ALMANYA'NIN OSMANLI DEVLETİ DÖNEMİNDEKİ ERMENİ POLİTİKALARI

Ermeni sorununun ortaya çıktığı yıllarda Osmanlı Devleti'nin Ermeni politikalarını destekleyen Almanya I. Dünya savaşı öncesinde Ermeni politikasını değiştirmiş ve Ermeniler için önerilen ıslâhât projelerine destek vermeye başlamıştır. Ancak savaş sırasında Ermenilerin Rusya'yı desteklemesi ve Osmanlı ordusu aleyhine casusluk ve sabotaj faaliyetlerinde bulunması üzerine Almanlar isyancı Ermenilerin savaş bölgelerinden çıkarılmaları ve savaş yaşanmayan bölgelere nakledilmeleri konusunda Osmanlı Devleti'nin yönetim kadroları ile istişarede bulunarak Osmanlı yöneticilerinin göç kararı almaları üzerinde etkili olmuşlar ve Ermeni zorunlu göçü uygulamaya konulmuştur. Birinci Dünya savaşı sona erdikten sonra Ermeni zorunlu göçü nedeniyle Osmanlı Devleti'nin yanı sıra Almanya'nın da suçlanmaya başlaması üzerine Almanlar zorunlu göç konusunda kendilerine yapılan suçlamalardan kurtulabilmek için olaylar ile ilgilerinin olmadığını vurgulamışlar ve Türk tarafını suçlama yoluna gitmişlerdir. Bu çalışmada Almanya'nın Osmanlı Devleti'yle ve Ermenilerle ilişkileri incelenerek Almanya'nın bölgedeki menfaatleri kapsamında izlediği politikaların ve zorunlu göç kararının dayandığı gerçeklerin aydınlatılmasına çalışılmıştır. Cumhuriyet dönemindeki Türk-Alman-Ermeni ilişkileri ayrı bir makalede ele alınacaktır

Armenian Politics of Germany in the Period of Ottoman Empire

Germany, supported the Armenian politics of the Ottoman Empire at first, before the WW I (World War I), but changed her Armenian policy after observing the intentions of Britain, France and Russia to disintegrate and occupy lands of the Ottoman Empire. In order not to leave the energy resources of the Middle East, Caucasia and the Ottoman lands to the Allied Powers, Germany established an alliance with the Ottoman Empire on one hand and supported the reform projects for the Ottoman Armenians on the other. But during the great war, when the Armenian minority living along the Russian border showed great support to invading Russian troops and spied and sabotaged against the Ottoman forces; Germany consulted with the Ottomans and advised them to relocate Armenians from the war zone. Right after these consultations, the law to relocate the Armenians was put in effect by the Ottoman Government. Upon losing the WW I not only the Ottoman Empire but Germany was also accused of the relocation decision. Germany put the blame on the Ottoman Empire to get rid of these accusations. In this study, German politics based upon her interests in the region and the realities which lead to relocation decision were examined on the basis of Germany's relations with the Ottoman Empire and Armenians. The relations after the establishment of Turkish Republic will be the subject of another paper

___

  • A. KİTAP,DERGİ VE MAKALELER
  • ALKAN M. Nail (2014), "1915 Ermeni Tehcir Kanunu ve Almanya'nın Etkisi", Akademik Bakış, Cilt 8 Sayı 15
  • ARIKAN Refik (2006), "Almanya Siyaseti İçerisinde Ermeni Meselesinin Yeri", Geçmişten Günümüze Ermeni Sorunu ve Avrupa (Editör: Doç. Dr. Haluk Selvi), Sakarya Üniversitesi Türk- Ermeni İlişkileri Araştırma Merkezi Yayını, Sakarya
  • ASLAN Esat (2001) Ermeni Sorununda Akılcı, Tarafsız ve Planlı Görüş Açıları, Osmanlı'dan Günümüze Ermeni Sorunu, Ankara
  • BALAKIAN Grigoris (2009) Armenian Golgotha, Translated by Peter Balakian with Aris Sevag, New York
  • BEYDİLLİ Kemal (1987), Türk Savun Kendini, Tarih ve Toplum, Sayı 38, İletişim Yayınları, İstanbul
  • BOZKURT Fatih (2006), "Birinci Dünya Savaşına Kadar Almanya ve Ermeni Sorunu", Geçmişten Günümüze Ermeni Sorunu ve Avrupa (Editör: Doç. Dr. Haluk Selvi), Sakarya Üniversitesi Türk- Ermeni İlişkileri Araştırma Merkezi Yayını, Sakarya
  • ÇİÇEK Kemal (2005), Ermenilerin Zorunlu Göçü 1915-1917, Türk Tarih Kurumu yayınları, XVI. Dizi. Sayı 110, Ankara
  • ÇOLAK Mustafa (2013), "Müttefik Almanya İle İhtilaf: Ermeni Meselesi", History Studies, Special Issue on Balkan Wars (Balkan Savaşları Özel Sayısı), Cilt:5, Sayı:6, Ankara
  • GÖK Hayrullah, UYAR Mesut (2000), "Birinci Dünya Savaşı'nda Alman Askeri Yardım Heyeti'nin Bir Yönü, Bir Arşiv Yağmasının Hikâyesi", Toplumsal Tarih Dergisi, Kasım 2000 Sayı 83 Cilt 14, İstanbul
  • GÖKDEMİR Ahmet Ender (1998), Cenûb-i Garbî Kafkas Hükûmeti, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Araştırma Merkezi Yayını, Ankara
  • GUSE Felix (1940), Die Kaukasusfront im Weltkrieg: Bis zum Frieden von Brest, Leipzig
  • HALAÇOĞLU Yusuf (2001), Ermeni Tehciri ve Gerçekler (1914-1918), Türk Tarih Kurumu Yayınları Sayı 90, Ankara
  • HOPKIRK Peter (1995), İstanbul'un Doğusunda Bitmeyen Oyun, Çeviren: Mehmet Harmancı, Bilgin Yayıncılık A.Ş., İstanbul
  • KARAL Enver Ziya (1996), Osmanlı Tarihi IX. Cilt, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara
  • KILIÇ Selami (2001), "Ermeni Dostu Olarak Tanınan Bir Alman Din Adamı Dr. Johannes Lepsius", Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, XVII, Kasım 2001, Sayı: 51'den ayrı basım
  • KILIÇ Selami (2015), Türk - Alman Arşiv Belgeleriyle Ermeni Sorunu ve Almanya, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara
  • KURAT Akdes Nimet(1966), Birinci Dünya Savaşı Sırasında Türkiye'de Bulunan Alman Generallerinin Raporları, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları: 23, Seri: III-Sayı: B3, Ankara
  • MÜNİR Süreyya Bey (2001), Ermeni Meselesinin Siyasi Tarihçesi, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın No:53, Ankara
  • ORTAYLI İlber (2001), "Ermeni Sorunu: Soykırım İddialarının Arkasındaki Gerçekler", Popüler Tarih, Sayı 8, İstanbul
  • ORTAYLI İlber (1998), Osmanlı İmparatorluğu'nda Alman Nüfuzu, Alkım Yayınları, İstanbul
  • ÖZDEMİR Hikmet, ÇİÇEK Kemal, TURAN Ömer, ÇALIK Ramazan, HALAÇOĞLU Yusuf (2004), Ermeniler: Sürgün ve Göç, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara
  • SÜSLÜ Azmi (1990), Ermeniler ve 1915 Tehcir Olayı, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörlüğü Yayın No:5, Ankara
  • ŞAHİN Enis (2005), Diplomasi ve Sınır, İstanbul
  • TARAN Kemal (1984), Ermeni İddiaları Tutarsızdır, İstanbul
  • TAŞCIOĞLU Ömer Lütfi (2015), Türk-Ermeni İlişkilerinde Tarihi, Siyasi ve Hukuki Gerçekler, Nobel Akademik Yayınları, Ankara
  • TEPEKAYA Muzaffer (2002), "Osmanlı-Alman İlişkileri (1870-1914)", Türkler, c.13, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara
  • TRUMPENER Ulrich (1999), "Almanya ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Sonu", Osmanlı İmparatorluğu'nun Sonu ve Büyük Güçler, Editör: Marian Kent, İstanbul
  • ÜNAL Şeref (2004), Salomon Teilerian Davası, Talat Paşa Suikastı, Ufuk Üniversitesi Yayınları, Ankara
  • WALLACH Jehuda E. (1977), Bir Askeri Yardımın Anatomisi, Çev. F. Çeliker, Genelkurmay Basımevi, Ankara
  • YAVUZ Hakan (2016), "Robert Fisk ve Tehlirian Davası", Türkiye Günlüğü, Bahar 2016, Sayı:126, Cedit Neşriyat, Ankara
  • B.GAZETELER VE İNTERNET KAYNAKLARI
  • Deutsche Allgemeine Zeitung, 24 Juli 1921
  • GUST Wolfgang, "Veröffentlichungen: Wer manipulierte die Dokumente in Deutschland und Armenien?", http://www.wolfgang-gust.net/armenocide/gusthome.nsf/d3cb8075f11223b4c1 2572ef004f2e81/e291456a34f282aec12572cd004dbc56 OpenDocument, (31.10.2014).