FİRMA KARLILIĞININ SERMAYE YOĞUNLAŞMASI KAPSAMINDA BELİRLEYİCİLERİ: BIST 30 FİRMALARI ÜZERİNE PANEL VAR ANALİZİ

Çalışmada, firma karlılığına etki eden sermaye yoğunlaşması faktörlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. 2009 ile 2015 yılları arasında BIST 30 Endeksi'nde işlem gören firmaları kapsamaktadır. Araştırmada karlılık, özsermaye karlılığı (ROE) ile temsil edilirken, sahiplik yapısı ise en büyük ortağın sermaye payı (EBOSP), en büyük iki ortağın sermaye payı (EB2OSP), en büyük üç ortağın sermaye payı (EB3OSP) ve halka açıklık oranı (HAO) ile temsil edilmiştir. Sermaye yoğunlaşması doğrultusunda karlılığı etkileyen faktörler, Panel Vektör Otoregresif Modeli (VAR) ile araştırılmıştır. VAR analizi kapsamında Granger Nedensellik, etki tepki ve varyans ayrıştırması analizleri de gerçekleştirilmiştir. Analiz neticesinde, ROE değişkeninde kısa dönemli ilişkiler, DROE, DHAO ve DEBOSP değişkenlerinin bir dönem gecikmeli değerleri tarafından belirlenmektedir. DROE serisinde 1 standart sapmalık şok meydana geldiğinde, ilk dönemde pozitif yönlü en büyük tepkiyi serinin kendisinin verdiği tespit edilmiştir. İkinci dönemde negatif tepkileri sırasıyla DEB3OSP ve DEB2OSP verirken, en büyük pozitif tepkiyi ise finansal kaldıraç (FK) (kontrol değişkeni) serisi vermiştir. Aynı zamanda ROE'deki varyans değişimlerini en fazla DFK değişkeni ve serinin kendisi tarafından açıkladığı ortaya çıkarılmıştır

DETERMINANTS OF THE COMPANY'S PROFITABILITY WITHIN THE SCOPE OF CAPITAL CONCENTRATION: PANEL VAR ANALYSIS FOR BIST 30 FIRMS

This study which covers the firms that are traded at the BIST 30 Index between 2009-2015 aims to determine the factors affecting the profitability of the company within the scope of capital concentration. Profitability is represented by return on equity (ROE), ownership structure is determined by the share of the largest partner (LPS), the share of the two largest partners (2LPS), the share of the largest three partners (3LPS) and free float rate (FFR). Factors affecting profitability in the direction of capital concentration were researched with Panel Vector Autoregressive Model (VAR). In the scope of VAR analysis, Granger causality, impulse response analysis and variance decomposition analyzes were performed. As a result of the analysis, short-term relationships in the ROE variable is determined by the lags of DROE, DFFR and LPS. When 1 standard deviation shock occurs in the DROE, the highest positive response is given by the series itself in the first period. The negative responses were given by ROE, 3LPS and LPS in the second period, respectively. The greatest positive response belongs to financial leverage (FL) (control variable) the DFL. Concurrently, it is observed that variance changes in ROE are mostly explained by DFL variable and the series itself

PDF

___

Alimehmeti, G. ve Paletta, A. (2012), “Ownership Concentration And Effects Over Firm Performance: Evidences From Italy”, European Scientific Journal, 8 (22), pp. 39,49.
Aytekin, S. ve İbiş, A. (2014), “Mülkiyet Yapısının İşletmelerin Finansal Performansı Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi: BIST Metal Eşya, Makina Endeksi (XMESY) Üzerinde Bir Uygulama”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 40.
Bayrakdaroğlu, A. (2010), “Mülkiyet Yapısı ve Finansal Performans: İMKB Örneği”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2 (2), ss. 11-20.
Borsa İstanbul (2016), “Borsa İstanbul Endeks Verileri”, www.borsaistanbul.com. Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979), “Distribution of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74, pp. 427–431.
Doğan, M. ve Topal, Y. (2015), “Sahiplik Yapısının Firma Performansı Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20 (4), ss. 165-177.
Enders, W. (1995), Applied Econometric Time Series, Birinci Baskı, Wiley.
Gençtürk, M. (2003), “Finansal Kriz Dönemlerinde İşletmelerin Hisse Yoğunluklarının Performanslarına Etkisi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (2), ss. 231-251.
Halili, E., Saleh, A. S. ve Tempone, I. (2013), “Ownership Structure and Operating Performance: Family and Non-Family Firms in Australia”, International Review of Business Research Papers, 4 (5), pp. 52–67.
Hamadi, M. (2010), “Ownership Concentration, Family Control and Performance of Firms”, European Management Review, 7, pp. 116-131.
Kamuyu Aydınlatma Platformu (2016), “Şirketlerin Mali Tabloları”, www.kap.org.tr.
Kao, C. (1999), “Spurious Regression and Residual-Based Tests For Cointegration in Panel Data”, Journal of Econometrics, 90 (1), pp. 1-44.
Kocaağa, Ö. (2010), Ownership Structure and Corporate Governance in Turkish Stock Companies, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İngilizce İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, İzmir.
Lam, T. Y. ve Lee, S. K. (2008), “CEO Duality and Firm Performance: Evidence From Hong Kong”, Corporate Governance, 8 (3), pp. 299- 316.
Maury, B. ve Pajuste, A. (2005), “Multiple Large Shareholders and Firm Value”, Journal of Banking and Finance, 29, pp. 1813- 1834.
Moscu, R. G. (2013), “The Relationship Between Firm Performance and Bord Characteristics in Romania”, International Journal of Academic Research in Economics and Management Sciences, 2 (1), pp. 167- 175.
Önem, H. B. ve Demir, Y. (2015), “Mülkiyet Yapısının Firma Performansına Etkisi: BIST imalat Sektörü Üzerine Bir Uygulama, Vizyoner Dergisi, 6 (13).
Reyna, J. M. S. M. ve Encalada, J. A. D. (2012), “Ownership Structure, Firm Value and Investment Opportunities Set: Evidence from Mexican Firms. Journal of Entrepreneurship”, Management and Innovation (JEMI), 8 (3), pp. 35- 57.
Şamiloğlu, F. ve Ünlü, U. (2010), “Sahiplik Yapısı ve Firma Performansı Arasındaki İlişki: İMKB 100 Endeksi Firmaları Üzerine Bir Uygulama”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 46, ss. 66-73.
Thomsen, S. ve Pedersen, T. (2000), “Ownership Structure and Economic Performance in The Largest European Companies”, Strategic Management Journal, 21, pp. 689-705.
Tükenmez, N. M., Gençyürek, A. G. ve Kabakcı, C. Ç. (2016), “Türk Bankacılık Sektöründe Sahiplik Yoğunlaşması ile Finansal Performans İlişkisinin İncelenmesine Yönelik Ampirik Bir Çalışma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30 (3).
Yu, M. (2013), “State Ownership and Firm Performance: Empirical Evidence From Chinese Listed Companies”, China Journal of Accounting Research, 6, pp. 75–87.
EK 1. ROE - Etki Tepki Analiz Sonuçlarının Grafik Gösterimleri
EK 2. ROE - Varyans Ayrıştırma Analiz Sonuçlarının Grafik Gösterimleri