İbrahim TÜRKEKUL, Hakan IŞIK, Aydın Şükrü BENGÜ

Yenen mantar; Bovista plumbea’da A, E ve C vitaminlerinin belirlenmesi

Ormanlık ve çayırlık alanlarda doğal olarak yetişen makromantarlar uzun yıllardan beri insanlar tarafından toplanmakta ve tüketilmektedir. Tıbbi öneme sahip mantarlar ilaç hammaddesi ve birçok hastalığın tedavisinde destekleyici olarak kullanılmaktadır. Yenilebilir doğal mantarların bazıları ticari öneme sahiptir. Ülkemizde özellikle yağışlı mevsimlerde kırsal kesimlerden toplanan makromantarlar bu yörelerdeki insanlara ekonomik gelir sağlamaktadır. Bovista plumbea Pers. çayırlık alanlarda yetişir ve özellikle genç dönemde yenilebilir. Ülkemizde bazı kırsal kesimdeki insanlar tarafından toplanıp, tüketilmektedir. Bu çalışmada Bovista plumbea’nın kuru örneklerindeki A, E ve C vitaminlerinin miktarı yüksek performanslı sıvı kromotoğrafisi yöntemi (HPLC) ile tespit edildi. Çalışma sonunda A, E ve C vitaminlerinin miktarı sırasıyla 105.56±0.06 mg kg-1, 340.40±0.87 mg kg-1 ve 39.80±0.08 mg kg-1 olarak belirlendi.

Anahtar Kelimeler:

Bovista plumbea, HPLC, makromantar, vitaminler

PDF

___

Akyüz, M., Kırbağ, S., Karatepe, M., Güvenç, M., Zengin F., 2011. Vitamin and Fatty Acid Composition of P. eryngii var. eryngii. Bitlis Eren University Journal of Science and Technology, 1, 16-20.
Amabye, T.G., Bezabh, A.M., 2015. Chemical Composition and Nutritional Value of the Most Widely Used Mushrooms Cultivated in Mekelle Tigray Ethiopia. American Journal of Applied Chemistry, 3(5), 164-167.
Barros, L., Cruz, T., Baptista, P., Estevinho, L.M., Ferreira, I.C.F.R., 2008. Wild and Commercial Mushrooms as Source of Nutrients and Nutraceuticals. Food and Chemical Toxicology, 46, 2742–2747.
Breene, W.M., 1990. Nutritional and Medicinal Value of Specialty Mushrooms. Journal of Food Protection, 53(10), 883-894.
Bernas, E., Jaworska, G., Lisiewska, Z., 2006. Edible Mushrooms as a Source of Valuable Nutritive Constituents. Acta Sci. Pol. Tech. Aliment 5 (1), 5-20.
Bon, M., 1987. The Mushrooms and Toadstools of Britain and North-Western Europe. Hodder-Stoughton, 352 p., London.
Çağlarırmak, N., 2006. Nutrients of Exotic Mushrooms (L. edodes and Pleurotus species) and Estimated Approach to The Volatile Compounds. Food Chem. 105, 1188-1194.
Çolak, A., Faiz, Ö., Sesli, E., 2009. Nutritional Composition of Some Wild Edible Mushrooms. Türk Biyokimya Dergisi, 34(1), 25–31.
Çöteli, E., Karataş, F., 2015. Yenilebilen Bazı Mantar Türlerinde Suda Çözünen Vitamin Miktarlarının Araştırılması. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(2), 213-222.
Devasagayam, T.P.A., Tilak, J.C., Boloor, K.K., Sane, K.S., Ghaskadbi, S.S., Lele, R.D., 2004. Free Radicals and Antioxidants in Human Health: Current Status and Future Prospects. The Journal of the Association of Physicians of India, 52, 794-804.
Elmastaş, M., Türkekul, İ., Öztürk, L., Gülçin, İ., Işıldak, Ö., Aboul-Enein, H.Y., 2006. Antioxidant Activity of Two Wild Edible Mushrooms (Morchella vulgaris and Morchella esculenta) from North Turkey. Combinatorial Chemistry & High Throughput Screening, 9, 443-448.
Elmastaş, M., Türkekul, İ., 2016. Taze ve Kurutulmuş Ramaria flava Örneklerinde Vitamin E Miktarının Belirlenmesi. Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9 (2), 23–25.
Goyal, R., Grewal, R.B., Goyal, R.K., 2015. Fatty Acid Composition and Dietary Fibre Constituents of Mushrooms of North India. Emirates Journal of Food and Agriculture, 27(12), 927-930.
Jordan, M., 1995. The Encyclopedia of Fungi of Britain and Europe. Frances Lincoln, 384 p., London.
Maftoun, P., Johari, H., Soltani, M., Malik, R., Othman, NZ., El Enshasy, HA., 2015. The Edible Mushroom Pleurotus spp.: I. Biodiversity and Nutritional Values. International Journal of Biotechnology for Wellness Industries, 4, 67-83.
Nakalembe, I., Kabasa, J.D., Olila, D., 2015. Comparative Nutrient Composition of Selected Wild Edible Mushrooms from Two Agro‑ecological Zones, Uganda. Springer Plus, 4(1), 433.
Orsine, J.V.C., Novaes, M.R.C.G., Asquieri, E.R., 2012. Nutritional Value of Agaricus sylvaticus; mushroom grown in Brazil. Nutricion Hospitalaria, 27(2), 449-455.
Phillips, R., 1981. Mushrooms and Other Fungi of Great Britain &Europe. Pan Books Ltd., 288p., London.