Ortaçağ Bilim Dünyasından Bir Portre Sabii Bilgin Sabit B. Kurra (H. 211-285/M. 826-901)

Sabit b. Kurra, M.826 yılında Harran’da doğmuştur. Ortaçağın en büyük bilginlerindendir. Batı’da “Arapların Öklidi” diye şöhret bulmuştur. Başta Matematik, Astronomi, Tıp ve Felsefe olmak üzere, hemen hemen her bilim dalında çok kıymetli eserler vermiştir. Bu eserlerin önemli bir kısmı günümüze kadar gelmiştir.

A Portrait from the Scientific World of the Middle Ages Sabi Scientist Sabit B. Kurra (A. H. 211-285/D.C. 826-901)

Sabit b.Kurra was born in 826 AD. in Harran. He was amongst the most important savants of the Middle Ages. He had been named as the “ Euclid of the Arabs” in the west. He had written in nearly every field of science, but especially in Mathematics, Astronomy, Medicine and Philosophy. These valuable works survived through the ages all the way down to our time.

___

  • Bağdadî, İsmail Paşa; İzah el-Meknûn fî Zeyl alâ Keşfü'z-Zünûn I, (Yay. Haz. Ş. YaltkayaRıfat Bilge), M.E.Basımevi. İstanbul 1945.
  • Bayraktar, Mehmet, İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi, T.D.V. yay., Ankara 1989.
  • el-Beyhakî, Ebu’l-Fazl Muhammed b.Hüseyin; Tarih Hukemâ el-İslâm, (yay. M. Kurd Ali), Dımışk 1946.
  • Boyer, Carl B.; A History of Mathematics, John Wiley&sons, Inc New York, London, Sydney, 1968
  • Hacı Halife, Keşf ez-Zünûn an Esâmi'il-Kütûbi ve'l-Fünûn I-II, İstanbul 1941.
  • Hunke, Sigrid, İslamın Güneşi Avrupa’nın Üzerinde, İstanbul 1975.
  • İbn Ebî Usaybia, Muvaffakuddin Ahmed b.Kâsım; Uyûnü’l-Enbâ fî Tabakâti’l-Etıbbâ I, (nşr. A. Müller), Königsberg-Kahire 1299/1882.
  • İbn el-Cezvî, Ebu’l-Ferec Abdurrahman b. Ali; el-Muntazam ve Mültekatü’l-Multazam fî Târihi’l-Mülûk ve’l-Ümem, (nşr. F. Krenkow), Haydarâbâd 1357-59/1938-40.
  • İbn Cülcül, Ebu Davut el-Endulûsî; Tabakât el-Atıbbâ ve'l-Hükemâ, (thk. Fuad es-Seyyid) Beyrut 1955.
  • İbn Hallikan, Ebu'l-Abbas Şemseddin Ahmed b. Muhammed, Vefeyâtü'l-A'yân ve Enbâ'u Ebnâi'z-Zamân I, (Yay. M. Muhyiddin Abdülhamid), Kahire 1948.
  • İbn İmâd, Ebu'l-Fellah Abdulhay b. Ahmed el-Hanbelî; Şezerât ez-Zeheb fî Ahbari men Zeheb II, Kahire 1350.
  • İbn Kesîr, İmâdeddin Ebu’l-Fidâ İsmail b. Ömer; el-Bidâye ve’n-Nihâye fi’t-Târih XI, Kahire 1351.85.
  • İbnü’n-Nedim, Muhammed b. İshak; Kitâbu’l-Fihrist I, (nşr. Flügel), Leipzig 1871-1872, Kahire 1348.
  • Karabulut, Ali Rıza, “Sabit b. Kurra’nın Eserleri”, HBAKT, Kayseri 1995.
  • Kehhale, Ömer Rıza, Mu'cemü'l-Müellifîn III, Beyrut 1957.
  • Köker, A.H.,“Sabit b. Kurra’nın Hayatı ve Tıbbî Eserleri”, HBAKT, Kayseri 1995.
  • Ruska, J., “Sabit b. Kurra”, İslam Ansiklopedisi X., İstanbul 1966.
  • Sayılı, Aydın, Abdülhamid İbn Türk’ün Katışık Denklemlerinde Mantıkî Zaruretler Adlı Yazısı ve Zamanın Cebri, TTK, Ankara 1962.
  • Soyuer,A.-Arslan,S., “Sabit b. Kurra’nın Ez-Zahire fi’t-Tıb adlı Kitabında Sinir Hastalıkları”, HBAKT, Kayseri 1995.
  • Şeşen, R., Harran Tarihi, Ankara 1996.
  • Ülken, Hilmi Ziya, Uyanış Devirlerinde Tercümenin Rolü, İstanbul 1997.
  • el-Yafi'î, Ebu Muhammed Abdullah b. Esad; Mi'ratü'l-Cenan ve İbretü'l Yakzan fî Marifet-i Havadisî'z-Zaman II, Nuruosmaniye kütüphanesi nr 3416; Haydarabad 1339.
  • Zehebî, Şemsüddin Muhammed b.Ahmed, Siyer E'lâm en-Nübelâ IX, Beyrut 1981.