Uğur GÜNŞEN, Tolga YAROĞLU, Cemal YILMAZ

ÇEŞİTLİ HAYVANSAL GIDA ÜRÜNLERİNDE STAFİLOKOKAL ENTEROTOKSİN VARLIĞININ BELİRLENMESİ

Toplam 230 hayvansal gıda ürününde (50 şişe ambalajlı pastörize süt, 4 0 beyaz peynir, 40 taze kaşar peyniri, 35 ferm ente sucuk, 40 sosis, 25 salam) stafilokokal enterotoksin varlığı ve tipi ELISA tekniği kullanılarakaraştırıldı. T em m uz ve Ağustos aylarına ait 2 adet pastörize süt ve Eylül ayına ait 1 adet beyaz peynir ve 1 adetkaşar peyniri ö rn e ğ i o lm ak üzere toplam 4 adet üründe stafilokokal enterotoksin tip A saptandı. Sonuç olarak,50 adet şişe ambalajlı pastörize süt örneğinin 2 (% 4 )’sinin, 40 adet beyaz peynir örneğinin 1 (% 2.5)’inin ve yine40 adet kaşar pe yn ir örneğinin 1 (% 2 .5 )’inin stafilokokal enterotoksin bakımından Türk Gıda K o deksi’ne uygunolmadığı ve tüke tic i sağlığı bakımından risk oluşturabilecekleri kanısına varıldı.

Anahtar Kelimeler:

-

PDF

___

ALİŞARLI, M., E. SAĞUN, S. ALEMDAR ve L. AKKAYA. 2002. Kremalı Pastalarda
Staphylococcus aureus Suşlarının Gelişme ve Enterotoksin Oluşturma Özellikleri Üzerine
Etki Yapan Faktörler. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 26, 535-542.
ANONYMOUS. 2000. Ridascreen® Set A, B, C, D, E. Enzyme immunoassay for the detection of
Staphylococcus enterotoksin A, B, C, D, and E. R-Biopharm GmbH, Darmstadt, Germany.
BACUS, J.N. ve W.L. BROVVN. 1981. Use of Microbial Cultures: Meat Products. Food Tech., 35, 74-
, 83.
BARBER, L.E. ve R.H. DEIBEL. 1972. The Effect of pH and Oxygen Tension on Staphylococcal
Grovvth and Enterotoxin Production in Fermented Sausage. App. Microbiol., 24, 891-898.
BANVVART, G.L. 1989. Basic Food Microbiology. 2nd ed. Van Nostrand Reinhold, New York, 773s.
BARTLETT, P.C., G.Y. MİLLER, S.E. LANCE ve L. HEIDER. 1991. Use of Bulk Tank and Milk Filter
Cultures in Screening for Streptococcus agalactiae and Coagulase-positive Staphylococci.
J. Food Prot., 54 (11); 1095-1097.
BERGDOLL, M.S. 1991. Staphylococcus aureus. J Assoc Off Anal Chem. 74, 706-710.
BONE, F.S., D. BOGIE ve S.C. MORGAN-JONES. 1989. Staphylococcal Food Poisoning from Sheep
Milk Cheese. Epidemiol. Infect., 103, 449-458.
(2003) GIDA ve YEM BİLİMİ-TEKMOLOJİ5İ S a y ı: 4
BRYAN, F.L. 1980. Foodborne Diseases in the United States Associated with Meat and Poultry. J.
Food Prot., 43, 140-150.
EVENSON, M.L., M.V. HINDS, R.S. BERNSTEIN, M.S. BERGDOLL. 1988. Estimation of Human
Dose of Staphylococcal Enterotoxin A from a Large Outbreak of Staphylococcal Food Poisoning
Involving Chocolate Milk. Int. J. Food Microbiol., 7, 311-316.
FRAZIER, W.C. ve D.C. VVESTHOFF. 1988. Foods in Relation to Disease. “Food Microbiology",
McGrow-Hill Book Company, New York, 399-439s.
GENIGEORGIS, C.A. 1976. Ouality Control for Fermented Meats. JAVMA, 169, 1220-1228.
GILMOUR, A. ve J. HARVEY. 1990. Staphylococci in Milk and Milk Products. J. Appl. Bacteriol.,
Symposium Supplement, 147-166S.
GOMEZ-LUCIA, A., J. GOYACHE, J.l. BLANCO, J.F.F. GARAYZABAL, J.A. ORDEN ve G. SUAREZ.
Grovvth of Staphylococcus aureus and Enterotoxin Production in Homemade Mayonnaise
Prepared with Different pH Values. J. Food Prot., 50, 872-875.
GRAVANI, R.B. 1984. Staphylococcus Food Poisoning. Dairy and Food Sanitation, 5: 187-188.
ISIGIDI, B.K., A.M. MATHIEU, L.A. DEVRIESE, C. GODARD ve J. VAN HOOF. 1992. Enterotoxin
Production in Different Staphylococcus aureus Biotypes Isolated from Food and Meat Plants.
J. Appl. Bacteriol., 72:16-20.
İNAL, T. 1990. Süt ve Süt Ürünleri Hijyen Teknolojisi. Final Ofset, İstanbul, 169s.
KAYIHURA, AM„ H.F.A. KABURIA, S.M. ARIMI ve K.J. LINDGUIST. 1987. Staphylococcal Enterotoxin
"A" in Raw and Pasteurized Milk. East Afr. Med. J., 64 (3): 177-182.
KINIK, Ö., S. GÖNÇ, A.S. AKALIN. 1998. Çiğ Sütte Patojen Mikroorganizmalar. E.Ü. Zir.Fak.Yayn.,
İzmir.
KÜPLÜLÜ, Ö., B. SARIMEHMETOĞLU ve Ş. KAYMAZ. 2002. Pastörize Sütlerde ELISA Tekniği İle
Stafilokokal Enterotoksin Varlığının Belirlenmesi. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 26: 631-637.
LEE, W.H., C.L. STAPLES ve J.C. OLSON. 1975. Staphylococcus aureus Grovvth and Survival in
Macaroni Dough and the Persistance of Enterotoxins in the Dried Products. J. Food Sci., 40,
-120.
METAXOPOULUS, J., C. GENIGEORGIS, M.J. FANELLI, C. FRANTI ve E. COŞMA. 1981a. Production
of Italian Dry Salami: I. Initation of Staphylococcal Grovvth in Salami under Commercial
Manufacturing Conditions. J. Food Prot., 44, 347-352.
METAXOPOULUS, J., C. GENIGEORGIS, M.J. FANELLI, C. FRANTI ve E. COŞMA. 1981b. Production
of Italian Dry Salami: Effect of Starter Culture and Chemical Acidulation on Staphylococcal
Grovvth in Salami under Commercial Manufacturing Conditions. App. Env. Mic., 42, 863-871.
MUTLUER, B., İ. EROL, Ş. KAYMAZ ve S. AKGÜN. 1993. Enterotoksijenik S.aureus Suşlarının Beyaz
Peynirde Üretim ve Olgunlaşma Sırasındaki Üreme ve Enterotoksin Oluşturma Yetenekleri.
A.Ü. Vet. Fak. Derg., 40 (3): 413-426.
NISKANEN, A. ve E. NURMI. 1976. Effect of Culture on Staphylococcal Enterotoxin and Thermonuclease
Production in Dry Sausage. App. Env. Microbiol., 42, 863-871.
ÖZALP, E., Ş. KAYMAZ ve E. AKŞEHİRLİ. 1978. Erzincan Tulum Peynirlerinde Enterotoksijenik
Stafilokoklar ve Salmonellalar Yönünden Araştırma. A.Ü. Vet. Fak. Derg., 25 (1): 55-61.
PATIR, B. 1987. Şavak Salamura Beyaz Peynirin Olgunlaşması Sırasında Enterotoksijenik Koagülaz
Pozitif Staphylococcus aureus'un Yaşam Süreleri İle Mikrobiyolojik ve Kimyasal Niteliklerinde
Meydana Gelen Değişimler. Doğa T.U. Vet. Hay. D., 11 (1): 59-71.
PAYNE, D.N. ve J.M. WOOD. 1974. The Incidence of Enterotoxin Production in Strain of Staphylococcus
aureus Isolated from Foods. J. App. Bacteriol., 37, 319-325.
SAĞLAM, Ö.F. 1999. Türk Gıda Kodeksi. AB Ofset, Ankara, 399s.
SMITH, J.L. ve S.A. PALUMBO. 1981. Microorganisms as Food Additives. J. Food Prot., 44, 936-
-
SOYUTEMİZ, E., Ş. ANAR ve F. ÇETİNKAYA. 2000. Kaşar Peyniri Üretim Aşamalarında Görülen
Mikrobiyolojik ve Kimyasal Değişiklikler. U.Ü. Vet. Fak. Derg., 19 (1-2): 87-92.
SU, Y.C. ve A.C.L. WONG. 1997. Current Perspectives on Detection of Staphylococcal Enterotoxins.
(2003) GIDA ve YEM BİLİMİ-TEKNOLOJİ5İ S a y ı: 4
J. Food Prot., 60 (2): 195-202.
TURANTAŞ, F. ve A. ÜNLÜTÜRK. 1986. Staphylococcus aureus'un Gelişmesine ve Enterotoksin
Üretimine Su Aktivitesinin Etkisi. E.Ü. Mühendislik Fakültesi Dergisi. Seri B, Gıda Mühendisliği,
(1): 11-118.
UMOH, V.J., A.A. ADESIYUN ve N.E. COMVVALK. 1990. Enterotoxigenicity of Staphylococci Isolated
from Raw Milk Obtained from Settled and Nomadic Herds Around Zaria, Nigeria. Revue Med.
Vet., 43(1): 43-47.
VERNOZY-ROZAND, C„ A. MEYRAND, C. MAZUY, M.L. DELIGNETTE-MULLE, G. JAUBERT, G.
PERRIN, C. LAPAYRE ve Y. RICHARD. 1998. Behaviour and Enterotoxin Production by S.aureus
During the Manufacture and Ripening of Raw Goats Milk Lactic Cheeses. J. Dairy Res., 65
(2): 273-281.
YILDIRIM, Y. 1987. Et Mikrobiyolojisi Hijyen ve Kimyası. Uludağ Üniv. Basımevi, Bursa, 44-46s