Milli MÜcaDele DÖneMi TÜrkÜleri ÜZerine Örnek bir ÇalıŞMa

Bu çalışmada, Milli Mücadele dönemiyle ilgili ve bu dönemde yazılmış olan türkülerden altı adet türkü incelenmektedir. Milli Mücadele döneminde yazılan türkülere dair yeterli ve sistematik bilgi mevcut değildir. Bu sebeple, haklarında düzenli ve detaylı bilgi toplana bilinen altı türkü üzerine örnek bir çalışma yapılmıştır. Çalışma, sistemli ve her türküye uygulanabilir, türküleri karşılaştırmalı olarak inceleme fırsatı veren ve böylece daha kolay netice çıkarmaya yardımcı olacak biçimde belli kategoriler etrafında düzenlenmiştir. Bu kapsamda, önce türkünün metni verilmiş, varsa farklı nüshaları karşılaştırmalı olarak incelenmiş, ardından hikayesi anlatılmıştır. Türkünün tahlili kısmında ise, türküde geçen mekan, zaman, insan ve motifler detaylı biçimde incelenmiştir. Amaç, Osmanlı Devleti'nin yıkılışının ardından, yeni bir devlet kurmak üzere, milletçe verilen Milli Mücadele'nin, toplum katmanında ne tür tesirlerinin olduğu ve toplumun buna nasıl tepki verdiğini, türküler üzerinden tespit etmeye çalışmaktır. Çalışma sonunda varılan netice şudur; Türküler genellikle, bireysel kahramanlıklar ve kayıpları konu edinmiş ve toplumun buna gösterdiği toplu tepkileri dile getirmiştir. Toplumun beraberce ve birbirine kenetlenmiş biçimde ölüm-kalım mücadelesi verdiğini anlatan türküler, zor zamanlarda toplumsal dayanışma örneğini sergilemekte ve toplumsal bağların güçlülüğünü ifade etmektedir. Türkülere konu olan bireysel kahramanlar, toplum hafızasında daha kolay yer ettiğinden, toplumun kahramanlıkları ve acıları da bu bireysel kahramanlar üzerinden dile getirilmiştir.

A Study On The Natıonal Struggle Folkso

This study is concerned with the folksongs written during the period of National Struggle. There is scarce of information about the folksongs from the period of National Struggle. This study is undertaken to fill this gap by studying six selected folksongs about which systematic data and information available. For this purpose, certain categories were developed in order to study and compare the folksongs that were included in this study. The categories that were designed for this study are also applicable to similar studies of the other folksongs. In this respect, firstly the text and, if any, various texts of the folksong are given followed by their story widely known among the locals of the respected area that the folksong belonged. Then, the place, time and metaphors cited in the text of the folksongs are studied in detail. The purpose of the study is to understand the effect and reaction of the society to the NationalStruggle that were made after the collapse of the Ottoman Empire for the establishment of the new state, i.e. Turkish Republic. The findings of the study is that, in general, heroes of the National Struggle were subjects of the folk songs through which collective reaction of the local people to the National Struggle was expressed. The folksongs show how well the local people were organised and struggled against the unlawful invaders showing solidarity during the critical times of life and death. Sufferings and sorrows of the local peoples were expressed through the individual heroes who easily occupied a permanent place in the collective memory of the locals.

PDF

___

AKDOĞU, Onur (2014), Bir Başkaldırı Öyküsü - Zeybekler Tarihi, Ezgileri, Dansları, kişisel yayın.
AKER, M. Şefik (2006), 57nci Tümen ve Aydın Mili Mücadelesi (1918-1920), Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara.
Atatürk'ün Bütün Eserleri, Cilt: 6 (1919-1920) (2001), Kaynak Yayınları: Ankara.
GÖRGÜLÜ, İsmet (1993), On Yıllık Harbin Kadrosu 1912-1922, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk Tarih Kurumu Yayınları: Ankara.
GÜLEN, Engin (2007), Kurtuluş Savaşı Yıllarında Balıkesir, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
GÜVEN, Merdan (2009), Türküler Dile Geldi, Ötüken Yayınevi: İstanbul.
KARADAVUT, Zekeriya, YEŞİLDAL Ünsal Yılmaz (2007), "Anadolu-Türk Folklorunda Geyik", Millî Folklor, Yıl 19, Sayı 76, ss. 102-112.
ÖZBEK, Mehmet (1975), Folklor ve Türkülerimiz, Ötüken Yayınevi: İstanbul.
ÖZCAN, Hüseyin (2005), "Asya Toplumlarını Etkileyen Alevî/Bektâşî Kültüründe İnsanın Değeri", I. Uluslararası Asya Felsefe Derneği Sempozyumu, Ekim 2005, İstanbul.
ÖZKURT, Fatih (2008), Yörük Ali Efe'nin Hayatı, Milli Mücadele Tarihindeki Yeri ve Önemi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
SAK, Sabâ (2010), Kültürel Mirasın Korunmasında Turizmin Rolü: Efelik Alt Kültürü Üzerine Bir İnceleme, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayını: Ankara.
SINAR, Alev (2007), "Bir Şehrin Edebiyata Yansıyan Acı Hikâyesi-Bursa", Sosyal Bilimler Dergisi, Uludağ Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Yıl: 8, Sayı: XIII.
ŞAKİR, Ziya (2011), Mahmut Şevket Paşa, Akıl Fikir Yayınları.
Tanses, Hamdi (2006), Kurtuluş Savaşı Türküleri, Say Yayınları: İstanbul
TBMM Gizli Celse Zabıtları, 23 Temmuz 1337 (1921), https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/
TUĞLACI, Pars (1985), Osmanlı Şehirleri, Milliyet Yayınları: İstanbul.
Türk İstiklal Harbi I, Mondros Mütarekesi ve Tatbikatı (1962), T.C. M.S.B. Genelkurmay Başkanlığı Harp Tarihi Dairesi Resmî Yayınları: Seri No: 1, Ankara.
Türk İstiklal Harbi, IInci Cilt, Batı Cephesi, 4ncü Kısım, Kütahya, Eskişehir Muharebeleri (15 Mayıs 1921 - 25 Temmuz 1921), (1974), T.C. Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Resmî Yayınları: Seri No: 1, Ankara.
Türk İstiklal Harbi, IVncü Cilt, Güney Cephesi (1966), T.C. Genelkurmay Başkanlığı Harp Tarihi Dai- resi Resmî Yayınları: Seri No: 1, Ankara.
VANDEMİR, Baki (2006), Türk İstiklal Savaşı'nda Sakarya'dan Mudanya'ya, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları: Ankara.
Zeybekler, (2014), İstanbul Çağdaş Turizm Folklor Gençlik ve Spor Kulübü Derneği: İstanbul.
İnternet Kaynakları
Karatopraklı İrem, http://www.kaynakca.info/eser/3159236/cafer-efe-destani-turkusu, (Erişim tarihi: 12 Mayıs 2015).
Kaygusuz, Deniz, http://www.kaynakca.info/eser/2377975/ihsan-cavus-turkusu, (Erişim tarihi: 10 Mayıs 2015).
Önder, Şule, http://www.kaynakca.info/eser/3159236/cafer-efe-destani-turkusu, (Erişim tarihi: 12 Ma- yıs 2015).
http://cengizdamar.blogspot.com.tr/2011/11/ankaranin-tasina-bak-turkusunun.html, (Erişim tarihi: 12 Nisan 2015).
http://forum.memurlar.net/konu/1132362/, (Erişim tarihi: 12 Nisan 2015).
http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/09/01/221876/icerikler/dalama_134583.html,(Erişim ta- rihi:12 Nisan 2015). http://www.adanahilal.com/ankaranin-tasina-bak-marsinin-hikayesi.html, (Erişim tarihi:12 Nisan 2015).
http://www.ezgidiyari.com/index.php?searchtext=&searchtype=&letter=D&adi=Demirci%20Meh- met%20Efe&id=1301&start=20&total=853, (Erişim tarihi: 10 Mayıs 2015).
https://www.facebook.com/109576609069649/videos/404758682091/, (Erişim tarihi: 10 Mayıs 2015).
http://www.turkudostlari.net/hikaye.asp?turku=4134, (Erişim tarihi: 3 Mayıs 2015,.10 Mayıs 2015).
www.dogadernegi.org, (Erişim tarihi: 12 Nisan 2015).