Serap KILINÇ, Elif Nisa YAYLA, Özgür DEMİRTAŞ

ÖRGÜTSEL MAHKUMLAŞMANIN ÖRGÜTSEL MUHALEFET ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: SAĞLIK ÇALIŞANLARI ÜZERİNE BİR ALAN ÇALIŞMASI

Örgütsel mahkumlaşma kavramı pozitif bireysel ve örgütsel çıktılar adına çok önemli bir girdi sağlamakla birlikte, özellikle pro-sosyal davranışların önemli olduğu sağlık sektörü açısından daha fazla önem arz etmektedir. Bu kapsamda mevcut çalışmanın amacı sağlık çalışanları üzerinde örgütsel mahkumlaşmanın örgütsel muhalefet üzerindeki etkisini tespit etmektir. Çalışmada anket tekniği kullanılmış olup veriler Konya İli’nde faaliyet gösteren sağlık kurumlarında çalışan 375 personelden basit tesadüfi örnekleme yoluyla yüz-yüze görüşme yoluyla elde edilmiştir. Çalışma sonuçları kurulan hipotezleri destekler nitelikte bulunmuş ve örgütsel mahkumlaşmanın örgütsel muhalefet üzerinde pozitif etkisini ortaya koymuştur. İlave olarak, örgütsel mahkumlaşmanın muhalefet alt boyutları olan açık muhalefet üzerinde negatif bir etkiye ve gizli muhalefet üzerinde ise pozitif bir etkiye sahip olduğu gözlenmiştir. Bu çalışma örgütsel mahkumlaşma üzerine teorik altyapı sunması ve örgütsel muhalefet ile ilişkisine yönelik uygulamalı analizlerle literatüre katkı sağlaması adına hem örgütsel davranış hem de sağlık yönetimi alanına önemli kazanımlar sağladığı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

örgütsel mahkumlaşma, örgütsel muhalefet, sağlık çalışanları

PDF

___

Biçkes, D. M. (2017). Konaklama işletmelerinde örgütsel muhalefetin bireylerarası saldırganlık üzerindeki etkisi: Kapadokya’daki otellerde bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31, 957-973.
Cannings, K. (1992). The voice of the loyal manager: distinguishing attachment from commitment. Employee Responsibilities and Rights Journal, 5, 261-272.
Clemmer, D. (1940). The prison community. New York: Holt, Rinehart and Winston.
Devine, T. & Maassarani, T. (2011). The corporate whistleblower’s survival guide: A handbook for committing the truth. San Francisko, CA: Berrrett-Koehler.
Erbay, E.Ö. (2018). Investigation of organizational prisonization as a new conception and an examination of ıts antecedents and consequences. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İngilizce İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
Ergün, H. & Çelik, K. (2019). Örgütsel bağlılık ölçeği Türkçe uyarlaması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 34, 113-121.
Farrell, D. & Rusbult, C. E. (1992). Exploring the exit, voice, loyalty, and neglect typology: the influence of job satisfaction, quality of alternatives, and investment size. Employee Responsibilities and Rights Journal. 5, 201-218.
Garner, J. T. (2006). When things go wrong at work: Expressions of organizational dissent at interpersonal influence. Dissertation, Abilene Christian University.
Garner, J. T. (2013). Dissenters, managers, and coworkers: the process of co-constructing organizational dissent and dissent effectiveness. Management Communication Quarterly. 27, 373-395.
Giddens, A. (2000). Sosyoloji. (Çev: Hüseyin Özel, Cemal Güzel), Ankara: Ayraç Yayınevi.
Gorden, I.W. & Infante, D.A. & Graham, E.E. (1988). Corporate conditions condusive to employee voice: a subordinate perspective. Employee Responsibilities and Rights Journal. 1, 101-111.
Hegstrom, T. G. (1991). The accounts of organizational dissenters. Paper presented at the University of Colorado Conference on Narrative and Organizational Studies in Communication, Keystone, CO.
İslamoğlu, A. H. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. İzmit: Beta Basım.
Johnson, E. H. (1961). Sociology of confinement: assimilation and the prison rat. Journal of Criminal Law and Criminology, 51, 528-533.
Kassing, J. W. & Armstrong, T. A. (2001), Examining the association of job tenure, employment history, and organizational status with employee dissent. Communication Research Reports. 18, 264- 273.
Kassing, J. W. & Armstrong, T. A. (2002). Someone’s going to hear about this: examining the association between dissent-triggering events and employee‟s dissent expression. Management Communication Quarterly. 16, 39-65.
Kassing, J. W. & Avtgis, T. A. (1999). Examining the relationship between organizational dissent and aggressive communication. Management Communication Quarterly. 13, 76-91.
Kassing, J. W. (1997). Articulating, antagonizing and displacing: a model of employee dissent. Communication Studies, 48, 311-332.
Kassing, J. W. (2000). Investigating the relationship between superior‐subordinate relationship quality and employee dissent. Communication Research Reports, 17, 58-70.
Kassing, J. W. (2008). Consider this: a comparison of factors contributing to employees expressions of dissent, Communication Quarterly, 56, 342-355.
Korucuoğlu, T. (2016). Örgütsel güç oyunları ve örgütsel muhalefet arasındaki ilişki. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
Lyon, D. (1994). The electronic eye: The rise of surveillance society. Cambridge: Polity Press.
Ötken, A. B. & Cenkci, T. (2013). Beş faktör kişilik modeli ve örgütsel muhalefet arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Öneri Dergisi, 10, 41-51.
Özdemir, B. & Atan, E. (2018). Karanlık üçlünün örgütsel muhalefete etkisi: Bir yapısal eşitlik modeli. İş Ahlakı Dergisi, 11, 275–298.
Shahinpoor, N. & Matt, B. F. (2007). The power of one: dissent and organizational life. Journal of Business Ethics, 74, 37-48.
Sprague, J. A. & Ruud, G. L. (1988). Boat-rocking in the high technology culture. American Behavioral Scientist, 32, 169-193.
Sykes, G. M. (1958). The society of captives. New York: Princeton, Princeton University Press.
Turnage, A. K. & Goodboy, A. K. (2014). E-mail and face-to-face organizational dissent as a function of leader-member exchange status. International Journal of Business Communication, 53, 271-285.
Zaini, R. M. & Elmes, M. B. & Pavlov, O. V. & Saeed, K. (2016). Organizational dissent dynamics: A conceptual framework. Management Communication Quarterly, 31, 258–277.