Tavukçuluk Atıklarından Biyogaz Üretimi

Artan dünya nüfusu ve hızla gelişen teknoloji ile birlikte, mevcut enerji kaynaklarının ihtiyacı karşılamada yetersiz kalması sonucunda yeni kaynak arayışları başlamış, bu araştırmalar sonucunda yeni ve değişik kaynaklardan enerji elde etmek ve mevcut kaynakları daha iyi değerlendirmek amacıyla yeni teknolojiler geliştirilmiştir. Bunlardan biri olan biyogaz teknolojisi, yenilenebilir enerji üretiminde en ön sırada yer almaktadır. Biyogaz üretiminde, bitkisel ve hayvansal kaynaklı birçok organik atık materyal hammadde olarak kullanılmaktadır. Hayvansal kaynaklı atıkların en önemlilerinden birisi de tavukçuluk işletmelerinde meydana gelen ve toplam hayvansal atıkların %25-30unu oluşturan tavukçuluk atıklarıdır. Tavukçuluktan kaynaklanan atıklar, dışkı, altlık, yem, ölü civcivler, kırılmış yumurtalar ve tüylerden oluşmakta olup bu atık maddeler arasında en önemli yeri gübre tutmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2013 verilerine göre Türkiyede yaklaşık toplam 266 milyon adet yumurtacı ve etçi tavuk bulunmaktadır ve yılda yaklaşık 15 milyon ton gübre üretilmektedir. Bu atıklar değerlendirilmediği koşullarda toprak, su ve hava kirliliğine neden olmakta, zararlı mikroorganizmaların ve haşerelerin çoğalmasına uygun ortam oluşturarak insan sağlığını tehdit etmekte ve metan gazı oluşumuna sebep olarak sera etkisine yol açmaktadır. Önemli çevre sorunlarına neden olan bu hayvansal atıklar, biyogaz üretimi için uygun hammaddelerdir. Biyogaz, organik atıkların havasız bir ortamda, 20-35°C sıcaklıklarda, yaklaşık 40-100 günlük bir sürede, anaerobik bakterilerle kimyasal olarak parçalanması sonucu elde edilen yanıcı bir gazdır. İçerik %55-75 arası metan, %24-44 arası karbondioksit ve en az %1 olmak üzere çeşitli gazlardan oluşmaktadır. Biyogazın, elektrik üretimi, ısıtma, ulaşım ve yakıt pillerinde kullanılmasının yanı sıra, doğalgaza katılarak maliyetin düşürülmesi gibi birçok uygulama alanı bulunmaktadır. Tavukçuluk atıklarından biyogaz üretimi, artan enerji ihtiyacının karşılanmasına katkıda bulunulurken, diğer taraftan hem ekonomiye girdi sağlayacak, hem de doğal dengenin korunmasında etkin rol oynayacaktır.

Biogas Production from Poultry Waste

The need for energy is increasing day by day along with the growing world population and rapidly developing technology. As a result of insufficient energy sources to meet the need for energy, search for new sources has begun, and new technologies have been developed in order to have better use of current energy sources and obtain energy from new and different sources. The biogas technology, one of these newly developed technologies, is the leading field for renewable energy production. In the production of biogas, many plant or animal originated organic wastes can be used as a raw material. Poultry wastes which are one of the most important wastes in poultry enterprises and constitute 25-30% of the total animal waste. These are composed of feces, litter, feed, dead chicks, broken eggs and feathers. Chicken manure is the most important waste materials among them. According to the data obtained from the TSI for the year of 2013 there are a total of 266 million unit layers and broiler chickens and approximately 15 million tons of manure are produced annually. Without sufficient treatment these wastes may pose severe health risks due to creating a suitable environment for the growth of harmful microorganisms and insects, odor, environmental pollution, visual problems and causes the formation of methane gas which leads to greenhouse effect. These wastes which create some environment problems are the most suitable raw materials for biogas production. Anaerobic digestion is a biological process in which organic matter is degraded to methane under anaerobic conditions. Anaerobic process was carried out at 20-35°C for 40-100 days and this process results in the formation of biogas that is a flammable gas. Biogas is used in many fields such as electricity generation, heating, transportation and in fuel cells. On the other hand, the cost of natural gas can be rediced by mixing with biogas. Biogas production from poultry waste will provide to meet the increasing energy needs, contribution to the economy and on the other hand will play an active role in the preservation of natural balance.

PDF

___

1.Kılıç FÇ. Biyogaz, önemi, genel durumu ve Türkiye'deki yeri. Mühendis ve Makine 2011; 52: 94-106.
2.Alçiçek A, Demirulus H. Çiftlik gübrelerinin biyogaz teknolojisinde kullanılması. Ekoloji Çevre Dergis 1994;1: 5- 9.
3.Dalkılıç K, Uğurlu A. Tavuk gübresinden biyogaz üretimi. Tavukçuluk Araştırma Dergisi 2013; 10: 14-19.
4.Ulusoy Y, Ulukadeşler AH, Arslan R, Uysal M. I. Ulusal Kompost ve Biyogaz Çalıştayı. 11-14 Nisan 2013. Antalya.
5.Anonim. "Evsel/Kentsel ve endüstriyel çamurlardan biyogaz üretimi". http://www.csb.gov.tr/dosyalar/images/ file/Nuri%20Azbar.pdf/16.09.2014.
6.FAO. "Liwe animals" http://faostat.fao.org/site/573/Desktop Default.aspx?PageID=573#ancor/ 15.09.2014.
7.Demirulus H, Aydın A. Tavukçuluk artık ve atık maddelerinin işlenerek çevre kirliliğinin azaltılması. Ekoloji Dergisi 1996; 19: 22-26.
8. TÜİK. "Hayvancılık istatistikleri". http://tuikapp.tuik.gov.tr/ hayvancilikapp/hayvancilik.zul/ 09.09.2014.
9. Yenilmez F, Çelik L, Kutlu HR. Tavuk gübresinin kullanım alanları. Ulusal Kümes Hayvanları Kongresi Bildiriler Kitabı, İzmir, 3-5 Ekim 2012; 457-465.
10. Anonim. "Gübrelik ve biyogaz üniteleri". http://www.megep. meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller.pdf/G%C3% BC brelikler%20Ve%20Biyogaz%20 %C3%9 Cniteleri.pdf/ 16.09.2014.
11. Williams CM, Barker JC, Sims JT. Management and utilization of poultry wastes. Rev Environ Contam Toxicol 1999; 162: 105-157.
12. Kelleher BP, Leahy JJ, Henihan AM, O`Dwyer TF. Advances in poultry litter disposal technology-A review. Bioresource Technology 2002; 83: 27-36.
13. Avcıoğlu AO, Çolak A, Türker U. Türkiye'nin tavuk atıklarından biyogaz potansiyeli. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 2013; 10: 21-28.
14. Baydan E, Yıldız G. Tavuk dışkılarından kaynaklanan sorunlar ve baslıca çözüm yolları. Lalahan Hay. Arast. Enst Derg 2000; 40: 98-105.
15. Çallı B. "Atıklardan biyogaz üretimi". http://mebig.marmara.edu.tr/Presentations/ BiyogazUretimi. pdf/ 14.09.2014.
16. Anonim. "Tavuk atıkları nasıl değerlendiriliyor?" http:// www.dunyagida.com.tr/haber.php?nid=3259/13.09.2014.
17. Sangeetha PA, Atharsha S, Saranyaa Sri K. Comparison of viability of biogas from poultry waste and mixture of poultry and fish waste. International Journal of Innovative Research in Technology & Science 2014; 2: 33-38.
18. TÜİK. "Seragazı emisyon envanteri, 1990-2011". http:// www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13482/ 16.09.2014.
19. Ardıç İ, Taner F. "Biyokütleden biyogaz üretimi I: Anaerobik arıtımın temelleri". http://www.emo.org.tr/ekler/ 14101ec47c52b48_ek.pdf/13.09.2014.
20. Anonim. "Biyogaz teknolojisi ve uygulama alanları". http:// www.elektrikport.com/sektor-rehberi/biyogaz-teknolojisi-ve- uygulama-alanlari/10217#ad-image-0/ 13.09.2014.
21. Anonim. "Biyogaz üretimi ve faydaları". http://www.alternatifpower.com.tr/resimler/2187644_14035 34180.pdf/13.09.2014
22. Anonim. "Biyogaz üretim teknolojileri". http://www.eusolar. ege.edu.tr/kisokulu/ sunumlar/ AEryasar.pdf/14.09.2014.
23.Vohra P. Biogas production from poultry manure. California Agriculture 32; 4: 12-12.
24. Gül N. Tavuk gübresinden biyogaz üretim potansiyelinin araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Anabilim Dalı, 2006.
25. Islam MS, Islam A, Shah D, Basher E. Impact of different factors on biogas production in poultry dropping based biogas plants of Bangladesh. Journal of Energy and Natural Resources 2013; 2: 25-32.
26. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı. "Biyogaz". http://www.eie.gov.tr/yenilenebilir/biyogaz.aspx/13.09.2014.
27. Dagnall S, Hill J, Pegg D. Resource mapping and analysis of farm livestock manures-assessing the opportunities for biomass-to-energy schemes. Bioresource Technology 2000; 71: 225-234.
28. Karaalp D, Calıskan G, Azbar N. Performance evaluation of a biogas reactor processing chicken manure with high solids content. Digital Proceeding Of THE ICOEST'2013, Cappadocia Nevsehir, Turkey, June 18-21, 2013; 768-773.
29.Singh R, Karki AB, Shrestha JN. Production of biogas from poultry waste. International Journal of Renewable Energy 2008; 3: 11-20.
30. Anonim. "Biyokütlenin altın çağı". http://www.denetimnet. net/UserFiles/Documents/Biyok%C3%BCtlenin%20alt%C4 %B1n%20%C3%A7a%C4%9F%C4%B1Sonnn.pdf/ 22.12.2014.
31. Musluoğlu A. "Tarım, hayvancılık ve gıda atıkları için biyogaz tesisleri". http://rensef.org/files/downloads/ Rensef_Forum2014_Sunum_CV/ahmet_musluoglu_sunum .pdf/ 19.12.2014.
32. Rashid R, Ahmed HB, Khan S. Biogas technology for a sustainable energy: The case of poultry farm in Bangladesh. World Journal of Social Sciences 2012; 2: 174-181.
33. Anonim. "Suluova biyogaz tesisinin teknik-ekonomik esaslarına ilişkin rapor". http://www.biyogaz.web.tr/files/ docs/fizibilite_calismasi_suluova_(h.berg).pdf/19.12.2014.
34. Anonim. "Poultry power". http://en.planet-biogas.com/wp- content/mediathek/Success-Story-Poultry-Farm-GB-V2 Web.pdf/23.12.2014.
35. Anonim. "Biyogaz". http://tr.wikipedia.org/wiki/Biyogaz# Biyogaz.C4.B1n_olu.C5.9Fumu/14.09.2014.
36. Bolan NS, Szogi AA, Chuasavathi, T, et al. Uses and management of poultry litter. World's Poultry Science Journal 2010; 66: 673-698.
37. Ezekoye VA, Ezekoye BA, Offor PO. Effect of retention time on biogas production from poultry droppings and cassava peels. Nig J Biotech 2011; 22: 53-59.
38. Anonim. "Biyogaz ve yan ürünlerinin kullanım alanları". http://www.eie.gov.tr/eie-web/turkce/YEK/biyoenerji/01- biyogaz/bg_yan_urun.html/13.09.2014.
39. Anonim. "Biyogazın kullanım alanları". http://enerjiuretimsistemleri.blogspot.com.tr/2011/10/biyoga zn-kullanm-alanlar.html/13.09.2014.
40. Koçer NN, Öner C, Sugözü İ. "Türkiye'de hayvancılık potansiyeli ve biyogaz üretimi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları". 14.09.2014. http://web.firat.edu.tr/daum/docs/
41. Tolay M, Yamankaradeniz H, Yardımcı S, Reiter R. Hayvansal atıklardan biyogaz üretimi. VII. Ulusal Temiz Enerji Sempozyumu, UTES'2008 17-19 Aralık İstanbul. 2008; 259-264.
42. Yıldız Ş, Saltabaş F, Balahorli V, Sezer K, Yağmur K. Organik atıklardan biyogaz üretimi (Biyometanizasyon) projesi-İstanbul örneği. TÜRKAY 2009 Türkiye'de Katı Atık Yönetimi Sempozyumu, YTÜ, 15-17 Haziran İstanbul 2009; 1-8.
43. Yılmaz V. Sürdürülebilir bir sistemde biyogazın yeri. V. Yenilenebilir Enerji Kaynaklari Sempozyumu Diyarbakır 2009; 203-207.
44.Rahhid R, Malik M, Khan S. Biological treatment of organic waste for poultry farm in hot climate. Int J of Sustainable Water& Environmental Systems 2010; 1: 11-14.
45. Bijman T. "Biogas from poultry waste. Dorset symposium June 2014". http://www.dorset.nu/upload/File/Dorset_ GP/presentaties_20_juni_2014/A-15.00-1%2043,EN-T.% 20Bijman-Biogas%20from%20poultry%20waste.pdf/ 17.12.2014.