KIRGIZ TÜRKLERİNDE "BOZ ÜY"(ÇADIR)GELENEĞİ

Kültür, anlamsız insan yığınlarını bir millet haline getiren değerlerin başında gelmektedir. Dolayısıyla millet olabilmiş her topluluğun da ortak bir kültürü olmuştur. Kültür, dini, dili, ırkı, kullandığı alfabesi ve kendisiyle alakalı olan, halkın ortak olarak benimseyip kullandığı materyalleri içermektedir. Bu özelliklerinden her hangi birinin kaybolması demek, kültürün bir uzvunun yitirilmesi demektir. Kültürün bir milletin tarihi içerisinde ne kadar öneme haiz olduğunu, Kırgız türklerinin kültürlerini n bir parçası olan boz üy yani çadır geleneklerine bağlılıklarından anlayabiliriz. Tarihi çok eskilere dayanan, Kırgızlarda önemini yitirmeden yaşayan ve Kırgız kültürünü içerisinde en belirgin şekilde barındıran boz üylerin Türk kültürü ve bilhassa Kırgız Türklerinin kültürleri içerisindeki yerine değinmeye çalıştık. Boz üyler göçebe Kırgız kültüründeki sanatın doruk noktasıdır. Yani rahatlığının yanı sıra sanatsal açıdanda büyük bir değer ifade etmekte olan bu taşınabilir konutlar, Kırgızlarla beraber dağlarda göç etmiş, ipek yolunda gezmiş ve zamanın zor şartlarına dayanmıştır.

Culture of Bozuy (Yurt) of Kyrgyz Turks

Culture is one of the most significant entities that heaps valueless people as a nation. Therefore all communities that could become a nation have their common culture. Culture includes religion, language, race, alphabet used and all related values which are commonly used by people. The loss of any aforementioned aspect means loss of some part of the culture. Here we will mention about importance of Boz Uy in Kyrgyz culture. Kyrgyz turks are known as one of the most ancient nations. In this essay we tried to discuss about significance and role of Boz Uy in turkic and especially in the culture of kyrgyz turks which has never lost its importance in life of kyrgyz turks and also which serves like a vivid sign of kyrgyz culture. Boz Uy's are peak point of the art in culture of nomad kyrgyz. Beside the comfort it offers Boz Uy also carries cultural importance. These mobile habitations have been moving to mountains with kyrgyzes, have been travelling over silk road and sustained unreplacable at any condition.

PDF

___

KAPATAEB, O., Spa/men C. (2005), Emnıkekz Kmprms, 3THorpa_____lmcm Boı7ıqua CO3AYK.
AK Boayü, 310/1qu Maka/ia, 3pı_____ıiıi Too Faaemııcııı (27 Cent-2000), 6. 209-210.
l/lMAHA/ıI/IEB, K. (2002), Kbıpzıııacmmi masa poâauıie), BI/ILLIKEK.
l/IHTAPyy/ıy, Caömp (2007), szpzm30bm Typazm Boayü, LUOOKyM >KypHüAbl, Aekaöpb.
BEAIOTOBA, A. M. (2006), KyAbTypHoe HaC/leflJ/Ie I/I HapoAI--ıoe TBopquTBO, Emmxekz (DOHA
HoAzıepxqq/ı OöpaaoBaTe/ımex MHI/IumamB I/IHCTMTyT I/ICTopI/IM HAH KP. Islam Ansiklopedisi (1993), 8. Cilt, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
Türklerde Çıldır (1995), Harbiye İstanbul: Askeri Müze ve Kültür Sitesi Komutanlığı.
TABA/LZLBIEB, A. (1976), Kblprlâ Cosem BHııuK/ıoneâufıcııı, (DpyHae: T0M11.
Kbıpzıaıacmuıı 9Hııuı_____zıorıeâufı (2001), BMLuKeK.
http://Www.kyrgyzland.com/content/view/S1/51/1ang,ru/ (10.02.2008)
http://Www.polynsky.com.kg/travels/doC_ru/people_ru.htm (22.02.2008)
http://Www.welcome.kg/ru/kyrgyzstan/Culture/xcpo/ (22.02.2008)
http://Www.kyrgyzstantravel.net/culture/art-ru.htm (08.03.2008)
http://rus.tumar.com/handicraft/yurta (17.03.2008)
GÖMEÇ, Sadettin (2002), Tarihte ve Günümüzde Kırgız Türkleri, Ankara: Akça Yayınları.
YUHADİN, K. K. (1998), Kırgız Sözlüğü (Çev. Abdullah Taymas), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.