1917

Okul Yöneticisi Motivasyonel Dilinin Lider-Üye Etkileşimindeki Rolü Üzerine Yapısal Eşitlik Modellemesi

Bu çalışmada okul yöneticisinin kullandığı motivasyonel dil ile lider-üye (okul yöneticisiöğretmen)arasındaki ilişkinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modelikullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Hatay’ın il merkezinde bulunan ilkokullarda 2017–2018eğitim-öğretim yılında görev yapmakta olan öğretmenler arasından küme örnekleme yöntemiyleyansız olarak seçilmiş 42 okulda çalışan 414 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verilerinintoplanmasında “Motivasyonel Dil Ölçeği”, “Lider-Üye Etkileşim Ölçeği” kullanılmıştır. Yapısaleşitlik modellemesi sonuçlarına göre; okul yöneticisinin motivasyonel dili, lider-üye etkileşiminiistatistiksel olarak anlamlı düzeyde ve pozitif yönde etkilemektedir. Ayrıca motivasyonel dilinyönlendirici dil, anlam oluşturucu dil ve empatik dil alt boyutları lider-üye etkileşimini pozitifolarak etkilemektedir. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak, okul yöneticisi ile öğretmenlerinsamimi ilişkilerinin arttırılmasında yöneticinin kullandığı motivasyonel dil önemli görülmektedir.Dolayısıyla, öğretmenleriyle etkileşim düzeylerini arttırmak isteyen okul yöneticilerininmotivasyonel dilini geliştirmeye yönelik çaba göstermesi gerekmektedir.

Structural Equation Modeling on the Role of School Administrator Motivational Language in Leader-Member Interaction

The study aimed to determine the relationship between motivational language used by school administrator and leader-member (school administrator-teacher) interaction. In this study relational survey model was used. The sample of this study consists of 414 teachers in 42 schools that were selected randomly with cluster sampling method from the primary schools in the center of Hatay during the 2017-2018 academic year. Data of this study were collected by “Motivational language scale” and “Leader-Member Interaction Scale”. According to structural equation modeling, motivational language statistically significant and positively affects leader-member interaction. Also the directing-giving, meaning-making and empathetic sub-facets of motivational language affect leader-member interaction. Based on the study results, use of motivational language by school administrator is seen extremely important for school administrator and teacher to promote their sincere relations. Therefore, school administrator must put in effort towards the strenghening of motivational language in order to increase teacher interaction with them.

PDF

___

Arbuckle, J. (2009). Amos 18 User's Guide. Armonk, NY: IBM/SPSS Incorporated. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. V. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: PegemA.
Byrne, B. M. (2010). Structural equation modeling with AMOS. New York: Routledge.
Chory-Assad, R. M. (2002). Classroom justice: Perceptions of fairness as a predictor of student motivation, learning, and aggression. Communication Quarterly, 50 (1), 58-77.
Demir, S. (2018a). Okul yöneticilerinin motivasyonel dili ile öğretmen öz yeterliği arasındaki ilişki üzerine bir çalışma. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (2), 177-183. DOI: 10.18506/anemon.384848
Demir, S. (2018b). Okul yöneticilerinin kullandıkları motivasyonel dil ile öğretmen motivasyonu arasındaki ilişki. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (5), 633-638. DOI: 10.18506/anemon.395472
Demir, S. (2018c). Okul yöneticilerinin kullandıkları motivasyonel dil ile öğretmen motivasyonunun incelenmesi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Eğitim Bilimler Enstitüsü, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
Dienesch, R. M., & Liden, R.C. (1986), Leader-Member Exchange Model of Leadership: A Critique and Further Development. Academy of Management Review, 11 (3), 618-637.
Gemalmaz, N. (2014). İlkokul yöneticilerinin kullandıkları motivasyonel dilin öğretmenlerin psikolojik sözleşme ve lider üye etkileşimine algıları üzerine etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zirve Üniversitesi, Gaziantep.
Graen, G., & Uhl-Bien, M. (1995). Relationship-based approach to leadership: development of leader-member exchange theory of leadership over 25 years: applying a multi-level multi domain perspective. Leadership Quarterly, 6, 219- 247.
Gutierrez-Wirsching, S., Mayfield, J., Mayfield, M., & Wang, W. (2015). Motivating language as a mediator between servant leadership and employee outcomes. Management Research Review, 38(12), 1234-1250.
Güney, S. (2012). Örgütsel davranış. Ankara: Nobel yayınları.
Karaaslan, Ö. (2010). Motivasyonel dilin örgütsel vatandaşlık davranışı ile olan ilişkisinde lider üye etkileşimin aracılık etkisinde incelenmesi: Yapısal eşitlik modelinde bir uygulama. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, Harp Akademileri Komutanlığı, İstanbul.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
Kline, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
Liden, R.C., & Graen, G. (1980). Generalizability of the vertical dyad linkage model of leadership. Academy of Managenment Journal, 23(3), 451-465.
Liden R.C., & Maslyn J.M. (1998). Multidimensionality of Leader-Member Exchange: An Empirical Assessment through Scale Development. Journal of Management, 24(1), 43-72.
Lunenburg, F.C., & Ornstein, A.C. (2012). Educational Administration: Concepts and Practices. Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning Publishing, Sixth Edition.
Lüscher, L. S., & Lewis, M. W. (2008). Organizational change and managerial sensemaking: Working through paradox. Academy of Management Journal, 51 (2), 221-240.
Mayfield, J., & Mayfield, M. (2006). The benefits of leader communication on parttime worker outcomes: A comparison between part-time and full-time employees using motivating language. Journal of Business Strategies,23(2), 131-153.
Mayfield, J., & Mayfield, M. (2007). The effects of leader communication on a worker's intent to stay: An investigation using structural equation modeling. Human Performance, 20(2), 85-102, DOI: 10.1080/08959280701332018.
Mayfield, M., & Mayfield, J. (2009). The role of leader-follower relationships in leader communication: A test using the LMX and motivating language models. The Journal of Business Inquiry, 8(1), 65-82.
Mayfield, J., & Mayfield, M. (2012). The relationship between leader motivating language and self-efficacy: A partial least squares model analysis. Journal of Business Communication, 49(4), 357-376.
Mayfield, J., Mayfield, M., & Kopf, J. (1995). Motivational language: Exploring theory with scale development. The Journal of Business Communication, 32 (4), 329- 344.
Mayfield, J., Mayfield, M., & Kopf, J. (1998). The effects of leader motivating language on subordinate performance and satisfaction. Human Resource Management, 37(3-4), 235-248.
Mert, İ. S. (2011). Yöneticilerin kullandıkları motivasyonel dil ve performans üzerindeki etkisi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (26), 197-214.
Meydan, C.H. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi: Amos Uygulamaları. Ankara: Detay yayıncılık.
Murray, K. (2016). Liderlik ve iletişim. (Ümit ŞENSOY, çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür yayınları.
Northouse, P.G. (2013). Leadership (Theory and Practise). Thousand Oaks: Sage publications.
Özen, H. (2013). Okul müdürlerine yönelik motivasyonel dil ölçeği: Türk kültürüne uyarlama, dil geçerliği ve faktör yapısının incelenmesi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3 (1), 87-103.
Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2010). Örgütsel davranış. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
Robbins, S.P., Decenzo, D.A., & Coulter, M. (2013). Fundamentals of management: Essential concepts and applications (8th Edition). New Jersey: Pearson Education.
Robbins, S.P. ve Judge, T.A. (2012). Örgütsel davranış.(İ. ERDEM, çev. ed.). İstanbul: Nobel akademik yayıncılık. (Orijinal çalışma basım tarihi 2011)
Saruhan, Ş.C. ve Yıldız, M.L. (2014). İnsan kaynakları yönetimi, teori ve uygulama (2. Baskı). İstanbul: Beta basım dağıtım.
Schermerhorn, J.R., Hunt, J.G., Osborn, J.G., & Uhl-Bien, M. (2011). Organizational Behavior. Asia: John Wiley & Sons (Asia) Pte Ltd.
Sullivan, J.J. (1988). Three roles of language in motivating theory. The Academy of Management Review, 13(1),104-115.
Wu, J.B., Tsui, A.S., & Kinicki, A.J. (2010). Consequences of differentiated leadership in groups. The Academy of Management Journal, 53(1),90-106.
Yıldız, G., Özutku C. ve Cevrioğlu, E. (2008). Lider-üye etkileşimine çok boyutlu yaklaşım: Liden ve Maslyn’in dört boyutlu lider-üye etkileşim ölçeğinin psikometrik özelliklerine yönelik görgül bir araştırma. Akademik İncelemeler, 3(1), 95-123.