Bülent AYEKİN, Nihat YEŞİLAYER, Ekrem BUHAN

Karakaya Baraj Gölü (Malatya) Ağ Kafes Sistemlerinde Alabalık Yetiştiriciliği İçin Taşıma Kapasitesinin Tahmini

Bu çalışmanın amacı, entansif olarak ağ kafeslerde gökkuşağı alabalığı yetiştirilen çiftliklerin bulunduğu Malatya'nın Karakaya Baraj Gölü'nün taşıma kapasitesini tahmin etmektir. Karakaya Baraj Gölü'nün su kalitesi bir yıl boyunca gözlemlenmiş ve elde edilen sonuçlar dikkate alınarak alabalık kültürü ve göl taşıma kapasitesi üzerine bazı değerlendirmeler yapılmıştır. Araştırma, Malatya ili Fırat Nehri'nde yer alan Karakaya Baraj Gölü'nde gerçekleştirildi. 268 km2 toplam yüzey alanı, maksimum 36 m derinliğe sahiptir. Vollenweider (1968) tarafından bir su gövdesinde toplam fosfor konsantrasyonu için geliştirilen orijinal model, taşıma kapasitesini tahmin etmek için kullanıldı ve taşıma kapasitesinin değerlendirilmesi için Dillon ve Rigler'in fosfor bütçesi modeli de bu çalışmada kullanılmıştır. Doğrudan rezervuara çıkan fosfor miktarı yaz döneminde (Temmuz) en yüksek konsantrasyonda fosfat olduğu tahmin edilen 43.000 tondu. Bununla birlikte, çevresel hassasiyetler dikkate alındığında bu değerin aşılmaması gerektiği saptanmıştır. Karakaya Baraj Gölü'ndeki kafeslerde yetiştirilebilecek alabalık miktarı yılda yaklaşık 55000-80000 ton olarak hesaplanmıştır. Dillon-Rigler fosfor bütçesi modeline dayanan tahmini taşıma kapasitesi sadece Temmuz ayında 43000 tondur. Bu sonuç, mevcut balık üretim seviyesinden daha yüksektir. Alt havzalarda ötrofik su ekosistemleri göz önüne alındığında, kapasite 10.000 tonu aştığında ötrofikasyon izleme programları oluşturulmalıdır. Bu hesaplanan değer, Karakaya Baraj Gölü için olası bir ekolojik sürdürülebilir su ürünleri yetiştirme üretim seviyesinin bir göstergesi olarak kullanılabilecek bir taban çizgisi olarak alınabilir.

Anahtar Kelimeler:

Ağ Kafes, Gökkuşağı alabalığı, Taşıma kapasitesi, Fosfor yükü

PDF

___

Anonim, 2007. Fosfor ve Azot Döngüsü, Ötrofikasyon. www.suurunleri.comu.edu.tr , Ocak- 2007Anonim, 2016. http://www.denizhaber.com.tr/kisi-basina-balik-tuketimi-dunyada-15-turkiyede-5-kilo-haber-68264.htm.Anonim, 2018.Tarım ve Orman Bakanlığı, Su Ürünleri İstatistikleri, 2018, http://www.tarim.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/BSGM.pdf>Atar, H. ve Alçiçek, Z. 2009. Su Ürünleri Sektöründe Sürdürülebilirlik, Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi 2 (2): 35-40. Beveridge, M.C.M., 1984. Cage and pen fish farming, carrying capacity models and environmental impact. FAO Fisheries Technical Paper 255, Rome, 131p.Dillon, P.J. and Rigler, F.H., 1974. A test of simple nutrient budget model predicting the phosphorus concentrations in lake water. J.Fish.Res.Board.Can. 31 (14): 1771-1778 pp.FAO, 1996. Monitoring the ecological effects of coastal aquaculture wastes. IMO/FAO/UNESCO-IOC/WMO/WHO/IAAEM/UN/UNEP. GESAMP. Reports and studies No.57.FAO, 2017. TheState of World FisheriesandAquaculture. Food and agriculture organization of the united nations , pp. 223, 2017, Rome.OECD, 1982. Eutrophication of Waters: Monitoring, Assessment and Control, 154 p, ParisPulatsü, S., 2002. The Application of a Phosphorus Budget Model Estimating the Carrying Capacity of Kesikköprü Dam Lake. Turkish Journal of Veterinerian and Animal Science, 27: 1127-1130 pp.Verep, B., Çelikkale, M.S., Düzgüneş, E. ve Okumuş, İ., 2003. Uzungöl’ün Genel Hidrografik Özellikleri ve Taşıma Kapasitesi. Türk Sucul Yaşam Dergisi. TÜDAV, 148-157 s., Ankara.Vollenweider, R.A., 1968. Scientific Fundamentals of the eutrophication of lakes and flowing waters, with particular refer nitrogen and phosphorus as factors of eutrophication. OECD Technical Report (DA5/SU/68.27), 250 p.Wu, R.S., 1995. The Environmental Impact of Marine Fish Culture: Towards a Sustainable Future. Marine Pollution Bulletin, Vol. 31, No:4-12, 159-16 pp.