia, M. J., Melki, J., & Pagani, L. S. (2016). Early childhood exposure to media violence: What parents and policymakers ought to know. South African Journal of Childhood Education, 6(1), 1-6.
  • Fox, R. A., Platz, D. L., & Bentley, K. S. (1995). Maternal factors related to parenting practices, developmental expectations, and perceptions of child behavior problems. The Journal of Genetic Psychology, 156(4), 431-441.
  • García-Sancho, E., Salguero, J. M., & Fernández-Berrocal, P. (2014). Relationship between emotional intelligence and aggression: a systematic review. Aggression and violent behavior, 19(5), 584-591.
  • Garner, P. W., & Hinton, T. S. (2010). Emotional display rules and emotion selfregulation: Associations with bullying and victimization in community based after school programs. Journal of Community & Applied Social Psychology, 20(6), 480-496
  • Goleman, D. (2016). Duygusal zekâ neden IQ’dan daha önemlidir? (Çev. B. S. Yüksel). İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Günindi, N. (2008). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden altı yaş çocuklarının sosyal uyum becerileri ile anne-babalarının empatik becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Güven, F. (2015). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin zorbalık yapmaları ile zorbalığa maruz kalmalarının, cinsiyet, anne-baba eğitimi, sosyoekonomik düzey ve empati eğilimi açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Toros Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
  • Hafızoğlu, Ş. (2007). Ergenlerde duygusal zekâ, ruhsal uyum ve davranış problemleri arasındaki ilişki, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Boğaziçi üniversitesi, İstanbul.
  • İkiz, S. (2015). Okul öncesi dönem çocuklarında fiziksel ve ilişkisel saldırganlığın ebeveyn tutumları açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
  • İnanç, B. Y., & Yerlikaya, E. E. (2017). Kişilik kuramları. Pegem Atıf İndeksi, 1-339.
  • Kandır, A., & Alpan, U. Y. (2008). Okul öncesi dönemde sosyal-duygusal gelişime anne-baba davranışlarının etkisi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 14(14), 33-38.
  • Karaca, N. H., Gündüz, A., & Aral, N. (2011). Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal davranışının incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(2), 65-76.
  • Kılıç, S. (2010). Akran istismarının ilköğretim öğrencilerinin okul iklimi algıları üzerindeki etkisi (Esenyurt ilçesi örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kirves, L., & Sajaniemi, N. (2012). Bullying in early educational settings. Early Child Development and Care, 182(3-4), 383-400.
  • Kocadaş, B., & Kılıç, M. (2012). Düşük sosyo-ekonomik yapıdaki kadın ve çocuğun şiddet algısı. Uluslararası Katılımlı Kadına ve Çocuğa Karşı Şiddet Sempozyumu, 27-28 Nisan, Ankara: Mutlu Çocuklar Derneği Yayınları.
  • Koltko-Rivera, M. E. (2006). Rediscovering the later version of Maslow's hierarchy of needs: Self-transcendence and opportunities for theory, research, and unification. Review of General Psychology, 10(4), 302-317.
  • Krygsman, A., & Vaillancourt, T. (2019). Peer victimization, aggression, and depression symptoms in preschoolers. Early Childhood Research Quarterly, 47, 62-73.
  • Liau, A. K., Liau, A. W., Teoh, G. B., & Liau, M. T. (2003). The Case for Emotional Literacy: the influence of emotional intelligence on problem behaviours in Malaysian secondary school students. Journal of Moral Education, 32(1), 51-66.
  • Lomas, J., Stough, C., Hansen, K., & Downey, L. A. (2012). Brief report: Emotional intelligence, victimisation and bullying in adolescents. Journal of adolescence, 35(1), 207-211.
  • Mavroveli, S., Petrides, K. V., Sangareau, Y., & Furnham, A. (2009). Exploring the relationships between trait emotional intelligence and objective socio emotional outcomes in childhood. British Journal of Educational Psychology, 79(2), 259-272.
  • Mavroveli, S.,& Sánchez Ruiz, M. J. (2011). Trait emotional intelligence influences on academic achievement and school behaviour. British Journal of Educational Psychology, 81(1), 112-134.
  • Mayer, J. D., & Salovey, P. (1997). What is emotional intelligence? P. Salovey & D. J. Sluyter (Eds.) içinde, Emotional development and emotional intelligence: Educational implications (syf. 3–34). Basic Books.
  • MEB, (2013). Okul öncesi eğitim programı. Ankara: MEB.
  • Mızrakçı, Ş. (1994). Annelerin çocuk yetiştirme tutumlarına etki eden faktörler: demografik özellikleri, kendi yetiştiriliş tarzları, çocuk gelişimine ilişkin bilgi düzeyleri ve çocuğun mizacına ilişkin algıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Monks, C., & Smith, P. K. (2010). Peer, self and teacher nominations of participant roles taken in victimisation by five-and eight-year-olds. Journal of Aggression, Conflict and Peace Research, 2(4), 4-14.
  • Monks, C., P. Smith, & Swettenham, J. (2003). Agressors, Victims, and Defenders in Preschool: Peer, Self- and Teachers Reports. Meritt-Patmer Quarterly 49 (4): 453–469.
  • Nansel, T. R., Overpeck, M., Pilla, R. S., Ruan, W. J., Simons-Morton, B., & Scheidt, P. (2001). Bullying behaviors among US youth: Prevalence and association with psychosocial adjustment. Jama, 285(16), 2094-2100.
  • Oluyinka, O. A. (2009). Mediatory role of emotional intelligence on the relationship between self-reported misconduct and bullying behaviour among secondary school students. Ife Psychologia, 17(2), 106.
  • Olweus, D. (1993). Bullying at school: What we know and what we can do. Malden, MA: Blackwell Publishing.
  • Olweus, D. (1995). Bullying or peer abuse at school: Facts and intervention. Current Directions in Psychological Science, 4(6), 196-200.
  • Ostrov, J. M., Woods, K. E., Jansen, E. A., Casas, J. F., & Crick, N. R. (2004). An observational study of delivered and received aggression, gender, and social-psychological adjustment in preschool:“This white crayon doesn’t work…”. Early Childhood Research Quarterly, 19(2), 355-371.
  • Ostrov, J. M., Gentile, D. A., & Crick, N. R. (2006). Media exposure, aggression and prosocial behavior during early childhood: A longitudinal study. Social Development, 15(4), 612-627.
  • Önder, F. C. & Yıldırım, S. Y. (2017). Ortaokul öğrencilerinde zorbalığı yordamada duygusal zekânın rolü. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(38), 131-146.
  • Özben, Ş., & Argun, Y. (2002). Okul öncesi çocukların anne-babalarının çocuk yetiştirme tutumları ile ilgili değişkenlerin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 18-28.
  • Özen, Ö. & Kartelli, F. (2017). Türkiye’de Yayın Yapan Çocuk Kanallarında Yayınlanan Çizgi Filmlerdeki Şiddet Olgusunun Analizi. Marmara İletişim Dergisi, 27, 81-93.
  • Özkan, Y., & Çifci, E. G. (2010). Peer bullying in primary schools in low socio-economic level. Elementary Education Online, 9(2), 576-586.
  • Page, A. Z., & İnce, M. (2008). Aile içi şiddet konusunda bir derleme. Türk Psikoloji Yazıları, 11(22), 81-94.
  • Pallant, J. (2016). SPSS kullanma kılavuzu (Çev. Sibel, Balcı ve Berat, Ahi.). Ankara: Nobel Yayınları.
  • Perren, S. (2000). Kindergarten children involved in bullying: social behaviour, peer relationships, and social status. Unpublished doctoral dissertation, University of Bern, Bern, Switzerland. 9 Aralık 2016 tarihinde http://www.zb.unibe.ch/download/eldiss/00perren_s.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Petrides, K. V., Sangareau, Y., Furnham, A., & Frederickson, N. (2006). Trait emotional intelligence and children's peer relations at school. Social Development, 15(3), 537-547.
  • Phelps, C. E. R. (2001). Children's responses to overt and relational aggression. Journal of Clinical Child Psychology, 30(2), 240-252.
  • Raver, C.C., Garner P.W., & Smith-Donald, R. (2007). The roles of emotion regulation and emotion knowledge for children’s academic readiness: Are the links causal?. R.C. Pianta, M.J. Cox, & K.L. Snow (Eds) içinde, School readiness and the transition to kindergarten in the era of accountability, (syf.121–47). Baltimore, MD: Brookes.
  • Renzetti, C.M. (2009). Economic stress and domestic violence.. Harrisburg, PA: VAWnet, a project of the National Resource Center on Domestic Violence. 13/05/2020 tarihinde https://uknowledge.uky.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1000&context=crvaw_reports adresinden erişilmiştir.
  • Repo, L., & Sajaniemi, N. (2015). Bystanders’ roles and children with special educational needs in bullying situations among preschool-aged children. Early Years, 35(1), 5-21.
  • Rigby, K. (2002). New perspectives on bullying. Jessica Kingsley Publishers.
  • Rivers, S. E., Brackett, M. A., Reyes, M. R., Mayer, J. D., Caruso, D. R., & Salovey, P. (2012). Measuring emotional intelligence in early adolescence with the MSCEIT-YV: Psychometric properties and relationship with academic performance and psychosocial functioning. Journal of Psychoeducational Assessment, 30(4), 344-366.
  • Saltalı, N. D. (2010). Duygu eğitiminin okul öncesi dönem cuklarının duygusal becerilerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Schokman, C., Downey, L. A., Lomas, J., Wellham, D., Wheaton, A., Simmons, N., & Stough, C. (2014). Emotional intelligence, victimisation, bullying behaviours and attitudes. Learning and Individual Differences, 36, 194-200.
  • Sharp, S., & Smith, P. K. (2002). School bullying: Insights and perspectives. Routledge.
  • Silva, M. A., Pereira, B., Mendonça, D., Nunes, B., & Oliveira, W. A. D. (2013). The involvement of girls and boys with bullying: an analysis of gender differences. International Journal of Environmental Research and Public Health, 10(12), 6820-6831.
  • Siu, A. F. (2009). Trait emotional intelligence and its relationships with problem behavior in Hong Kong adolescnts. Personality and Individual Differences, 47(6), 553-557.
  • Smith, P. K. (2011). Bullying in schools: Thirty years of research. C. P. Monks & I. Coyne (Eds.) içinde, Bullying in different contexts (s. 36-60). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
  • Smith, P. K., Mahdavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S., & Tippett, N. (2008). Cyberbullying: Its nature and impact in secondary school pupils. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 49(4), 376-385.
  • Söderström, Å., & Löfdahl Hultman, A. (2017). Preschool work against bullying and degrading treatment: Experiences from an action learning project. Early years, 37(3), 300-312.
  • Sullivan, A. K. (1999). The Emotional Intelligence Scale for Children (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 9916408).
  • Swearer, S. M., Siebecker, A. B., Johnsen-Frerichs, L. A., &Wang, C. (2010). Assessment of bullying/victimization: The problem of comparability across studies and across methodologies. S. R. Jimerson, S. M. Swearer, & D. L. Espelage (Eds.) içinde, Handbook of bullying in schools: An international perspective (s. 305-327). New York, NY: Routledge.
  • Şahin, F. T., & Özyürek, A. (2008). 5-6 yaş grubu çocuğa sahip ebeveynlerin demografik özelliklerinin çocuk yetiştirme tutumlarına etkisinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 395-414
  • Şanlı, D., & Öztürk, C. (2012). Annelerin çoc uk yetiştirme tutumlarını etkileyen etmenlerin incelenmesi. Buca Faculty of Education Journal, (32), 31-48.
  • Şen, M. (2009). 3-6 yaş grubu çocukların sosyal davranışlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Tanrikulu, I. (2020). Teacher reports on early childhood bullying: how often, who, what, when and where. Early Child Development and Care, 190(4), 489-501.
  • Tetik, S., Ökmen, M., & Bal, V. (2014). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin duygusal zeka düzeyleri ile öfke düzeyleri ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırmalar Dergisi, 2(1), 17-29.
  • Toksöz, E. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin zorbalık eğilimleri ve aile tutumu arasındaki ilişki üzerine bir araştırma: Eskişehir ili örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Türkyılmaz, M. İ., & Pekdoğan, S. (2019). 6-7 yaş çocuklarda okul öncesi eğitimin ilkokul birinci sınıftaki sosyal yeterlik ve hazırbulunuşlukla ilişkisi. Balikesir University Journal of Social Sciences Institute, 22(42), 159-174.
  • Ulutaş, İ. (2005). Anasınıfına devam eden altı yaş çocuklarının duygusal zekâlarına duygusal zekâ eğitiminin etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Ulutaş, İ., & Ömeroğlu, E. (2007). The effects of an emotional intelligence education program on the emotional intelligence of children. Social Behavior and Personality: an international journal, 35(10), 1365-1372.
  • Ulutaş, I., & Macun, B. (2016). Okul öncesi çocuklarının duygusal zekâsını desteklemede öğretmenin rolü. Electronic Turkish Studies, 11(14), 951-964.
  • Uysal, H. (2011). Okul öncesi dönemde görülen akran zorbalığının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Uysal, H.,& Dinçer, Ç. (2012). Okul öncesi dönemde akran zorbalıı. Journal of Theoretical Educational Science, 5(4)470-483.
  • Uysal, H.,& Dinçer, Ç. (2015). Akran zorbalığını belirlemede bir araç: Hikâyeleştirilmiş varsayımsal durumlar formu. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 52-74.
  • Wonderlich, S. J. (2007). Predıctors of bullyıng behavıors: a follow-up study on early chıldhood play behavıors of preschoolers (Master Degree). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 1450007).
  • Žganec, A., & Hanzec, I. (2015). Self-regulation, emotion understanding and aggressive behaviour in preschool boys. Croatian Journal of Education, 17(Sp. Ed. 1), 13-24.
  • Zunich, M. (1966). Child behavior and parental attitudes. The Journal of Psychology, 62(1), 41-46.
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi-Cover
  • Başlangıç: 1986
  • Yayıncı: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanlığı