Nevzat SAAT, Murat YÜKSEL, Halef DOĞAN, Mehmet Akif KILINÇ, İbrahim ŞEKER, Tarık ŞAFAK, Ali RİŞVANLI, Öznur YILMAZ, Burak Fatih YÜKSEL, Selim KUL

Türkiye'de farklı niteliklere sahip süt sığırı işletmelerinde mastitisin koruma ve kontrolü kapsamındaki bazı uygulamaların düzeyleri

Amaç: Sunulan çalışmada Türkiye’deki 177 küçük ve 169 büyük ölçekli süt sığırı işletmesinde mastitisin koruma ve kontrolüne yönelik uygulamalar ve uygulanma düzeylerinin ortaya koyulması amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Bu kapsamda Türkiye’de farklı illerdeki toplam 346 süt sığırı işletmesinden meme sağlığı ile ilgili verileri toplanarak istatistiksel açıdan incelendi. Bulgular: Büyük ölçekli işletmelerde en fazla 50-200 baş (n=96, %56,8 ve en fazla Holştayn ırkı (n=97, %57,4)) ve küçük ölçekli işletmelerde ise en fazla 11-20 baş (n=71, %40,1 ve en fazla Simental ırkı (n=153, %86,4)) arası inek olduğu, bu iki tip işletmede 4 yaşlı ineklerin daha fazla olduğu (sırasıyla, n=62, %36,7 ve n=93, %52,5) görülmüştür. Büyük işletmelerde teat dipping (%70,4), kuru dönem antibiyotik (%72,8), teat seal(%9,5) ve mastitis aşısı (%55,6) uygulamalarının küçük ölçekli işletmelerden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Büyük işletmelerde predipping (%59,2) ve postdipping uygulaması yapanların oranının (%67,5) yapmayanlardan daha fazla olduğu ve uygulamalarda en fazla iyotlu antiseptiklerin kullanıldığı belirlenmiştir. Küçük ölçekli işletmelerde sağım hijyeni uygulamayanların oranının (%61,6) fazla olduğu tespit edilmiştir. Bu iki tip işletmede günlük ortalama süt verimi üzerine işletme tipi (p

Some of the applications level of the protection and control of mastitis in dairy cattle farms in turkey with different qualifications

Aim: In this study aimed reveal applications for the protection and control of mastitis and levels of applications in 177 small scale and 169 large-scale farms in Turkey. Materials and Methods: Benefiting from statistical methods analyzed collecting data on udder health of 346 dairy cattle farms in different provinces of Turkey. Results: It has been observed that there are maximum 50-200 cows (n = 96, 56.8% and at most Holstein breeds (n = 97, 57.4%)) in large-scale and 11-20 cows (n = 71, 40.1% and the highest number of Simental breeds (n = 153, 86.4%)) in small scale farms and there are 4 old cows more in these two types of farms. It was determined that the applications of teat dipping (70.4%), dry period antibiotics (72.8%), teat seal(9.5%) and mastitis vaccine (55.6%)in large farms were higher than small scale farms and It was determined that the proportion of those which do predipping and postdipping is higher than those which do not, and that iodine antiseptics are used the most in applications. The rate of those which do not apply milking hygiene in family-type (61.6%) is high. The effects of farms type (p

PDF

___

Akgül A, 2005. In: Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri, Ed; Akgül A, Üçüncü Baskı, Emek Ofset Ltd Şti., Ankara,Türkiye..
Baştan A, 2013. In: İneklerde Meme Sağlığı ve Sorunları, Ed; Baştan A, İkinci Baskı, Kardelen Ofset, Ankara, Türkiye.
Baştan A, Salar S, Özen D, 2017. Türkiye’de primipar ve multipar ineklerde laktasyonun farklı dönemlerinde uygulanan ticari mastitis aşının bireysel ve tank sütü somatik hücre sayısı üzerine etkisi. Eurasian J Vet Sci, 33(4), 202 - 207.
Boddie RL, Nickerson SC, Adkinson RW, 2000. Efficacies of chlorine dioxide and iodophor teat dips during experimental challenge with Staphylococcus aureus and Streptococcus agalactiae. J Dairy Sci, 83(12), 2975-2979.
Borucki CSI, Berthiaume R, Robichaud A, Lacasse P, 2012.
Effects of iodine intake and teat-dipping practices on milk iodine concentrations in dairy cows. J Dairy Sci, 95(1), 213-220.
Bradley A, Newton H, Bechaoui H, et al., 2005. Orbeseal® and Orbenin® EDC in combination for the treatment of intramammary infections at drying off and prevention of new infections during the dry period and early lactation in dairy cows. In: Mastitis in Dairy Production: Current Knowledge and Future Solutions, Ed; Hogeveen H, Wageningen Academic Publishers, Netherlands, pp; 339-344.
Cengiz M, 2009. İneklerde kuru dönem mastitise karşı koruyucu yaklaşımlar. Atatürk Üniv Vet Bil Derg, 4(3), 215-222.
Dohoo I, Martin W, Stryhn H, 2009. In: Veterinary Epidemiology Research, Ed; Dohoo I, Martin W, Stryhn H, İkinci Baskı, VER Inc., Charlottetown, PEI, Canada.
Hadimli HH, Sayın Z, Kav K, Erganiş O, et al., 2013. Süt inekleri için hazırlanan kombine mastitis aşılarının farelerde etkinli-ğinin belirlenmesi. Eurasian J Vet Sci, 29(3), 163- 170.
Holdaway RJ, Holmes CW, Steffert, IJ, 1996. A comparision of indirect methods for subclinical ıntramamary infection in lactating dairy cows. part 1. The effects of bacterial infection, stage of lactation and age of cow on eight parameters in foremilk from induvidual quarters, with an initial study of differences between milk fractions. Aust Vet J Dairy Tec, 51(2), 64-71.
Kaya A, Uzmay C, Kaya İ, Kesenkaş H, 2001. İzmir ili Holstein damızlık süt sığırı yetiştirici birliği işletmelerinde mastitisin yaygınlık düzeyi ve etkileyen etmenler üzerine araştırmalar II. Mastitisin Yaygınlık Düzeyi. Ege Üniv Ziraat Fak Derg, 38(1), 63-70.
Küplülü Ş, Vural MR, 2016. Büyük Ruminantlarda Meme Sağlığı Kontrol Programları, In: Evcil Hayvanlarda Meme Hastalıkları, Ed; Kaymaz M, Fındık M, Rişvanlı A, Köker A, First edition, pp; Medipres, Ankara, Turkey, 261-294.
Riekerink RO, Barkema HW, Kelton DF, Scholl DT, 2008. Incidence rate of clinical mastitis on Canadian dairy farms. J Dairy Sci, 91, 1366-1377.
Oliveira L, Hulland C, Ruegg PL, 2013. Characterization of clinical mastitis occurring in cows on 50 large dairy herds in Wisconsin. J Dairy Sci, 96, 7538-7549.
Özdamar K, 2003. In: SPSS ile Biyoistatistik, Ed; Özdamar K, Beşinci Baskı, Kaan Kitabevi, Ankara, Turkey.
Rişvanlı A, Kalkan C, 2002. Sütçü ineklerde yaş ve ırkın subklinik mastitisli memelerin sütlerindeki somatik hücre sayıları ile mikrobiyolojik izolasyon oranlarına etkisi. Vet Fak Derg, 13(1-2), 84-87.
Ruegg PL, 2012. New perspectives in udder health management. Vet Clin North Am Food Anim Pract, 28, 149-163.
Sanford CJ, Keefe GP, Dohoo IR, Leslie K, et al., 2006. Efficacy of using an internal teat sealer to prevent new intramammary infections in nonlactating dairy cattle. J Am Vet Med Assoc, 228, 1565- 1573.
Santman-Berends IMGA, Lam TJGM, Keurentjes J, Van Schaik G, 2015. An estimation of the clinical mastitis incidence per 100 cows per year based on routinely collected herd data. J Dairy Sci, 98, 6965-6977.
SPSS 2005. Statistical Software Package, Version 14.0 Serial No: 9869264, Chicago, USA.
Şentürk B, Teke B, Uğurlu M, Akdağ F, 2014. Clinical mastitis incidence and analysis of health control applications in dairy farming enterprises. Bulgarian J Agric Sci, 20(3), 710-714.
Vavrova E, Sladek Z, Trojan V, Machacek M, 2014. Iodine teat dips: A comparison of three Iodine concentrations. MendelNet, 204-206.
Yalcin C, Yıldız AŞ, Sarıözkan S, Günlü, A, 2010. Producer profiles, production characteristics and mastitis control applications at dairy herds in Konya, Burdur and Kırklareli provinces, Turkey. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 57, 43-48.
Yanuartono Y, Nururrozi A, Indarjulianto S, Purnamaningsih H, et al. 2020. The Benefits of Teat Dipping as Prevention of Mastitis. Livest Prod Sci, 4(1), 231-249.