Türkiye'de Antropolojik bilginin yetersizliği sorunu ve Öğretmenler

Antropoloji, Türkiye'de 1920'li ve 1930'lu yıllarda ulus-devlet inşası süreciyle ve batılılaşma programıyla uyumlu olarak, tarih ve arkeoloji gibi, devletten destek gören bir bilim dalıydı. Erken cumhuriyet döneminde Avrupa'da hâkim pozitivist ve ırkçı paradigmanın etkisinde çalışan antropoloji, Türkçeye de ırkbilim olarak çevrildi. Ancak İkinci Dünya Savaşı sonrasında Batı antropoloji geçmişiyle hızla hesaplaşıp evrenselci ve kültürel görelilikçiliğe yönelirken, iç siyasi gelişmelerinden kaynaklanan nedenlerle Türkiye antropolojisinde aynı hızda bir değişim gerçekleşmedi. Sosyal/kültürel antropoloji, 1990'lı yıllardan itibaren postmodern, geç modern ya da küreselleşme adıyla bilinen bir dizi çağdaş gelişmeyle ilişkili olarak Türkiye'de de her geçen gün artan bir ilgiye mazhar olsa da, hakkında çok az veya yanlış bilgi sahibi olunan bir disiplindir. Oysa psikolojiden tıbba, siyasetten sanat alanına konusu insan olan hemen her meslek dalında antropolojiye yönelik ilginin artışına tanık olduğumuz bir çağdayız. Bu bağlamda öğretmenlerin antropolojik bilgi ve perspektiften yoksun bırakılması büyük bir eksikliktir. Bu çalışma, Türkiye'de öğretmenlerin neden antropoloji okumaları gerektiğini, antropolojiden nasıl ve neden daha fazla yararlanmaları gerektiğini göstermeyi amaçlamaktadır.

THE PROBLEM OF INEFFICACY OF ANTHROPOLOGICAL KNOWLEDGE IN TURKEY AND TEACHERS

Anthropology, like archeology and history, was a science that was supported by Turkish Republic, in accordance with the process of nation-state construction and the programme of westernization, in 1920's and 1930's in Turkey. In Early Republic era, anthropology, studied in mainstream pozitivist and racist paradigm of Europe, translated into Turkish, as a racescience. However after Second World War, anthropology confronted its past and gotout of that paradigm and headed towards universal and culturalrelativism yet the same rapid changes were not observed in Turkey anthropology, due to reasons arising from internal political developments. Since 1990's, in connection with the general change process of capitalism, although social/cultural anthropology has gradually attracted the attention of the students and the people in Turkey, compared with other socialsciences, it is still the least known science. Hence we are in an age in which we witness an increasingly interest to anthropology in every professional field whose subjects are humanfrom psychology to medicine, from politics to art. In this context, teachers' lack of anthropological knowledge and perspective is a major problem. This article aims at to show why and how teachers must utilise more from anthropology

PDF

___

Aydın, Suavi. (2000). "Arkeoloji ve Sosyolojinin Kıskacında Türkiye'de Antropolojinin 'Geri Kalmışlığı'", folklor/edebiyat, 22, s. 17-43.
Aydın, Suavi. (1998). "Ekşigil'in Yazısı Vesilesiyle Türkiye'de Antropolojinin Eni-boyu Üzerine", Toplum ve Bilim, 77, ss. 196-201.
Aydın, S.(2004). "Türkiye'de Sosyal Bilimlerin Değeri ve Sınırları: Peter Andrews'un Çalışmaları ve Yeni Yayınlanan Bir "Ansiklopedi" Üzerinden Bir Değerlendirme, Toplum ve Bilim, sayı: 100, s.23-39.
Aydın, S. ve Erdal, Y.S. (2010). Antropoloji. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Bora, Tanıl. (2013). "Dergicilik Deneyimi: Sosyal Bilimler Pratiğinde Bir Anlam Arayışı", Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek Sempozyum Bildirileri (2. bsm), İstanbul: Metis:247-254
Can, Banu. vd. (2013). Toplumsal Barışın Sağlanmasında Öğretmenlerin Rolü. Kürt Meselesi Okula Nasıl Yansıyor? İstanbul: Helsinki Yurttaşlar Derneği.
Ceyhan, Müge. A. Koçbaş, D. (2011). Göç ve Çokdillilik Bağlamında Okullarda Okuryazarlık Eğitimi, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Convertino, C.M., B. Levinson, and N. Gonzalez. (2013). Culture, teaching, and learning. In James A. and Cherry A. McGee Banks (Eds.) Multicultural education: Issues and Perspectives. 8th edition. Pp. 25-41. New York: Wiley
Çapar, M. (2012). "Çokkültürlü Bir Toplumda Antropolojinin Önemi", Folklor Edebiyat, 70, s.47-66
Demirel, F. Arzu. (2011). "Türkiye Antropolojisinin Tarihçesi ve Gelişimi Üzerine", Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitsü Dergisi, sayı:4, s.128-134
Ekşigil, Adnan. (1998a). "Antropolojinin Mutfağında Türkiye", Toplum ve Bilim, 76: 41-56.
Ekşigil, Adnan.(1998b). "Türkiye'de Antropolojinin Eni Boyu Üzerine Suavi Aydın'a Yanıt." Toplum ve Bilim, 78, s: 273-291.
Ernas, Sevgi. (2014). Mardin İli Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin İnsan Farklılıklarına İlişkin Görüşleri. Ankara Üniversitesi. Yayımlanmamış Y. Lisans Tezi.
Esen, Hüseyin. (2009). An Analysis Of Public Primary School Teachers' Dealing With Difference In The Absence Of a Multicultural Education Policy In Turkey. Boğaziçi University, Master of Arts in Educational Sciences.
Gezgin, U. Başar. (2015). Çokkültürlü Eğitim. Ankara: Ütopya Yayınları.
Işık, S. Y. (2015). "Küresel Kültürel Değişim ve 'Yeni' Annelik: Ankara Kamil Ocak
Mahallesi Örneği", Eğitim Bilim ve Toplum, sayı: 50, s. 48-75.
İlbars, Z. (1977). "Türk ve Japon Kültüründe Çocuk Yetiştirme Usullerindeki Benzerlikler"
DTCF Antropoloji Dergisi, 10, s.23-30
İlbars, Z. (1987). "Kişiliğin Oluşmasındaki Kültürel Etmenler" DTCF Antropoloji Dergisi, cilt: 31, sayı: 1, 2, s.201-211.
Kağıtçıbaşı, Çiğdem. (2007). Kültürel Psikoloji Kültür Bağlamında İnsan ve Aile. İstanbul: Evrim Yayınları
Levinson B. A. U. and Pollock, M.(2011). A Companion to the Anthropology of Education. West Sussex: Blackwell Publishing
Maksudyan, Nazan. (2005). Türklüğü Ölçmek. İstanbul: Metis Yayınları.
Morin, E. (2006). Geleceğin Eğitimi İçin Yedi Bilgi (H. Dilli, Çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Nesbitt, Eleanor. (2012). "Etnograf Olarak Din Öğreticisi", (İ. Toker, Çev.), (Der.) Peter B. Clarke, Din Sosyolojisi Çağdaş Gelişmeler(İ. Çapcıoğlu, Çev. Ed.), Ankara: İmge:555-589.
Nohl, Arnd-Michael. (2009). Kültürlerarası Pedagoji (R. N. Somel, Çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
Özbudun, S.(2015)."Antropoloji Üzerine Sesli Düşünceler" http://sibelozbudun.blogspot. com erişim: 18.02.2015
Özbudun S. ve Uysal, G. (2013). 50 Soruda Antropoloji. İstanbul: Bilim ve Gelecek Yayınları.
Özlem, Doğan. (1998). "Doğa Bilimleri ve "Sosyal Bilimler" Ayrımının Dünü ve Bugünü Üzerine", Toplum ve Bilim, 76, ss.7-40
Prakash M.S. ve Gustavo Esteva. (2014). Eğitimden Kaçmak. (Bürge Abiral, Çev.) Ankara: Ütopya Yayınları.
Rabo, Annika. (2011). "İsveç'te Öğretmen Eğitimin Yeniden Düzenlemek: 'Çeşitlilik' Paradoksları", (Der.) Marie Carlson ve diğ. Çokkültürlü Toplumlarda Eğitim Türkiye ve İsveç'ten Örnekler, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi:s. 25-47.
Sayar, K. (2003).Kültür ve Ruh Sağlığı Küreselleşme Koşullarında Kültürel Psikiyatri, (S. Yücesoy, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
Spindler, G. and Spindler, L. (2001). Education and Cultural Process, 3rd. ed. Prospect Waveland Press: Heights, IL.
Şafak, Balkı. (1993). "Modernleşme ve Eğitim: İki Köy Karşılaştırması", Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 2 ss. 55-66
Selçuk, Ziya. (2011). "MEB- EARGED'den Araştırmacılara Destek", Radikal15/01/2011.
Toprak, Z. (2012). Darwin'den Dersim'e Cumhuriyet ve Antropoloji. İstanbul: Doğan Kitap.
Wulf, Christoph, Kontopodis, M. (2011). Children, Development and Education Cultural, Historical, AnthropologicalPerspectives. Dordrecht/Heidelberg/London/New York: Springer.
Wulf, Christoph, (2006). "Towards a Historico-cultural Anthropology of Education, Wulf, C. (ed), Hidden Dimensions of Education Rhetoric, Rituals and Anthropology) Münster/ New York/München/Berlin:Waxmann:199-211.
Yemenici, Ahmet. (2012). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Diğer Dinlere ve Din Mensuplarına İlişkin Yaklaşımları. Ankara Üniversitesi Basılmamış Doktora Tezi.
http://www.tc.columbia.edu/academics/programs-and-areas-of-study/, erişim: 4/3/2016
http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/489822/Din_ogretmeninden_Alevilere_ hakaret__Sazli_sozlu__ibadet_olmaz.html, erişim: 31/3/2016
https://www.ted.com/talks/ken_robinson_says_schools_kill_creativity?language=en, erişim: 24/3/2016