Aksaray Malaklı Köpeklerinde Columna Vertebralis'in Makro- Anatomik Olarak İncelenmesi
Bu çalışmada, Aksaray Malaklı köpeğinin columna vertebralis'ini oluşturan kemikler makroanatomik olarak incelendi. Bu amaçla, 5 adet Aksaray Malaklı köpeği kullanıldı. Aksaray Malaklı köpeğinde omur sayısının C7, T13, L7, S3, C20-23 olduğu tespit edildi. Ala atlantis'ler horizontal olarak bulunmaktaydı. Axis'in processus spinosus'u caudal'de "V" biçiminde iki uçla sonlandı. Processus spinosus, üçüncü cervical omurda keskin bir crista durumundayken, dördüncü ve beşinci cervical omura doğru processus spinosus yüksekliği artarak cranial'e doğru uzayan belirgin bir çıkıntı halini aldı. Altıncı cervical omurun processus costalis'leri ventral'e doğru uzanmaktaydı. Anticlinal omur 10. thoracal omur olarak tespit edildi. Aksaray Malaklı köpeğinde 7 adet lumbal omur tespit edildi. Sacrum, 3 tane sakral omurun birleşmesinden oluşmuştu. Omurların processus spinosus'ları birleşmişti. Sonuç olarak; Aksaray Malaklı köpeğinın columna vertebralis'i evcil carnivorlar ve vahşi yaşamdaki carnivorlar ile önemli benzerlikler göstermesi yanında farklı birçok farklı özellik taşıdığı tespit edildi.
Macro-Anatomical Investigation of Columna Vertebralis in Aksaray Malaklı Dogs
In this study, the bones forming the vertebral column in Aksaray Malaklı Dogs weremacroanatomically investigated. For this purpose, 5 dogs were used.It was determined the numbers of the vertebrae were C7, T13, L7, S3 and C20-22 in Aksaray MalaklıDogs. Ala atlantis parts were in horizontal position. The spinal process of axis was ended in the "V"shape at the caudal. While the spinal process was in the sharp crest state on the third cervicalvertebrae, the height of the spinal proceses extending to the cranial and forming a prominentprotrusion towards the fourth and fifth cervical vertebra was increased. The processus costalis ofthe sixth cervical vertebrae was extending to the ventral. Anticlinal vertebra was stated as tenththoracal vertebra. In Aksaray Malaklı dogs, 7 lumbal vertebrae were present. Sacrum was formedby combination of 3 sacral vertebrae and the spinal processes were combined.As a result, some similarities and differences were stated in the vertebral column of AksarayMalaklı dogs in comparison with the other domestic and wild carnivorae.
___
- 1. Atasoy F, Erdoğan M, Özarslan B, ve ark. Malaklı Karabaş köpeklerde bazı morfolojik ve genetik özellikler. Ankara Üniv Vet Fak Derg 2014; 61: 125-132.
- 2. Atasoy F, Erdoğan M, Yüceer B, Özarslan B, Kocakaya A. Türk Mastifi morfolojik ve genetik özelliklerinin belirlenmesi ve bu köpeğin tanıtılması. Broşür 1. Baskı, Ankara: Medisan Yayınevi, 2011.
- 3. Atasoy F, Uğurlu M, Özarslan B, Yakan A. Halk elinde yetiştirilen Akbaş köpeklerinde canlı ağırlık ve vücut ölçüleri. Ankara Üniv Vet Fak Derg 2011; 58: 213-215.
- 4. Atasoy F, Kanlı O. Türk Çoban Köpeği Kangal. 2. Baskı, Ankara: Medisan Yayınevi, No: 60, 2005.
- 5. Getty R. Sisson, Grossman's. The Anatomy of Domestic Animals. Vol. 2, 5th Edition, Philadelphia: WB. Saunders, 1975.
- 6. Evans HE. Christensen GC. Miller's Anatomy of the Dog. First Edition, Philadelphia: WB Saunders, 1979.
- 7. Tecirlioğlu S. Sırtlan ve köpeğin iskelet kemikleri üzerinde makro-anatomik araştırmalar. Ankara Üniv Vet Fak Derg 1983; 30: 149-166.
- 8. Dursun N. Veteriner Anatomi I. Ankara: Medisan Yayınevi, 2008.
- 9. Bahadır A, Yıldız H. Veteriner Anatomi (Hareket Sistemi ve İç Organlar). 3. Baskı, Ankara: Ezgi Kitabevi, 2010.
- 10. Girgin A, Karadağ H, Bilgiç S, Temizer A. Kurt (Canis lupus) ve tilki (Canis vulpes) iskelet kemiklerinin yerli köpeğinkilerine (Canis familiaris) göre gösterdikleri makroanatomik ayrımlar üzerine araştırmalar. Selçuk Üniv Vet Fak Derg 1988; 4: 169-182.
- 11. Gültekin M, Uçar Y. Yerli tilki (Canis vulpes) ve çakal (Canis sureus) iskelet kemiklerinin yerli köpeğinkilerine (Canis familiaris) göre gösterdikleri makro-anatomik ayrımlar üzerinde araştırmalar. Bölüm I: Truncus ve membra. Ankara Üniv Vet Fak Derg 1980; 27: 201-214.
- 12. Dinç G. Porsuk (Meles meles) iskelet sistemi üzerinde makro-anatomik araştırmalar III. Skeleton axiale. FÜ Sağ Bil Vet Derg 2001; 15: 175-178.
- 13. Dursun N, Tıpırdamaz S. Vizonun (Mustela vison) iskelet kemikleri üzerinde makro-anatomik araştırmalar. Selçuk Üniv Vet Fak Derg 1989; 5: 13-27.
- 14. Karan M, Yılmaz S, Özkan ZE, Baygeldi SB. Vaşaklarda (Lynx lynx) columna vertebralis'i oluşturan omurların makro-anatomik olarak incelenmesi. FÜ Sağ Bil Vet Derg 2016; 30: 177-180.
- 15. Taşbaş M, Tecirlioğlu S. Maserasyon tekniği üzerinde araştırmalar. Ankara Üniv Vet Fak Derg 1966; 12: 324-330.
- 16. International committee on Veterinary Gross Anatomical Numenclature. Nomina Anatomica Veterinaria. 5th Edition (revised version). Publishing by the Editorial Committee Hannover (Germany), Columbia, MO (U.S.A.), Ghent (Belgium), Sapporo (Japan), 2012.