Elif BİÇER, Dilek KASIM, Oktay TAYMAZ SARI

Gelişimsel Sorunları Olan Çocuklarda Oyun Temelli Ev ve Çocuk Merkezli Eğitim Programının Etkililiği Üzerine Çalışma

Bu araştırma, çocuklarında gelişimsel farklılıklar olduğunu fark eden ailelerin bağımsız bir psikiyatriste başvurmaları sonucunda, otizmde yüksek risk taşıdığı belirlenmiş olan çocukları ile yürütülmüştür. Dört katılımcı ile yapılan bu çalışmada, otizm riski taşıyan, yoğun dürtü kontrolü sorunu olan bu çocuklara, oyun ile öğretim ve aile katılımına yönelik eğitim verilmiştir. Araştırma sonunda ortaya çıkan verilerde; 1. Katılımcının dört aylık, 2. Katılımcının altı aylık, 3. Katılımcının iki yıl üç aylık ve 4. Katılımcının bir yıl on aylık eğitsel çalışma sonuçları sunulmuştur. Ayrıca, eğitim süresince, çocuğun gelişimine ilişkin toplanan nitel ve nicel nitelikteki verilerin aktarılması hedeflenmiştir. Araştırmada kullanılan Ankara Gelişim Envanteri ve ABC sonuçları değerlendirilmiştir. Ankara Gelişim Envanteri sonuçlarına göre, genel ve alt gelişim alanları boyutundaki puanlarda, tüm katılımcılarda artış olduğu, özellikle en yüksek artışın dil ve bilişsel alanda olduğu görülmektedir. ABC formu sonuçlarına bakıldığında, duyusal alan başta olmak üzere otizm ile ilgili belirtilerin eğitim sonunda tamamen yok olduğu, tüm gelişim alanlarında ve toplam puanda buna bağlı olarak azalma olduğu görülmektedir

A Study On Effectiveness Of Child-Centered And Play-Based Home Support Education Program On Children Who Have Development Problems

This study was conducted with four participants at high risk for autism, who consulted a psychiatrist independent of the study, due to their families noticing developmental abnormalities. This study presents four months, six months, two years - three months and one year - ten months durations based results of the four participants of the play-based home support educational program respectively. Semi-experimental research methods with a single group pretest-posttest model were used in this study. It was observed that the application of a play-based home support and child-centered educational programs to four children of different ages demonstrated strong symptoms of autism resulted in improvements in all sub-scales of ADSI(AGTE), with greater developments specifically in the linguistic-cognitive scale. Results of the ABC, despite the fact that the educational program was administered to each child for different lengths of time; indicated an observable decline in autism symptoms in all sub-areas

PDF

___

Aldred, C., Green, J., & Adams, C. (2004). A new social communication intervention for children with autism: pilot randomised controlled treatment study suggesting effectiveness. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45(8), 1420-1430.
Aldemir, Ö., Gürsel, O. (2011). Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara okul öncesi dönem akademik becerilerin öğretiminde küçük grup düzenlemesiyle sunulan sabit bekleme süreli öğretimin etkililiği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(2).
Baker, J. K., Messinger, D. S., Lyons, K. K., & Grantz, C. J. (2010). A pilot study of maternal sensitivity in the context of emergent autism. Journal of autism and developmental disorders, 40(8), 988-999.
Birkan, B. (2002). Erken özel eğitim hizmetleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 3(02).
Boyce, G. C., White, K. R., & Kerr, B. (1993). The effectiveness of adding a parent involvement component to an existing center-based program for children with disabilities and their families. Early Education and Development, 4(4), 327-345.
Bruder, M. B. (2000). Family-centered early intervention clarifying our values for the new millennium. Topics in early childhood special education, 20(2), 105-115.
Kasari, C., Freeman, S., & Paparella, T. (2006). Joint attention and symbolic play in young children with autism: A randomized controlled intervention study. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 47(6), 611-620.
Collins, B. C., Gast, D. L., Ault, M. J., & Wolery, M. (1991). Small group instruction: Guidelines for teachers of students with moderate to severe handicaps. Education and Training in Mental Retardation, 18-32.
Diken, I. H, Gul, S. O., (2009). Erken çocuklukta özel eğitime ilişkin türkiye'de gerçekleştirilmiş lisansüstü tez çalışmalarının gözden geçirilmesi. International Journal of EarlyChildhood Special Education, 1(1).
Diken, I. H. (2012). Türk annelerinin ve özel gereksinimli çocuklarının etkileşimsel davranışlarının araştırılması: Erken müdahaleye yönelik öneriler. Eğitim ve Bilim, 37, 163.
Diken, O., & Mahoney, G. (2013). Interactions between Turkish mothers and preschool children with autism. Intellectual and Developmental Disabilities, 51(3), 190–200.
Doussard–Roosevelt, J. A., Joe, C. M., Bazhenova, O. V., & Porges, S. W. (2003). Mother–child interaction in autistic and nonautistic children: Characteristics of maternal approach behaviors and child social responses. Development and Psychopathology, 15(02), 277-295.
Drew, A., Baird, G., Baron-Cohen, S., Cox, A., Slonims, V., Wheelwright, S., et al. (2002). A pilot randomised control trial of a parent training intervention for pre-school children with autism: Preliminary findings and methodological challenges. European Child and Adolescent Psychiatry, 11, 266 –272.
Güleç-Aslan, Y. (2011). Bir vaka Sunumu: Otizm için risk taşıyan bir çocukta Uygulamalı Davranış Analizine dayalı eğitim. International Journal of EarlyChildhood Special Education, 3(2).
Green, J., Charman, T., McConachie, H., Aldred, C., Slonims, V., Howlin, P., Barrett, B. (2010). Parent-mediated communication-focused treatment in children with autism (PACT): a randomised controlled trial. The Lancet, 375(9732), 2152-2160
Greenspan,S,I., Wıeder, S. (2004). Özel gereksinimli çocuk. (1. Basım) (Çev. Prof. Dr. İsmail Ersevim). İstanbul: Özgür Yayıncılık.
Greenspan,S,I., Wıeder, S. (2017).Otizmde Derinlemesine Oyunla Tedavi. (1. Basım) (Çev.Müjde Işık Koç). İstanbul: Özgür Yayıncılık.
Harris, S. L., & Handleman, J. S. (2000). Age and IQ at intake as predictors of placement for young children with autism: A four-to six-year follow-up. Journal of autism and developmental disorders, 30(2), 137-142.
Humphries, T. L. (2003). Effectiveness of pivotal response training as a behavioral intervention for young children with autism spectrum disorders. Bridges: Practice-Based Research Syntheses, 2(4), 1-9.
Ingersoll, B., & Gergans, S. (2007). The effect of a parent-implemented imitation intervention on spontaneous imitation skills in young children with autism. Research in Developmental Disabilities, 28, 163–175
Karaaslan, O. (2010). Etkilesime dayali erken eğitim programi’nin (EDEP) gelisimsel yetersizliğe sahip cocuklar ve anneleri üzerindeki etkililigi. Doktora tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskisehir.
Kasari, C.,Freeman, S., Paparella, T. (2006). Joint attention and symbolic play in young children with autism: A randomized controlled intervention study. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 47(6), 611-620.
Mahoney, G., Perales, F. (2005). Relationship-focused early intervention with children with pervasive developmental disorders and other disabilities: A comparative study. Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics, 26(2), 77-85.
Mahoney, G., & Solomon, R. (2016). Mechanism of Developmental Change in the PLAY Project Home Consultation Program: Evidence from a Randomized Control Trial. Journal of autism and developmental disorders, 46(5), 1860-1871.
Maviş, İ. (2005). Çocukta anlam bilgisi gelişimi. SS Topbaş(Ed.) içinde, . Dil ve kavram gelişimi (ss129-148).Kök Yayıncılık. Ankara.
McConachie, H., & Diggle, T. (2007). Parent implemented early intervention for young children with autism spectrum disorder: A systematic review. Journal of evaluation in clinical practice, 13(1), 120-129.
Meadan, H.,Ostrosky, M. M., Zaghlawan, H. Y. ve Yu, S. (2009). Promoting the social and communicative behavior of young children with autism spectrum disorders: A review of parent-implemented intervention studies. Topics in Early Childhood Special Education, 29(2), 90–104.
Mukaddes, N. M.,Tutkunkardas, M. D., Sari, O., Aydin, A. ve Kozanoglu, P. (2014).Characteristics of children who lost the diagnosis of autism: a sample from istanbul, Turkey. Autism research and treatment, 2014.
Roberts, J., Williams, K., Carter, M., Evans, D., Parmenter, T., Silove, N., Warren, A. (2011). A randomised controlled trial of two early intervention programs for young children with autism: Centre-based with parent program and home-based. Research in Autism Spectrum Disorders, 5(4), 1553-1566.
Rogers , S .J. & Lewıs , H. (1989) ‘An Effective Day Treatment Model for Young Children with Pervasive Developmental Disorders’, Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry 28: 207–14.
Rogers , S .J., Herbıson, J., Lewıs , H., Pantone , J. & Reıs , K. (1986) ‘An Approach for Enhancing the Symbolic, Communicative, and Interpersonal Functioning of Young Children with Autism and Severe Emotional Handicaps’, Journal of the Division of Early Childhood 10: 135–48.
Sallows, G. O., & Graupner, T. D. (2005). Intensive behavioral treatment for children with autism: Four-year outcome and predictors. American Journal on Mental Retardation, 110(6), 417-438.
Sarı, O. T. (2014). Outcomes of play based home support for children with autism spectrum disorder Social Behavior and Personality : an internationaljournal, 42(Supplement 1 to Issue 1), 65S-80S.
Savasir, I., Sezgin, N. ve Erol, N. (1998). Ankara Gelisim Tarama Envanteri (AGTE) El Kitabi.
Sazak, P. E. (2006). Dünyada ve Türkiye'de erken çocukluk özel eğitiminin gelişimi ve erken çocukluk özel eğitim uygulamaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 7(02).
Schertz, H. H., & Odom, S. L. (2007). Promoting joint attention in toddlers with autism: A parent-mediated developmental model. Journal of Autism and Developmental Disorders, 37, 1562–1575.
Siller, M., & Sigman, M. (2002). The behaviors of parents of children with autism predict the subsequent development of their children's communication. Journal of autism and developmental disorders, 32(2), 77-89.
Siller, M., & Sigman, M. (2008). Modeling longitudinal change in the language abilities of children with autism: Parent behaviors and child characteristics as predictors of change. Developmental Psychology, 44, 1691–1704
Solomon, R.,Necheles, J., Ferch, C. ve Bruckman, D. (2007). Pilot study of a parenttraining program for young children with autism the play project home consultation program. Autism, 11(3), 205-224.
Solomon, R., Van Egeren, L. A., Mahoney, G., Huber, M. S. Q. ve Zimmerman, P. (2014). PLAY Project Home Consultation intervention program for young children with autism spectrum disorders: a randomized controlled trial. Journal of Developmental and Behavioral Pediatrics, 35(8), 475.
Şahin, F. T.,Kalburan, F. N. C. (2009).Aile eğitim programları ve etkililiği: dünyada neler uygulanıyor?. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,25(25), 1-12.
Tonge, B., Brereton, A., Kiomall, M., Mackinnon, A., King, N., & Rinehart, N. (2006). Effects on parental mental health of an education and skills training program for parents of young children with autism: A randomized controlled trial. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 45(5), 561-569.
Töret, G., Özdemir, S., & Özkubat, U. (2015). Ciddi düzeyde otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar ile annelerinin ebeveyn-çocuk etkileşimlerinin ebeveyn ve çocuk davranışları açısından incelenmesi. Ankara Üniversitesi Özel Egitim Dergisi, 16 (1), 1, 22.
Tuijl, Cathy van, Paul PM Leseman. "Improving mother–child interaction in low‐ income Turkish–Dutch families: A study of mechanisms mediating improvements resulting from participating in a home‐ based preschool intervention program." Infant and Child Development 13.4 (2004): 323-340.
Vismara, L. A., Colombi, C., & Rogers, S. J. (2009). Can one hour per week of therapy lead to lasting changes in young children with autism?. Autism, 13(1), 93-115.
Wetherby, A. M., & Woods, J. J. (2006). Early social interaction project for children with autism spectrum disorders beginning in the second year of life: A preliminary study. Topics in Early Childhood Special Education, 26, 67– 82.
Yavuzer H.,(2007). Çocuk psikolojisi. Remzi Kitabevi.
Yeniova, Ö., Aşçıoğlu, S. (2006). Hastane infeksiyonları alanında bir araştırma yöntemi “yarı-deneysel (quasiexperimental)” araştırma tasarımları. (http://hastaneinfeksiyonlari.com/ Erişim Tarihi:1 Ocak 2015.)