Canlıların Sınıflandırılması ve Biyolojik Çeşitlilik Konusunun Kavram Haritası ile Öğretimin 9. Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarına Etkisi
Bu araştırmada, Canlıların Sınıflandırılması ve Biyolojik Çeşitlilik konusunun kavram haritası ileöğretiminin ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin akademik başarısına etkisinin belirlenmesiamaçlanmıştır. Araştırma, öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel desene göretasarlanmıştır. Çalışma grubunu, 72 öğrenci oluşturmuştur. MEB’e bağlı bir ortaöğretimkurumundan iki adet 9. sınıf seçilmiş, sınıflar kontrol grubu (N=36) ve deney grubu (N=36)olarak atanmıştır. Araştırmada, veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen“Canlıların Sınıflandırılması ve Biyolojik Çeşitlilik Akademik Başarı Testi” kullanılmıştır. Veritoplama aracı, kontrol ve deney gruplarına uygulama öncesinde öntest ve uygulama sonundasontest olarak uygulanmıştır. Araştırmada, akademik başarı testinin Cronbach Alfa güvenirlikkatsayısı 0,82 olarak hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda, kavram haritası ile öğretimingerçekleştirildiği deney grubu öğrencilerinin öntest-sontest akademik başarı puanları arasındaanlamlı bir fark oluştuğu belirlenmiştir. Çalışmada, biyoloji öğretiminde kavram haritalarınınkullanılmasının önemine yönelik önerilerde bulunulmuştur.
The Effect of Teaching with Concept Map in the Subject of Classification of Living Things and Biological Diversity on Academic Achievement of the 9 th Grade Students
In this study, it was aimed to determine the effect of teaching with concept map in the subject classification of living things and biodiversity on the academic achievement of 9th grade students in secondary education. The research was designed according to the quasi-experimental design with pretest-posttest control group. The study group consisted of 72 students. Two 9th grades were selected from a secondary school affiliated to the Ministry of National Education, and the classes were assigned to the control group (N=36) and the experimental group (N=36). In the study, data collection tool developed by the researchers as “Classification of Living Biological Diversity and Academic Achievement Test” it was used. The data collection tool was applied to the control and experimental groups before the application as a pre-test and at the end of the application as a post-test. The Cronbach's alpha reliability coefficient of the academic achievement test was calculated as 0,82. As a result of the research, it was determined that there was a significant difference between the pre-test and post-test academic achievement scores of the experimental group students in which teaching with concept map were conducted. In the study, suggestions were made on the importance of using concept maps in biology teaching.
___
- Altınok, H. ve Açıkgöz, Ü. K. (2006). İşbirlikli ve bireysel kavram haritalamanın fen
bilgisi dersine yönelik tutum üzerindeki etkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 30, 21-29.
- Ausubel, D. (1968). Educational psychology: A cognitive approach. New York: Holt,
Rinehart and Winston.
- Bilici, S. C., Doğan, A., ve Avcı, D. E. (2015). Kavram haritalarının değerlendirme
aracı olarak kullanılması ve çoktan seçmeli testlerle karşılaştırılarak
İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 1031-1046.
- Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A
Yayıncılık.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008).
Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011).
Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Cañas, A. J., Novak, J. D., ve Reiska, P. (2015). How good is my concept map? Am I a
good Cmapper? Knowledge Management & E-Learning, 7(1), 6-19.
- Carnot, M. J., Feltovich, P., Hoffman, R. R., Feltovich, J., ve Novak, J. D. (2003). A
summary of literature pertaining to the use of concept mapping techniques and
technologies for education and performance support. Pensacola: FL.
- Cheema, A.B. ve Mirza, M.S. (2013). Effect of concept mapping on students’ academic
achievement. Journal of Research & Reflections in Education, 7(2), 125-132.
- Chiou, C. C. (2008). The effect of concept mapping on students’ learning achievements
and interests. Innovations in Education and Teaching International, 45(4), 375-
387.
- Cunningham, R. T. ve Turgut, M. F. (1996). İlköğretim fen bilgisi öğretimi. Ankara:
MEGP.
- Çağlayan, Ç. (2006). Fen bilgisi dersi genetik ünitesinin öğretiminde kavram
haritalarının kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve kavram
kazanmalarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı,
Adana.
- Çardak, O. (2002). Lise birinci sınıf öğrencilerinin canlıların çeşitliliği ve
sınıflandırılması ünitesindeki kavram yanılgılarının tespiti ve kavram
haritaları ile giderilmesi, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü, Konya.
- Çolak, R. (2010). Kavram haritalarının sosyal bilgiler eğitimi çerçevesinde tarihsel
kavramların öğretiminde kullanılması: kavram haritası İle yapılan öğretim ile
tutum, başarı ve kalıcılık arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi.
Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Dosanjh, N. K. (2011). The effects of three concept mapping strategies on seventhgrade
students’ science achievement at an urban middle school. Doctoral thesis, The
University of San Francisco The Faculty of the School of Education Learning
and Instruction Department, San Francisco.
- Erdoğan, Y. (2000). Bilgisayar destekli kavram haritalarının matematik öğretiminde
kullanılması, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü, İstanbul.
- Fidan, N. (1986). Okulda öğrenme, öğretme. kavramlar, ilkeler ve yöntemler. Ankara:
Alkım Yayınevi.
- Güçlüer, E. (2006). İlköğretim fen bilgisi eğitiminde kavram haritaları ile verilen
bilişsel desteğin başarıya, hatırda tutmaya ve fen bilgisi dersine ilişkin tutuma
etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü, İzmir.
- Güneş, T., Güneş, M.H. ve Çelikler, D. (2006). Fen bilgisi öğretmenliği programı
biyoloji II ders konularının öğretilmesinde kavram haritası kullanımının
öğrenci başarısı üzerine etkileri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim
Fakültesi Dergisi (KEFAD), 7(2), 39-49.
- Haviz, M., Novita, N. ve Helmitha, R. (2018). Designing and developing teaching
material of human anatomy with thinking map: what is internal relevance and
consistency?. Edusains, 10(1), 38-45.
- Horton, P. B., McConney, A. A., Gallo, M., Woods, A. L., Senn, G. J. ve Hamelin, D.
(1993). An investigation of the effectiveness of concept mapping as an
instructional tool. Science Education, 77(1), 95-111.
- Hwang, G.J., Yang, L.H. ve Wang, S. Y. (2013). A concept map-embedded educational
computer game for improving students’ learning performance in natural
science courses. Computers & Education, 69: 121-130.
- Kaptan, F. (1998). Fen öğretiminde kavram haritası yönteminin kullanılması. Hacettepe
Eğitim Fakültesi Dergisi, 14: 95-99.
- Kaptan, F. ve Korkmaz, H. (2001). İlköğretimde fen bilgisi öğretimi. İlköğretimde etkili
öğretme ve öğrenme öğretmen el kitabı. Modül 7. Ankara: T.C MEB Projeler
Koordinasyon Merkezi Başkanlığı.
- Karahan, U. (2007). Alternatif ölçme ve değerlendirme metotlarından grid, tanılayıcı
dallanmış ağaç ve kavram haritalarının biyoloji öğretiminde uygulanması.
Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Kavak, S. (2009). İlköğretim 8. sınıf fen ve teknoloji dersi maddenin halleri ve ısı
ünitesinde kavram haritası tekniği kullanımının öğrencinin başarısına,
bilgilerin kalıcılığına ve fene karşı tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi.
Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Kazancı, M., Atılboz, N. G., Bora, N. ve Altın, M. (2003). Kavram haritalama
yönteminin lise 3. sınıf öğrencilerinin genetik konularını öğrenme başarısı
üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25: 135-141.
- Kinchin, I. M. (2000). Concept mapping in biology. Journal of Biological Education,
34(2), 61-68.
- Kinchin, I. M. (2011). Visualising knowledge structures in biology: discipline,
curriculum and student understanding. Journal of Biological Education, 45(4),
183-189.
- Kinchin, I. M., Hay, D. B. ve Adams, A. (2000). How a qualitative approach to concept
map analysis can be used to aid learning by illustrating patterns of conceptual
development. Educational Research, 42(1), 43-57.
- Lalor, S. B., ve Rainford, M. (2014). The effects of using concept mapping for
improving advanced level biology students' lower- and higher-order cognitive
skills. International Journal of Science Education, 36(5), 839-863.
- Marée, T. J., Bruggen, J. M., ve Joche, W. M. (2013). Effective self-regulated science
learning through multimedia-enriched skeleton concept maps. Research in
Science and Technological Education, 31(1), 16-30.
- Mistades, V. M. (2009). Concept mapping in introductory physics. Journal of
Education and Human Development, 3(1), 1-6.
- Novak, J. D. ve Gowin, D. B. (1984). Learning how to learn. New York Cambridge
University Press.
- Novak, J. D. ve Musondo, D. (1991). A twelve year long itudialstudy of science concept
learning. American Education Research Journal, 28, 117-153.
- Novak, J. D. (2002). Meaningful learning: the essential factor for conceptual change in
limited or appropriate propositional hierarchies (LIPHs) leading to
empowerment of learners. Science Education, 86(4), 548-571.
- Novak, J. D. ve Cañas, A. J. (2008). The theory underlying concept maps and how to
construct them, Technical Report IHMC CmapTools 2006-01 Rev 01-2008,
Florida Institute for Human and Machine Cognition, available at:
http://cmap.ihmc.us/Publications/ResearchPapers/TheoryUnderlyingConceptM
aps.pdf.
- Özata, Ö. F. (2003). İlköğretim birinci kademe fen bilgisi dersinde kavram haritalarının
kavram yanılgılarını gidermeye ve hatırlamaya etkisi, Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Özay-Köse, E. (2014). Hücre ve organellerin öğretiminde kavram haritalarının
kullanılması. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (3), 116-121.
- Öztürk Deniz, F. (2003). Lise 1 coğrafya derslerinde kavram haritalarının başarıya
etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü, Ankara.
- Pankratius, W. J. (1990). Building an organized knowledge base: concept mapping and
achievement in secondary school physics. Journal of Research in Science
Teaching, 27(4), 315-333.
- Rao, M. P. (2004). Effect of concept-mapping in science on science achievement,
cognitive skills and attitude of students (International Conference to Review
Research on Science, Technology and Mathematics Education). 01.11.2018
tarihinde http://www.hbcse.tifr.res.in/episteme/episteme1/themes/manjularao%20modified.pdf
adresinden erişilmiştir.
- Sarıca, R. ve Çetin, B. (2012). Öğretimde kavram haritaları kullanımının öğrencilerin
akademik başarısına ve kalıcılığa etkisi. İlköğretim Online, 11(2), 306-318.
- Senemoğlu, N. (2001). Gelişim, öğrenme ve öğretim (kuramdan uygulamaya). (3.
Baskı), Ankara: Gazi Kitabevi Yayınları.
- Snead, D. ve Young, B. (2003). Using concept mapping to aid African American
students’ understanding in middle grade science. Journal of Negro Education,
72(3), 333-343.
- Steiner, S. M., Albert, D., ve Wan, S. (2017). Validating domain ontologies: a
methodology exemplified for concept maps. Cogent Education, 4(1), 5-39.
- Tarkashvand, Z. (2015). The comparative effect of mind mapping and concept mapping
on efl learners’ vocabulary achievement. International Journal of Scientific &
Engineering Research, 6(2), 652-674.
- Temelli, A., Çakmak, M. ve Seyhan, B. Ç. (2011). İç salgı bezlerimiz konusunda
uygulanan kavram haritalarının öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Dicle
University Journal of Ziya Gokalp Education Faculty, 17, 146-159.
- Tsai, C. C., ve Huang, C. M. (2002). Exploring students' cognitive structures in learning
science: a review of relevant methods. Journal of Biological Education, 36(4),
163- 169.
- Turan-Oluk, N. ve Ekmekçi, G. (2017). Alternatif değerlendirme teknikleri ile
geleneksel değerlendirme tekniklerinin öğrenci başarısını ölçme açısından
karşılaştırılması. JRES, 4(2), 172-199.
- Wu, P., Hwang, G., Milrad, M. , Ke, H. ve Huang, Y. (2012). An ınnovative concept
map approach for ımproving students’ learning performance with an ınstant
feedback mechanism. British Journal of Educational Technology, 43(2), 217-
232.
- Yıldız, G. (2003). Lise 1 matematik dersine devam eden öğrencilerin fonksiyon
konusunda geliştirdikleri kavram haritasının akademik başarılarına etkisi,
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, İstanbul.