Okul Müdürlerinin Karar Verme Stilleri İle İletişim Becerileri Arasındaki İlişki: Karma Bir Uygulama (Aydın İli Örneği)

Karma yöntemde yürütülen bu araştırmada okul müdürlerinin karar verme stilleri ile iletişim becerileri arasındaki ilişki incelenmiştir. Karma yöntemin kullanıldığı araştırmanın nicel boyutu ilişkisel tarama modelindedir. Nicel boyutun çalışma evrenini Aydın ili, Efeler ilçesinde bulunan tüm okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise düzeyinde çalışan öğretmenler oluşturmaktadır. Örneklemini ise “tesadüfi örneklem” yöntemi ile seçilen 392 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel boyutunda veriler, ‘Öğretmen Kişisel Bilgi Formu’, ‘Melbourne Karar Verme Ölçeği’ ve ‘Okul Müdürlerinin İletişim Becerileri Ölçeği’ ile toplanmıştır. Veriler parametrik ve parametrik olmayan istatistiksel programlarla analiz edilmiştir. Araştırmanın nitel boyutu olgubilim ile desenlenmiştir. Nitel boyutun çalışma grubunu “maksimum çeşitlilik” ve “ölçüt örnekleme” tekniği ile seçilen 8 öğretmen oluşturmaktadır. Öğretmenlerin, okul müdürlerinin karar verme stilleri ve iletişim becerileri ile ilgili görüşleri araştırmacı tarafından hazırlanmış olan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Elde edilen veriler içerik ve betimsel analiz yöntemleri ile çözümlenmiştir. Nicel boyutta öğretmen görüşlerine göre, okul müdürlerinin dikkatli karar verme stili oldukça yüksek algılanırken, kaçıngan, erteleyici ve panik karar verme stili oldukça düşük düzeyde algılanmaktadır. Okul müdürlerinin iletişim becerileri genel, sözlü iletişim, etkileşim, iletişim sorunları ve beden dili alt boyutlarında oldukça yüksek düzeydedir. Yapılan Korelasyon ve Regresyon analizleri sonucunda okul müdürlerinin karar verme stilleri ile iletişim becerileri arasında anlamlı bir ilişki olduğu ve iletişim becerilerinin karar verme stillerini yüksek düzeyde etkilediği bulunmuştur. Nitel boyutta, okul müdürlerinin iletişim becerilerini yetersiz bulan öğretmenlerin, okul müdürlerinin karar verme stilleri ile ilgili görüşleri paraleldir.

Relationship between School Principals’ Decision Making Styles and Communication Skills: A Mixed Method Study (A Sample of Aydın)

In this mixed method research, the relationship between school principals' decision making styles and communication skills were examined. The quantitative dimension of the study in which the mixed method is used is in correlational survey model. The population of the quantitative dimension of the study is all preschool, primary, secondary and high school teachers in Aydın Efeler district. The sample of the research consists of 392 teachers selected by random sampling method. The quantitative data of the research were gathered using “Teacher Personal Information Form”, “Melbourne Decision Making Scale”, and “Communication Skills Scales of School Principals”. The qualitative dimension of the study is designed by phenomenological approach. The study group of the qualitative dimension consists of 8 teachers selected by the “maximum variation sampling” and "criterion sampling” techniques. Teachers’ views about decision making styles and communication skills of school principals were gathered using a semi-structured interview form and the data were analysed using content and descriptive analysis methods. In the quantitative aspect, while the vigilance decision-making style of principals is highly perceived, the buck-passing, procrastination and hypervigilance decision-making styles are perceived at a very low level by teachers. The communication skills of principals are very high in general dimension, verbal communication, interaction, communication problems and body language sub dimensions. As a result of Correlation and Regression analyses, there is a meaningful relationship between school principals' decision-making styles and communication skills and communication skills have an impact on the decision-making styles at a high level. In the qualitative aspect, teachers who find the communication skills of school principals inadequate have also parallel views regarding the decision-making styles.

PDF

___

Ada, Ş., Çelik, Z., Küçükali, R., & Manafzadehtabriz, S. (2015). Okul yöneticilerinin iletişim becerilerine ilişkin yönetici ve öğretmenlerin algılama düzeyleri (Erzurum İli Örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 101-114.
Al-Omari, A. A. (2013). The relationship between decision making styles and leadership styles among public school principals. International Education Studies, 6(7), 100-110.
Alver, B., Ada, Ş., & Çakıcı, D. (2006). Okul yöneticilerinin karar verme stratejilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (13), 55-70.
Arın, A. (2006). Lise yöneticilerinin öğretim liderliği davranışları ile kullandıkları karar verme stratejileri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişki düzeyi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Ärlestig, H. (2007). Principals' communication inside schools: A contribution to school improvement?. In The Educational Forum, Vol. 71, No. 3, pp. 262-273. Taylor & Francis Group.
Aydın, M. (2010). Eğitim yönetimi. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi.
Aydın, M. (2013). Eğitimde örgütsel davranış. Ankara: Gazi kitabevi.
Celep, C. (1992). İlkokullarda yönetici-öğretmen iletişimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(8), 301-316.
Creswell, W. (2017). Karma yöntem araştırmalarına giriş. (Çev. Sözbilir, M.) Ankara: Pegem Akademi.
Çelikten, M. (2001). Etkili okullarda karar süreci. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(2), 263-274.
Çetinkaya, H. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin iletişim becerilerinin okul başarısına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Eskişehir.
Çınar, O. (2010). Okul müdürlerinin iletişim sürecindeki etkililiği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (26).
Deniz, M. E. (2004). Üniversite öğrencilerinin karar vermede öz saygı karar verme stilleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(15), 23-35.
Deniz, M. E. (2004). Investigation of the relation between decision making selfesteem, decision making style and problem solving skills of university students. Eurasian Journal of Educational Research. Vol: 15. 23-35
Eren, E. (2012). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
Göksoy, S. (2014). Okul yönetiminde karara katılım. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 253-268.
Güçlü, N., Özer, A., Kurt, T., & Koşar, S. (2015). Multilevel analysis of the effects of leardership styles, decision making strategies and personality on decision-making process in schools Liderlik stilleri, karar verme stratejileri ve kişiliğin okullardaki karar sürecine etkilerinin çok düzeyli analizi. Journal of Human Sciences, 12(2), 1756-1791.
Hansson, P. H., & Andersen, J. A. (2007). The Swedish Principal: Leadership Style, Decision-Making Style, and Motivation Profile, 11 (8). IEJLL: International Electronic Journal for Leadership in Learning, 11, 325-338.
Kaya, Y. K. (1993). Eğitim yönetimi. Ankara: Bilim Yayınları.
Kurban, C. (2015). Bireysel algılarına göre okul yöneticilerinin karar verme stilleri. (Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Kuzgun, Y. (1992). Karar stratejileri ölçeği: Geliştirilmesi ve standardizasyonu. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları. Ankara: Türk Psikologlar Derneği. s, 161-170.
Lunenburg, F. C. (2010). The Decision Making Process. In National Forum of Educational Administration & Supervision Journal. 27 (4), 1-10.
Mann, L; Radford, M; Burnett, P; Ford, S; Bond, M; Leung, K; Nakamura, H; Vaughan, G; Yang, K.S. (1998). Cross-cultural differences in selfreported decision-making style and confidence. International Journal of Psychology. Vol: 33. 325-335.
Orpen, C. (1997). The interactive effects of communication quality and job involvement on managerial job satisfaction and work motivation.The Journal of Psychology,131(5), 519-522.
Ölçüm, D. (2015). Okul yöneticilerinin karar verme stillerinin öğretmenlerin iş doyumuna etkisi (Sakarya ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Ölçüm, D., & Titrek, O. (2015). The effect of school administrators’ decision-making styles on teacher job satisfaction. ProcediaSocial and Behavioral Sciences, 197, 1936-1946.
Özgan, H., & Aslan, N. (2008). İlköğretim okul müdürlerinin sözlü iletişim biçiminin öğretmenlerin motivasyonuna etkisinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 190-206.
Özgözgü, S. (2008). İlköğretim ve ortaöğretim öğretmenlerinin, denetmenlerin iletişim becerilerine ilişkin algı ve beklentileri. (Yükseklisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Scott, S.G. & Bruce, R.A. (1995). Decision-making style. The development and assessment of a new measure. Educational and Pschological Measurement, 55(5), 818-831.
Şahin, A. (2010). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Kişiler Arası İletişim Becerileri ve Çatışma Yönetimi Stratejileri Arasındaki İlişki. Milli Eğitim Dergisi, 40(188), 125-143.
Şimşek, Y. & Altınkurt, Y. (2009). Endüstri meslek liselerinde görev yapan öğretmenlerin okul müdürlerinin iletişim becerilerine ilişkin görüşleri. Akademik bakış, 17, 1-16.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldırım, İ. (1989). Okul örgütlerinde karar verme ve karara katılma. Eğitim ve Bilim, 13(73), 18-24.
Yıldız, K. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin karar verme stilleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(24), 104-133.
Yüksel, İ. (2005). İletişimin iş tatmini üzerindeki etkileri: bir işletmede yapılan görül çalışma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2), 291-306.