Aksaray Malaklı Köpeği ile Kangal Köpeği Neurocranium ve Splanchnocranium Kemiklerinin Bazı Osteometrik Ölçümlerinin Karşılaştırılmalı Olarak İncelenmesi

Bu çalışmada Aksaray Malaklı köpeği ile Kangal köpeği neurocranium ve splanchnocraniumun spesifik özelliklerini oluşturan yapılar karşılaştırmalı olarak incelendi. Aksaray İli köpek yetiştiricilerinden, çeşitli sebeplerden ölmüş yaşları dört ve beş arasında değişen beş adet Aksaray Malaklı köpeği ve beş adet Kangal köpeği, cinsiyet farkı gözetilmeksizin temin edildikten sonra kafatasları formaldehitsiz olarak %10 oranında NaHCO3 eklenmiş suda 5 saat kaynatıldı ve % 5lik H2 O2li suda 5-10 dk bekletildikten sonra maserasyona bırakıldı. Kafatasları titiz bir çalışma ile incelemeye hazır hale getirilip, digital kumpas ile ölçüleri alındı. Fotoğraf makinasıyla görüntülendi. Terminolojik ifadelerin yazılımında Nomina Anatomica Veterinaria esas alındı. Neucraniumun; os occipitale, os parietale, os frontalesi, splanchnocraniumun; os zygomaticum, os lacrimalesi incelendi. Squama occipitalis, arcus zygomaticus, orbita yanal çapı uzunluğunun Aksaray Malaklı köpeğinde, foramen magnumun genişliğinin ise Kangal köpeklerinde istatistik olarak anlamlı farklılık gösterdiği tespit edildi. Protuberantia occipitalis externa, crista sagittalis externa, os frontalenin processus zygomaticus arası mesafe, ölçümleri arasında iki tür arasında istatistiksel anlamlı bir fark tespit edilemedi. Aksaray Malaklı köpeği ile Kangal köpeğinin neurocranium ve splanchnocranium ölçümleri arasında tespit edilen bazı farklılıkların ırk ayrımlarının belirlenmesinde kullanılabileceği kanısına varıldı.

Comparative Study of Some Osteometric Measurements of the Neurocranium and Splanchnocranium Bones in Aksaray Malaklı and Kangal Dogs

In this study, the structures forming the spesific features of the neurocranium and splanchnocranium of the Malaklı and Kangal dogs were studied comparatively. The ossa cranii of five Aksaray Malaklı and five Kangal dogs at 4-5 years of age were obtained from the dog breeders and were macerated, after 5 hours boiling in the water without formaldehyde but with 10% NaHCO3 and then holding in 5 H2O2 for % 5-10 min. Ossa cranii were prepared with carefully to examine and were measured with the digital compass, photographed with. For the terminology Nomina Anatomica Veterinaria was used. Os occipitale, os parietale and os frontale of neurocranium and os zygomaticum and os lacrimale of splanchnocranium were investigated. The length of arcus zygomaticus, squama occipitalis and the orbita diameters were significantly in Aksaray Malaklı dogs. The vertical width of foramen magnum was also significantly different in Kangal dogs. There was no difference in the distance measured between squama occipitalis, protuberantia occipitalis externa, crista sagittalis externa and processus zygomaticus of frontale between two breed. It was concluded that some differences observed in the measurements of neurocranium and splanchnocranium of Aksaray Malaklı and Kangal dogs can be used in differantiating these races.

___

  • 1. Dursun N. Veteriner Anatomi I. Ankara: Medisan Yayınevi, 1996. 2.Nickel R, Schummer A, Seiferle E. The Anatomy of the Domestic Animals. Vol I, Berlin: Verlag Paul Parey, 1987. 3.Getty R. Sisson and Grossman’s the Anatomy of Domestic Animals. Vol 2. 5th Edition, Philadelphia: WB Saunders Company, 1975. 4.Evans HE, Christensen GC. Millers Anatomy of the Dog. 3rd Edition, Philadelphia: Saunders, 1993. 5.Atasoy F. Kedi-Köpek Yetiştiriciliği Ders Notları. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Zootekni Anabilim Dalı. 2010. 6.Atasoy F. Türk Mastifi Köpeklerin Morfolojik ve Genetik Özelliklerinin Belirlenmesi ve Bu Köpeğin Tanıtılması. 1. Baskı, Ankara: Medisan Matbaacılık, 2011. 7.Yılmaz O, Ertuğrul M. Türkiye yerli köpek ırk ve tipleri. Igdır Univ J Inst Sci Tech 2012; 2: 99-106. 8.Yılmaz O. Türk Kangal (Karabaş) Çoban Köpeği. 4. Baskı İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınevi 2008. 9.Atasoy F, Ünal N, Kanlı O, Yakan A. Damızlık kangal kö- peklerinde canlı ağırlık ve bazı vücut ölçüleri. Lalahan Hay Arşt Enst Derg 2005; 45: 33-39. 10.Ograk YZ, Yoldas A, Urosevic M, Drobnjak D. Some mor- phological traits of Tarsus Çatalburun breed of Turkish hunting dog. Eurasian J Vet Sci 2014; 30: 25-29. 11.Özbeyaz C. Kangal köpeklerinde bazı morfolojik özellikler. Lalahan Hay Arşt Enst Derg 1994; 34: 38-46. 12.Onar V, Özcan S, Pazvant G. Skull typology of adult male kangal dogs. Anat Histol Embryol 2001; 30: 41-48. 13. Nomina Anatomica Veterinaria. 5th Edition, Authorized by the General Assembly of the World Association of Veterinary Anatomists, 2003. 14. Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimlerde Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Yayınevi, 2011. 15. Hidaka S, Matsumoto M, Hiji H, Ohsako S, Nishinakagawa H. Morphometry of skulls of racon dogs, nyctereutes procyonoides and badgers, (Meles meles). J Vet Med Sci 1998; 60: 161-167. 16. Atalar Ö, Üstündağ Y, Yaman M, Özdemir D. Comparative Anatomy of the neurocranium in some wild carnivora. Journal of Animal and Veterinary Advances 2009; 8: 1542- 1544. 17.Uddin M, Sarker MHR, Hossain ME, et al. Morphometric investigation of neurocranium in domestic cat (Felis catus). Bangl J Vet Med 2013; 11: 69-73. 18.Khosravi R, Kaboli M, Imani J, Nourani E. Morphometric variations of the skull in the Gray Wolf (Canis lupus) in Iran. Acta Theriol 2012; 89: 64-76. 19. Karan M, Timurkaan S, Özdemir D, Unsaldı E. Comparative macroanatomical study of the neurocranium in some carnivora. Anat Histol Embryol 2006; 35: 53-56. 20. Karan M, Aydın A, Timurkaan S, Toprak B. Bazı carnivorlarda viscerocranium’un karşılaştırmalı makroanatomik incelenmesi. F Ü Sağ Bil Vet Derg 2005; 19: 99-102.
Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi-Cover
  • ISSN: 1308-9323
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Yayıncı: Prof.Dr. Mesut AKSAKAL