TÜRK DÜNYASI GRAMER TERİMLERİ KILAVUZU'NA KATKILAR VE EKLENEN TERİMLERE GENEL BİR BAKIŞ

Türk lehçeleri alanında çalışanlar için lehçenin gramer yapısının ve gramer anlayışının ortaya konması, farklı coğrafyalardaki mevcut yapıların nasıl yorumlandığının öğrenilmesi gramerlere farklı açılardan bakmayı da beraberinde getirmektedir. Öğrenilen ya da üzerinde çalışılan lehçenin gramer anlayışının oluşmasında çeşitli dilbilim akımları, diğer gramer anlayışlarının da etkisi olabilmektedir. Bu etkilenmeler ile birlikte araştırmacılar farklı görüşleri kendi bakış açılarına göre geliştirerek gramer anlayışına yeni yorumlar getirebilir. Bu nedenle dilbilim akımlarının yanında Türkiye Türkçesi ile benzerlikler gösteren lehçelerin gramerlerinin ve gramer terimlerinin bilinmesi önem taşımaktadır. Türk dünyasındaki gramer terimlerinin Türkiye Türkçesindeki karşılıklarının öğrenilmesinde Türk Dünyası Gramer Terimleri Kılavuzu'nun önemli bir yeri vardır. Türk Dünyası Gramer Terimleri Kılavuzu'nda 453 Yeni Uygur Türkçesi gramer terimi bulunmaktadır. Bu araştırmada Türk Dünyası Gramer Terimleri Kılavuzu'nun Yeni Uygur Türkçesi gramer terimleri dizininde yer almayan ve Türkiye Türkçesi gramer çalışmalarında terim karşılığı bulunan 84 gramer terimi üzerinde durulacaktır

Contributes to Turkish World Grammatical Terminology Guide and an Overview to Added Terms

For employees in the field of Turkish dialects, demonstrating the grammatical structure of the dialect and understanding of grammar, learning how to interpret the existing structures in different geographies brings to look at different ways to grammar. On the formation of learned or to be studied understanding of the grammar of the dialect, various trends in linguistics and other grammatical understanding can be an effect. These exposures according to researchers with different views can bring new interpretations to the understanding of grammar and develop their own perspective. Therefore, the grammar of the dialect shows similarities with Turkey Turkish alongside the current linguistic and grammatical terms are important to be known. Turkish World Grammatical Terminology Guide has an important place in learning the Turkey Turkish equivalents of the terms in the Turkish World. There are 453 New Uighur grammatical terms in the Turkish World Grammatical Terminology Guide. This study will focus on 84 grammatical terms which are not included in the New Uighur Turkish section of Turkish World Grammatical Terminology Guide have equivalents in the Turkey Turkish grammatical studies

___

  • AÇIKGÖZ, Halil ve YELTEN, Muhammet (2005), Kelime Grupları, İstanbul: Doğu Kütüphanesi Yayınları.
  • AHANOV, Kaken (2008), Dil Biliminin Esasları (Çev. Murat CERİTOĞLU), Ankara: TDK Yayınları.
  • AKSAN, Doğan (2007), Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, Ankara: TDK Yayınları.
  • ATABAY, Neşe vd. (1981), Türkiye Türkçesinin Sözdizimi, Ankara: TDK Yayınları.
  • ATABAY, Neşe vd. (1983), Sözcük Türleri (Ad, Sıfat, Belirteç, Adıl, İlgeç, Bağlaç, Ünlem, Eylem), Ankara: TDK Yayınları.
  • AYDIN, Mehmet (2006), Dilbilim El Kitabı, Bişkek: Avrasya Yayınları.
  • BAKİ, Abdukerim (1983), Hazirki Zaman UyŞur Tili, Pekin: Milletler Neşriyati.
  • BANGUOĞLU Tahsin (2007), Türkçenin Grameri, Ankara: TDK Yayınları.
  • BASKAKOV, Aleksandr Nikolayeviç (2011), Çağdaş Türkçede Kelime Grupları (Çev. Oktay Selim KARACA). Ankara: Kesit Yayınları.
  • BAŞKAN, Özcan (1967), Lengüistik Metodu, İstanbul: Çağlayan Kitabevi.
  • BİLGEGİL, M. Kaya (1963), Eğitim Enstitüleri için Türkçe Dilbilgisi Edebiyat Bilgi ve Teorilerine Giriş, Ankara: Güzel İstanbul Matbaası.
  • BOZ, Erdoğan (2004), "Türkiye Türkçesinde +DAn Ekli Nesne Ögesi Üzerine", V. Uluslararası
  • Türk Dili Kurultayı I, 501-512.
  • BOZKURT, Fuat (2000), Türkiye Türkçesi, Ankara: Hatiboğlu Yayınları.
  • BÖREYAR, Muhemmet Abliz (2004), Toluk Ottura Mektep OkuŞuçiliri Üçün UyŞur Tili Bilimliri ve Meşikliri, Kaşgar: Keşker UyŞur Neşriyati.
  • BURAN, Ahmet ve ALKAYA, Ercan (2014), Çağdaş Türk Yazı Diller 2: Güneydoğu Karluk Grubu, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • DELİCE, H. İbrahim (2008), Sözcük Türleri, Sivas: Asitan Yayınları.
  • DEMİR, Nurettin ve YILMAZ, Emine (2003), Türk Dili El Kitabı, Ankara: Grafiker Yayınları.
  • DEMİRAY, Kemal (1967), "Edat Tümleçleri Konusundan Doğan Düşünceler", Türk Dili, XVII (193), 16-18
  • DİZDAROĞLU, Hikmet (1976), Tümcebilgisi, Ankara: TDK Yayınları.
  • EHMET, Turdi (1981), UyŞur Tili 2, Ürümçi: Şincañ Maarip İnistitüti.
  • ERCİLASUN, A. B. (2008), "La Enklitiği ve Türkçede Bir 'Pekiştirme Enklitiği' Teorisi", Dil Araştırmaları, 2, 35-56.
  • ERKMAN, Akerson Fatma (2000), Dile Genel Bir Bakış, İstanbul: Multilingual Yayınları.
  • Ferdinand de Saussure Genel Dilbilim Dersleri 1 (Çev. Berke VARDAR) (1976), Ankara: TDK Yayınları.
  • Ferdinand de Saussure Genel Dilbilim Dersleri 2 (Çev. Berke VARDAR) (1978), Ankara: TDK Yayınları.
  • GÜRSOY-NASKALİ, Emine (1997), Türk Dünyası Gramer Terimleri Kılavuzu, Ankara: TDK Yayınları.
  • HATİBOĞLU, Vecihe (1972), Türkçenin Sözdizimi, Ankara: TDK Yayınları.
  • HATİBOĞLU, Vecihe (1978), Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü, Ankara: TDK Yayınları.
  • HENGİRMEN, Mehmet (1999), Dilbilgisi ve Dilbilim Terimleri Sözlüğü, Ankara: Engin Yayınevi.
  • HUBER, Emel (2008), Dilbilime Giriş, İstanbul: Multilingual Yayınları.
  • İMİN, Ehmet (2003), Hazirki Zaman UyŞur Tili, Ürümçi: Şincañ Helk Neşriyati.
  • KAHRAMAN, Tahir (2007), Çağdaş Türkiye Türkçesindeki Ad Çekim Ekleri ve Bunların İşlevleri, İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
  • KARAAĞAÇ, Günay (2009), Türkçenin Söz Dizimi, İstanbul: Kesit Yayınları.
  • KARAHAN, Leylâ (1993), Türkçede Söz Dizimi, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • KARAHAN, Leylâ (2004), Türkçede Söz Dizimi, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • KAŞGARLI, Sultan Mahmut (1992), Modern Uygur Türkçesi Grameri, İstanbul: Orkun Yayınevi.
  • KORKMAZ, Zeynep (2007a), Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara: TDK Yayınları.
  • KORKMAZ, Zeynep (2007b), Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Ankara: TDK Yayınları.
  • MUSA, Enseridin (1985), Hazirki Zaman UyŞur Tili, Şincañ: Şincañ Maarip Neşriyati.
  • NESRULLA (1981), Hazirki Zaman UyŞur Tili, Ürümçi: Şincañ Helk Neşriyati.
  • ÖZKAN, Mustafa ve SEVİNÇLİ, Veysi (2008), Türkiye Türkçesi Söz Dizimi, İstanbul: 3F Yayınevi.
  • ÖZTÜRK, Rıdvan (1994), Yeni Uygur Türkçesi Grameri, Ankara: TDK Yayınları.
  • RAŞİDİN, Yolvas (1994), "UyŞur Tilidiki İnkar Cümliler Hekkida Deslepki Mulahize", Til ve Tercime (6): 20.
  • SAVUT, Behtiyar (1991), Kiskiçe Tilşunaslik LuŞiti, Ürümçi: Şincañ Helk Neşriyati.
  • SEPER, Sulayman ve YOLBOLDİ, Nesirulla (2002), Hazirki Zaman UyŞur Tili (Tüzitilgen Nuskisi), Ürümçi: Şincañ Helk Neşriyati.
  • SEYİT, Bekri (1988), "İgisiz Cümle ToŞrisida", Til ve Tercime (8): 40.
  • TARİKDAROĞLU, Abdurrahman (1994), 1928 Sonrası Türk Dil Bilgisi Kitaplarında Terimler Sorunu ve Çözüm Yolları, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Basılmamış Doktora Tezi.
  • TOKLU, M. Osman (2009), Dilbilime Giriş, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • TOPALOĞLU, Ahmet (1989), Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • TÖMÜR, Hemit (1993), Hazirki Zaman UyŞur Tili Grammatikisi, Pekin: Milletler Neşriyati.
  • UZUN, N. Engin (2004), Dünya Dillerinden Örnekleriyle Dilbilgisinin Temel Kavramları Türkçe Üzerine Tartışmalar, İstanbul: Kebikeç Yayınları.
  • ÜÇOK, Necip (1947), Genel Dilbilim (Lengüistik), Ankara: Sakarya Basımevi.
  • VARDAR, Berke vd. (1980), Dilbilim ve Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü, Ankara: TDK Yayınları.
  • VARDAR, Berke vd. (2002), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Multilingual Yayınları.
  • VARDAR, Berker (2001), Dilbilimin Temel Kavram ve İlkeleri, İstanbul: Multilingual Yayınları.
  • YAZICI-ERSOY, Habibe (2007), Yeni Uygur Türkçesi Bölümü, Türk Lehçeleri Grameri (Ed. Ahmet Bican ERCİLASUN), Ankara: Akçağ: 355-428.