Keçeci-zade İzzet Molla'nın yazdığı tarih manzumeleri

Keçeci-zâde İzzet Molla (1785-1829) yazdığı iki divan ve üç mesnevî ile 19. yüzyılın önde gelen divan şairlerindendir. Divanlarında yer alan tarih manzumeleri ile yaşadığı zamanın önemli olaylarına ışık tutan şairin tarihleri pek dikkat çekmemiştir. Oysa onun yazdığı tarih manzumeleri 2000 beytin üstündedir. Bu beyit sayısı ortalama bir divan şairinin yazdığı tüm şiirlerden fazladır. Osmanlı’nın son ve en kritik döneminde, II. Mahmud zamanında yaşanmış olayları kayda geçiren İzzet Molla’nın tarih manzumeleri, dönemin sosyolojisi, sanat tarihi, askerî, siyasî ve kültürel faaliyetleri üzerine yapılan çalışmalara yol gösterici mahiyettedir. Bu çalışmada söz konusu tarih manzumeleri, yapı ve içerik bakımından incelenmiştir.

The Chronograms Of Keçeci-Zâde İzzet Molla

Keçeci-zâde İzzet Molla (1785-1829), is one of the most prominent poets in the 19th century by his two divans and three mathnawis. Even though chronograms existing in his divans shed light on the important events in his term, the poet’s chronicler side was not paid attention. However his chronograms are more than 2000 couplets. This count is much more than whole poems of an average divan poet. İzzet Molla’s chronicle poems which recorded the events happened in the reign of Mahmoud II, the last and the most crucial period of Ottoman Empire, provide guidance for researchers who study on sociology, art history, military, political and cultural activities of the term. In this work, chronicle poems of Keçeci-zâde İzzet Molla were analysed in terms of structure and content.

___

  • Ahmed Cevdet (1299/1881). Mecmua-i Sürûrî. İstanbul.
  • Canım, Rıdvan (2009). “Klâsik Türk Edebiyatında Tarih Düşürme Sanatı ve Bir Ebced Ustası: Adanalı Sürûrî”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 13/2, s.105-120.
  • Karacasu, Barış (2009). “Keçeci-zâde İzzet Molla ve Gülşen-i Aşk’ı”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/2, Winter, s.690-726.
  • Lewis, Bernard (1991). Modern Türkiye’nin Doğuşu, TTK. Yay. Ankara.
  • Leyla Hanım (1267/1850). Divan, Takvimhâne-i Âmire, İstanbul.
  • Özyıldırım, Ali Emre (2007). Keçeci-zade İzzet Molla and Mihnet-Keşan, Part1-2. The Department of Near Eastern Languages and Civilizations Harvard University. Sources of Oriental Languages and Literatures 81-81.
  • Sürûrî Seyyid Osman. (1255/1839). Dîvan, Bulak.
  • Şahin, Ebubekir Sıddık (2005). Keçeci-zade İzzet Molla’nın Divanları: Bahâr-ı Efkâr ve Hazân-ı Âsâr. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Yakıt, İsmail (1992). Türk İslâm Kültüründe Ebced Hesabı ve Tarih Düşürme, Ötüken Yay. İstanbul.
  • Yücer, H. Mahmut (2003). Osmanlı Toplumunda Tasavvuf (19. Yüzyıl), İnsan Yay., İstanbul.