KARANGU(Y)>KARAÑU KELİMESİ MOĞOLCA MI,TÜRKÇE Mİ?

Türkçe ile Moğolca'da müşterek olarak kullanılan "kara" isim kökünden Moğolca -nggu(y) eki ile türeyen "karanggu(y)" kelimesinin kökeni ile ilgili olarak Türkoloji dünyasında fikir birliği yoktur. Kelime bazı Türkologlar tarafından Moğolca'dan Türkçe'ye, bazıları tarafından ise Türkçe'den Moğolca'ya geçen bir alınç kelime olarak değerlendirilmiştir. Bu çalışmada ilk kez Eski Uygur Türkçesi metinlerinde karşımıza çıkan ve Dîvânü Lugati't Türk, Çağatay Türkçesi, Koman-Kıpçak Türkçesi'nde de bazı ses değişiklikleri ile kullanılan "karanggu(y)" kelimesinin kökeni ile ilgili bugüne kadar ileri sürülen farklı görüşlere yer verilerek kelimenin neden Moğolca bir kelime olarak değerlendirilmesi gerektiği açıklanmaya çalışılmıştır.

Is The Word Karangu(y) > Karañu Mongolian or Turkish?

Used both in Turkish and Mongolian, the origin of the word "karanggu(y)", which is derived from the Mongolian word "kara" with the suffix -nggu(y), has been a debated issue within Turcology world but a consensus on it hasn't been achieved among Turcologists. Some Turcologists claim that it is a loanword from Mongolian to Turkish while others claim that it is borrowed from Turkish to Mongolian. In this study, different views put forward by various Turcologists so far on the etymology of the word "karanggu(y)", which was first encountered in the ancient Uighur Turkish texts and used in Dîvanü Lugati't Türk, in Chagatai Turkish and Koman-Kipchak Turkish with small sound changes, have been stated and why it should be considered as a Mongolian word is tried to be explained.

PDF

___

Corff, Oliver, vd., (2013), Auf kaiserlichen Befehl erstelltes Wörterbuch des Manjurischen in fünfSprachen "fünfsprachenspiegel", Teil 1, Wiesbaden.
Eren, Hasan, "Türkçede Moğolca Kalıntılar", Türk Dili Araştırmaları YıllığıBelleten 2003/1, 180-181.
BROCKELMANN, Carl (1954), Osttürkische Grammatik der islamischen Literatursprachen Mittelasiens, Leiden: Brill.
CLAUSON, Sir Gerard (1972), An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth Century Turkish, Oxford,
CORFF, Oliver - Aysima MİRSULTAN (2014), Index 4: Turki, Wiesbaden: Harrassowitz.
CSÁKİ, Éva (2006), Middle Mongolian Loan Words in Volga Kipchak Languages, Wiesbaden:Harrassowitz.
DOERFER, Gerhard (1967), Türkische und Mongolische Elemente im Neupersischen, III, Wiesbaden:Harrassowitz.
DORJ-PALAM Dorj - Oliver CORFF (2014), Index 3: Mongolisch, Wiesbaden: Harrassowitz.
ERCİLASUN, Ahmet B. - Ziyat AKKOYUNLU (2014), Kâşgarlı Mahmud. Dîvânü Lugâti't-Türk. Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin, Ankara: Türk Dil Kurumu.
EREN, Hasan (1999), Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Ankara.
GÜLENSOY, Tuncer (2007), Türkiye Türkçesi'ndeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu
KRUEGER, John R. (1975), "Mongolian Studies", Journal of Mongol Society, 2, Bloomington:
POPPE, Nikolaus (1962), "Die mongolischen Lehnwörter in Komanischen", Németh Armağanı, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, s. 331-340.
RÄSÄNEN, Martti (1969, Versuch eines etymologischen Wörterbuchs der Türksprachen, Helsinki.
SCHÖNİG, Claus (1969), Mongolische Lehnwörter im Westoghuzischen, Wiesbaden: Harrassowitz.
SERTKAYA, Osman Fikri (1992), "Mongolian words and forms in Chagatay Turkish (Eastern Turki) and Turkey Turkish (Western Turki)" Türk Dili Araştırmaları Yıllığı 1987, Ankara, s. 265-280
ŞÇERBAK, Aleksandr Mihailoviç (2005), Tyurksko-Mongolskiye Yazıkovıye Kontaktı v İstorii Mongolskih Yazıkov [= Moğol Dilinin Tarihinde Türkçe-Moğolca Dil İlişkileri], Sankt-Peterburg:RAN.
TUNA, Osman Nedim (1972), "Osmanlıcada Moğolca ödünç kelimeler" Türkiyat Mecmuasıİstanbul