EKONOMİK RİSK İLE DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Doğrudan yabancı sermaye yatırımları (DYSY) özellikle gelişmekte olan ülkelerin kalkınmasında ve yatırımların şekillenmesinde önemli bir belirleyicidir. Bu çalışmanın amacı ekonomik risk ile DYSY arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. 2003:1 - 2014:1 dönemini kapsayan çalışmada, ekonomik risk ile DYSY ve makroekonomik değişkenler ile DYSY arasındaki ilişkiler zaman serisi analizleri yardımıyla test edilmiştir. Analiz sonucu elde edilen bulgulara göre, DYSY; ekonomik risk, cari açık ve enflasyon olgusundan pozitif, reel döviz kuru olgusundan ise negatif ve anlamlı düzeyde etkilenmektedir. Ayrıca bulgular, ekonomik risk ile DYSY arasındaki ilişkinin tek boyutlu olmadığını ülkeye gelen DYSY arttıkça ülke riski düzeyinin azaldığını da ortaya koymaktadır. Öte yandan diğer açıklayıcı değişkenler de dikkate alındığında enflasyondan cari açığa ve DYSY'den de enflasyona doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi ortaya çıkmaktadır

THE RELATIONSHIP BETWEEN ECONOMIC RISK AND FOREIGN DIRECT INVESTMENT: THE CASE OF TURKEY

Foreign direct investment (FDI) in the developing countries, is considered as an important determinant for developing and shaping the investment. The aim of this study economic risk, and macro-economic variables to investigate the impact of these investments. For this purpose, 2003: 1-2014: 1 period in the study of economic risk, foreign direct investment, and time series analysis of the relationship between macroeconomic variables was tested. The variables used in the study; foreign direct investment, the real exchange rate and economic risk, inflation and current account deficit is made of. According to the results, FDI is affected positively from economic risk the current account deficit, and inflation. FDI is also affected negatively from the real exchange rate. Economic evidence is determined to be bidirectional causality relationship between foreign direct investment and economic risks. The study also of the current account deficit and foreign direct investment are determined to one-way causality from inflation towards the inflation

PDF

___

Abubakar, Mukhtar Salisu (2014), The Impact Of Foreıgn Dırect Investment On Economıc Growth. A Comparatıve Analysıs Between Nıgerıa And Turkey, Çankaya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Akkoyunlu, Şule (2012), “Dış Ticaret, Ekonomik Yardım, Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Göçmen Dövizleri Türkiye’den Olan Göçü Frenleyebilir Mi?”, Migration Letters, Vol. 9, No.4, pp. 312-327.
Almfraji, Mohammad Amin - Almsafir, Mahmoud Khalid ve Yao, Liu (2014); “Economic Growth and Foreign Direct Investment Inflows: The Case of Qatar”, Procedia-Social and Behavioral Sciences, Vol. 109, pp. 1040-1045.
Altıntaş, Halil (2007), “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Girişi ve Dış Ticaret Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Analizi: 1996-2007”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64-2, ss. 1-30.
Artan, Seyfettin (2008), “Türkiye’de Enflasyon, Enflasyon Belirsizliği ve Büyüme”, International Journal Of Economic And Administrative Studies, Year:1 Volume:1 Number:1, pp.113- 138.
Asiri, Batool K. ve Hubail, Rehab A. (2014), “An Empirical Analysis of Country Risk Ratings”, Journal of Business Studies Quarterly, Volume 5, No 4, pp. 53-67.
Bevan, Alan A. ve Estrin, Saul (2004), “The Determinants of Foreign Direct Investment into European Transition Economies”, Journal of Comparative Economics, Vol. 32, pp. 775–787.
Bodur, Hafize Serap (2007), Dünyada Yabancı Sermayenin Gelişimi ve Yabancı Sermaye Hareketlerinin Türkiye Üzerindeki Etkileri, T.C.Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Busse, Matthias ve Hefeker, Carsten (2005), Political Risk, Institutions and Foreign Direct Investment, HWWA Discussion Paper 315, Hamburgisches Welt-Wirtschafts-Archiv (HWWA) Hamburg Institute of International Economics.
Çam, Alper Veli (2010), Ülke Riskinin Firma Değeri Üzerine Etkisi: İMKB’e Kayıtlı Firmalar Üzerine Bir Uygulama, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Demirel, Onur (2006), Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Ekonomik Büyümeye Etkileri ve Türkiye Uygulaması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
Desai, Mihir A. ve Hines Jr, James R.(2001) Foreign Direct Investment in a World of Multiple Taxes, World Tax Competition Conference, Çevrimiçi: http://www.bus.umich.edu/otpr/WP2001- 9paper.pdf (12.05.2015).
Emir, Mustafa ve Bank, Semra (2009), “Uluslararası Sermaye Akımları ve Risk İlişkisi”, MUFAD Dergisi, Sayı 41 (Ocak), ss. 53-62.
Dumludağ, Devrim (2007), Foreign Direct Investment In Developing Economies and Turkey; The Role of Institutions, The Ataturk Institute for Modern Turkish History at Boğaziçi University.
Göçer, İsmet - Mercan, Mehmet ve Peker, Osman (2014) “Effect of Foreign Direct Investments on the Domestic Investments of Developing Countries: A Dynamic Panel Data Analysis”, Journal of Economic and Social Studies, 4 (1). pp. 69-87.
Göçer, İsmet ve Peker, Osman (2014), “Yabancı Doğrudan Yatırımların İstihdam Üzerindeki Etkisi: Türkiye, Çin ve Hindistan Örneğinde Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt:21 Sayı:1, ss. 107-123.
Güngör, Fatma (2012), Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Ülke Riski, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas
Güvenek, Burcu – Alptekin, Volkan ve Çetinkaya, Murat (2010), “Enflasyon ve Dolaylı Vergilerden Elde Edilen Gelirler Arasındaki İlişkinin VAR Yöntemi İle Analizi”, Kamu-İş Dergisi, Cilt 11, Sayı 3, ss. 1-28.
Jensen, Nathan M. (2003), “Democratic Governance and Multinational Corporations: Political Regimes and Inflows of Foreign Direct Investment”, International Organization, Vol. 57, No. 3, pp. 587-616.
Özakdağ, Serap (2009), Türkiye’de Yabancı Sermaye Yatırımları ve Yabancı Sermayeli Bankalar, T.C Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü Bankacılık Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Kandır, Serkan Yılmaz – İskenderoğlu, Ömer ve Önal, Yıldırım B. (2007), “Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Araştırılması”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 16, Sayı 2, ss. 311-326.
Kar, Muhsin ve Tatlısöz, Fatma (2008), “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Hareketlerini Belirleyen Faktörlerin Ekonometrik Analizi”, KMU İİBF Dergisi, Yıl:10, Sayı:14, ss. 436- 458
Kara, Fatih (2006), Ülke Riskinin Finansal Piyasalara Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Karagöz, Hakan (2009), Döviz Kuru Dış Ticaret İlişkisi, Konya Ticaret Odası Döviz Kuru Raporu, Konya.
Kırankabeş, Mustafa Cem (2004), Ülke Riskinin Doğrudan Yabancı Yatırımlara Etkisi (1984-2003 Dönemi Türkiye Değerlendirmesi), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya
Kostakoğlu, S. Fatih ve Dibo, Mete (2011), “Türkiye’de Cari Açık ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Var Yöntemi İle Analizi’’, Paper Presented At Econanadolu 2011: Anadolu International Conference İn Economics II, June 15-17, Eskişehir.
Krifa-Schneider, Hadjila ve Matei, Iuliana (2010), “Business Climate, Political Risk and FDI in Developing Countries: Evidence from Panel Data”, International Journal of Economics and Finance, Vol. 2, No. 5, pp. 54-65.
Mercan, Mehmet ve Göçer, İsmet (2011), “Cari Açığın Kaynakları ve Sürdürülebilirliği: Ekonometrik Bir Analiz”, Paper Presented At Econanadolu 2011: Anadolu International Conference İn Economics II, June 15-17, Eskişehir, Turkey.
Özcan, Burcu ve Arı, Ayşe (2010), “Doğrudan Yabancı Yatırımların Belirleyicileri Üzerine Bir Analiz: OECD Örneği”, İÜİF Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Sayı 12, ss. 65–88.
Öztürk, Ozan (2010), Uluslararası Vergi Rekabetinin Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları Üzerindeki Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Petrovic, Evica ve Stanković, Jelena (2009), “Country Risk And Effects Of Foreign Direct Investment”, Economics and Organization, Facta Universitatis, Vol. 6, No 1, pp. 9 – 22.
Samara, Stavroula (2012), Foreign Direct Investment and Country Risk: What kind of Interaction?”, MA in Politics and Economics of Contemporary Eastern and South Eastern Europe, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, University of Macedonia, Macedonia.
Yavuz, Selahattin (2009), “Hataları Ardışık Bağımlı (Otokorelasyonlu) Olan Regresyon Modellerinin Tahmin Edilmesi”, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt 23, Sayı 3, ss. 123-140.
Sönmez, Asena (2008), The Dynamics Of Foreign Direct Investment In Turkey From A Hıstorıcal Perspectıve, The Institute of Economics and Social Sciences of Bilkent University, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara
Tunca, Halil (2005), Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Türkiye Örneği: Bir Zaman Serisi Analizi Uygulaması (1992-2003), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
Türedi, Salih ve Berber, Metin (2010), “Finansal Kalkınma, Ticari Açıklık ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Analiz”, Erciyes Üniversitesi, İİBF Dergisi, Sayı 35 (Ocak-Temmuz), ss. 301-316.
Yaman, Kemal, ‘’Cari Açık Probleminin Türkiye Ekonomisi Açısından Değerlendirilmesi – Riskler ve Sonuçlar’’, Ekonomi ve Finans Bölümü, İstanbul Aydın Üniversitesi, Çevrimiçi: www.ekonomikyaklasim.org/eykongre2011/?download =05.pdf (11.05.2015).
Yapraklı Sevda ve Güngör, Bener (2007), “Ülke Riskinin Hisse Senedi Fiyatlarına Etkisi: İMKB 100 Endeksi Üzerine Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi SBE Dergisi, Vol. 62, No: 2, ss. 199- 218.