Ali YILDIRIM

Fuzuli'nin Beng ü Bade Mesnevisi ve Bade Sembolü

Beng ü Bade Fuzulî'nin kaleme aldığı alegorik bir eserdir. 444 beyitten oluşan bu eserde modern zamanların metotları ile örtüşen anlatı tekniklerini gözlemlemekteyiz. Bu eserde Türk Edebiyatının en büyük şairlerinden olan Fuzulî'nin aynı zamanda sembolik diline ve anlatı kurgusuna şahit olmaktayız. Şah İsmail'e sunulan bu eserle ilgili bazı tespit ve yorumlar yapılmıştır. Eserin Şah İsmail ile II. Bayezid ve adamlarını sembolize ettiği düşünceleri yanında, içki ve uyuşturucu bir takım nesnelerin kişileştirilmesi ile basit bir gülmece veya tasavvufî bir eser olduğu tezleri de ileri sürülmüştür. Bu çalışmada, Beng ü Bâde'de Fuzulî'nin anlatı kurgusu ve eserin kendisine sunulduğu Şah İsmail'i sembolize eden Bade üzerinde durulmuştur.

Fuzuli's Beng ü Bade Matnawi and Symbol of Bade

Beng ü Bade is an allegory written by Fuzulî. We can see some modern techniques in expression similar to the techniques of modern ages. We can also find a symbolic style in the language and expression of the poet who was one of the most important ones in Turkish Literature. There are some critical points of view about this work which was presented to Şah İsmail. Besides the opinions that it symbolizes Şah İsmail and Bayezid II and their companions there is also a thesis that regards this work as a simple humour or a sufic work which personifies drinking and using narcotics. This study deals with Fuzuli's style of expression and Bade that symbolizes Şah İsmail.

PDF

___

Bachelard, Gaston; Ateşin Tinçözümlemesi, (Çev. Nail Bezel), Ankara 1995.
Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi; Çağ Yayınları, c.9, İstanbul 1988.
Durand, Gilbert; Sembolik İmgelem (Çev.Ayşe Meral), İstanbul 1998.
Gülcü, Erdinç; Osmanlı İdaresinde Bağdat (Basılmamış Doktora Tezi), Elazığ 1999.
Hatayi Divanı; (Haz. İbrahim Arslanoğlu), İstanbul 1992.
İslam Ansiklopedisi, Şah İsmail Md.
Karahan, Abdülkadir; Fuzuli, Muhiti, Hayatı ve Şahsiyeti, Ankara 1996.
Korkmaz, Ramazan; " Romanda Dramatik Aksiyonu Sağlayan Değerlerin Görüntü Seviyeleri Üzerine Bazı Öneriler" Scholary Depth and Accuracy, Ankara 2002. s.271-283.
Köleoğlu, Mehmet; Fuzulî'nin Beng ü Badesi (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), F.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ 2002.
Köleoğlu, Mehmet; Eski Türk Edebiyatında Uyuşturucu ve Sarhoşluk Verici Maddeler, Yüksek Lisans Semineri, Elazığ 2001.
Olgun, Tahir; Fuzuli'ye Dair, İstanbul 1936.
Öztuna, Yılmaz, Büyük Türkiye Tarihi.
Pürcevadi, Nasrullah; Can Esintisi (Çev. Hicabi Kırlangıç), İstanbul 1998.
Şeyh Gâlib; (Haz. Naci Okçu), Ankara 1993.
Uzunçarşılı, İ. Hakkı; Osmanlı Tarihi Ankara 1983.