ANTİK YUNAN (HELLEN)’DA KOLONİLER VE BUNLARIN NİTELİKLERİ

Bu çalışma kadim Hellen kültür ve medeniyetinin geniş coğrafyalarda, kapsamlı bir yayılma ve deneyim neticesinde, özel bir süreç olarak koloni inşa etme etkinliği üzerinde durmaktadır. Hellas (Yunanistan)’a ilk gelen gruplar Hint-Avrupa kökenli Yunanlar olan Akhalar (Mykenler) olup, bölgeyi işgal etmişler ve Akha konfedarasyonunu kurmuşlardır. Hellas, Batı Anadolu kıyıları ve Girit Adası’nı kapsamaktaydı. Akhalar M.Ö. 2. binin ikinci yarısında kültürel ve ticari nüfuzlarını yaygınlaştırdılar.Akhalar’ın Dorlar tarafından tasfiye edilmesiyle birlikte, bölgede yaygın bir siyasi otorite boşluğu oluşmuş, Dorlar ve diğer Hellen boyları da (Aioller, İonlar) oluşan bu uygun tarihi zeminde Ege coğrafyasının farklı yerlerine göç etmişlerdir. Hellenlerin yaşadığı coğrafya dağlarla ve vadilerle parçalanmış, kıyıları derin koy ve körfezlerle çevrilmiş bir yapıdaydı. Bu durum yerel parçalanmışlığı ön plana çıkararak ulusal politik bir otorite etrafında Hellen entegrasyonunu engellemiştir. Bunun sonucunda Hellen parçalanmışlığı (partikülarizması) ‘polis’ denilen, kendi coğrafi sınırları, siyasi kurumları ve yasaları olan ‘kentdevletleri’nde tecessüm etmiştir. Yunanistan’ın coğrafya bakımından bu parçalanmış durumu bu ülkenin ‘siyasal bakımdan irili ufaklı devletlere bölünmesinde’ başlıca etken olduğu gibi kültürel gelişimi üzerinde de etkili olmuştur. Yunanistan coğrafyası yerel bağımsızlıkların kolayca sürdürülebildiği bir yapıdaydı. Hellenler M.Ö. 8. yy.’ın ortalarında yeni bir denizaşırı iskân etkinliğine girişmişlerdir. Bu yeni kolonizasyon hareketinin nedenlerinin başında; Hellen toplumundaki hızlı nüfus artışından kaynaklanan beslenme ve geçim zorlukları, partiler arası çekişmelerin doğurduğu siyasal hoşnutsuzluklar ve bunun getirdiği siyasal nedenli göçlerin önemli rolü olmuştur. Bütün bunların sonucunda Eskiçağ tarihi literatürüne ‘Büyük Kolonizasyon Dönemi’ olarak geçen; Ege, Marmara, Akdeniz ve Karadeniz kıyılarında çok sayıda koloninin kurulduğu, M.Ö. 750–550 yılları arasına ilişkin 200 yıllık bir süreç başlamıştır. En büyük koloni bölgesini Güney İtalya ve Sicilya’daki ‘Büyük Hellas’ (=Megale Hellas) oluşturuyordu. Koloni kuran merkezlerin başında ise, Batı Anadolu’daki İon kentleri (özellikle Miletos ve Phokaia) geliyordu. Gerek Akdeniz ve gerekse Karadeniz’in etrafı kolonilerle çevrilmiş ve Hellenler buralara, Eflatun’un dediği gibi, bir havuzun etrafında oturan kurbağalar gibi yerleşmişlerdir
Anahtar Kelimeler:

Koloni, Hellen, Oikiste, Ana Kent, Akha

THE COLONIES AND THEIR QUALIFICATIONS IN THE ANCIENT GREEK (HELLENIC)

This study ancient Hellenic culture and civilization in the wide geography, extensive experience as a result of expansion and special events as a process to build a colony on the stand is intended. The first groups who came to the Hellas (Greece) İndo-European origin which called Achean Greeks (Mycenaeans) they invaded the region and established the Achean confederation. Hellas, covered West Anatolian coasts and Crete Island. Achean, disseminated their culturel and commercial influence on BC 2nd millennium. Achean people of the liquidation, with the region a prevalent political authority vacuum formed, Dorians and the other Greek in length (Aeolians, İonians), this proper historical backdrop emigrated to the different parts of the Aegean region. Hellen’s geography who Hellen people lived, riven by mountains and valleys, coastal bays and coves surrounded by deep was a structure. This situation by emphasizing local fragmentation of national political authorities have prevented the integration of Hellenic around. As a result, the fragmentation of Hellen (to particularism) ‘police’ called their geographical boundaries, political institutions and laws that in the ‘city-state’ has embodied. Greece’s geograpy in terms of this fragmented situation of this country’s Division of Goverment large and small political aspects as it is also effective on the mainspring has been cultural development. Geography of Greece was a structure of local independence can be maintained easily. The Hellen’s 8 BC mid- 4th century BC a new settlement activities overseas have access to. At the head of caused of new colonization movement; Hellen’s Hell in community nutrition and livelihood challenges arising from rapid population growth, inter-party political wrangling that breed discontent and the ensuing political-induced migration has played an important role. As a result of all this ancient history of literature ‘Great Colonization Period’ as the last; Aegean, Sea of Marmara, Mediterranean and Black Sea coasts of many of the colony was founded, BC 750 to 550 between the years of 200-years period began on. The largest colony of Southern Italy and Sicily in the ‘Great Hellas’ (= Megale Hellas) was formed. At the beginning of colony-forming center, the İon cities in Western Anatolia (especially Miletus and Phocaea) was coming. The Mediterranean and the Black Sea, which surrounded around the colony and the Hellen’s here as Plato says, is like a sitting around the pool frogs are settled.

___

  • Aktüre, Sevgi (2003). Anadolu’da Demir Çağı Kentleri, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
  • Bilgin, Nahit (2004). Felsefeden Ekonomiye Antik Yunan Dünyası, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
  • Blunt, A.W.F. (1984). Batı Uygarlığının Temelleri, Çev. Müzehher Erim, İatanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
  • Boardman, John (1984). “The Greek World”, The Cambridge Ancient History, Plates to Volume III, Cambridge: Cambridge Univerdity Press, s. 195-289.
  • Bury, J.B. (1941). A History of Greece, London; Macmillan and Co., Limited.
  • Cook, J.M. (2007). “Greek Settlement in The Eastern Aegean and Asia Minor”, The Cambridge Ancient History, Eighth Printing, Volume II, Part 2, Cambridge: Cambridge Univerdity Press, s. 773-804.
  • Durant, Will (1939). The Life of Greece, New York: Simon and Schuster Inc.
  • Freeman, Charles (2003). Mısır, Yunan ve Roma Antik Akdeniz Uygarlıkları, Çev. Suat Kemal Angı, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
  • Graham, A.J. (1982). “The Colonial Expansion of Greece”, The Cambridge Ancient History, Volume III Part 3, Cambridge: Cambridge Univerdity Press, s. 83-162.
  • Hansen, Mogens Herman (2006). “Emporion: A Study of The Use and Meaning of The Term in The Archaic and Classical Periods”, Greek Colonisation An Account of Greek Colonies and Other Settlements Overseas, Volume I, Leiden-Boston: Printed By Brill, s.1-39.
  • İplikçioğlu, Bülent (1994). Eskiçağ Tarihinin Anahatları, İstanbul: Bilim Teknik Yayınları.*
  • Mansel, Müfid Arif (1999). Ege ve Yunan Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Roth, Lelant M. (2000). Mimarlığın Öyküsü, Çev. Ergün Akça, İstanbul: Kabala Yayınevi.
  • Tekin, Oğuz (1995). Eski Yunan Tarihi, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Tsetshladze, Gocha R.(2006). “Revisiting Ancient Colonisation”, Greek Colonisation An Acco- unt of Greek Colonies and Other Settlements Overseas, Volume I, Leiden-Boston: Printed By Brill. s.xxiii-Ixxxiii.
  • Umar, Bilge (1999). İlk Çağda Türkiye Halkı, İstanbul: İnkılap Kitabevi Yayınları.
  • Wycherley, R. E. (1993). Antik Çağda Kentler Nasıl Kuruldu?, Çev. Nur Nirven- Nezih Başgelen, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
  • Vanschoonwinkel, Jacques (2006/a). “Mycenaean Expansion”, Greek Colonisation An Account of Greek Colonies and Other Settlements Overseas, Volume I, Leiden-Boston: Printed By Brill, s. 41-113.
  • Vanschoonwinkel, Jacques (2006/b). “Greek Migrations to Aegean Anatolia in the Early Dark Age”, Greek Colonisation An Account of Greek Colonies and Other Settlements Overseas, Volume I, Leiden-Boston: Printed By Brill, s. 115-141.
  • Yıldırım, Recep (2002). Uygarlık Tarihine Giriş, İzmir: Meridyen Yayıncılık. http://www.karalahana.com/karadeniz-form/index.php?topic142700 (Erişim:21.02.2014).