Şile bölgesindeki Yerli Kara ve Esmer sığırlarda farklı yetiştirme tiplerinin incelenmesi
Amaç: Bu araştırma; Şile bölgesinde farklı ekstansif yetiştirme tiplerindeki Yerli Kara ve Esmer buzağıların, doğumdan 12. aya kadar olan büyüme özelliklerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Bu çalışma 29 baş Esmer ve 71 baş Yerli Kara sığır ırkında 2011-2013 yıllarında yürütülmüştür. Buzağılar, Sürekli Merada Esmer (SME), Sürekli Merada Yerli Kara (SMYK), Gün Batımı Barınağa Dönen Yerli Kara (GBYK) ve Gün Batımı Barınağa Dönen ve Ek Yemleme Yapılan Yerli Kara (GBYK-ek) olmak üzere dört farklı yetiştirme tipine göre gruplandırılmıştır. Buzağılarda büyüme özelliklerinin belirlenmesi için doğum, 3. ay, 6. ay ve 12. aya kadar olan dönemlerde canlı ağırlık, göğüs çevresi, vücut uzunluğu ve cidago yüksekliği verileri alınmıştır.Bulgular: Yetiştirme tiplerine göre buzağıların doğum ağırlıkları sırasıyla; 26,07±0,67 kg, 21,24±0,75 kg, 20,64±0,80 kg ve 22,12±0,79 kg olarak tespit edilmiştir. Esmer buzağıların doğum ağırlığının, diğer üç yetiştirme tipindeki Yerli Karalardan farkı Esmerler lehine önemli (P0,05).Öneri: Şile bölgesinde ekstansif sığır yetiştiriciliğinde daha fazla et üretimi elde etmek için Esmer ırk sığırlar, Yerli Kara sığırlara tercih edilebilir. Mera kalitesinin zayıf olduğu dönemlerde gerek Esmer gerekse Yerli Kara sığırlara ek yemleme yapılması önerilebilir.
Examination of different breeding types in Anatolian Black and Brown Swiss Cattles reared in Şile region
Aim: This study was carried out to examine growth characteristics of calves (from birth to 12th month) of Anatolian Black and Brown Swiss Cattles reared in different types of extensive rearing, Şile Region. Materials and Methods: This study was carried out in 29 Brown Swiss and 71 Anatolian Black between 2011 and 2013 years. Calves were grouped four different extensive rearing types. These were Continuous Pasture Brown Swiss (CPBS), Continuous Pasture Anatolian Black (CPAB), Returned to Housing in Evening Time Anatolian Black (RHETAB) and Returned to Housing in Evening Time Anatolian Black with Additional Feeding (RHETAB with AF), respectively. For determining growth characteristics in calves, data related to live weight, chest girth, body length and shoulder height were taken at birth, in 3rd month, in 6th month and in 12th month, respectively. Results: According to rearing types birth weights of the calves were 26,07±0,67 kg, 21,24±0,75 kg, 20,64±0,80 kg and 22,12±0,79 kg respectively. There was a statistically difference with respect to birth weight in favor of group one at birth (P0,05). Conclusion: In Şile Region, Brown Swiss may be preferred against Anatolian Black to obtain more meat production in extensive cattle breeding. During periods of poor pasture quality, it is advisable to perform additional feeding for both Brown Swiss and Anatolian Black.
___
- Akbulut Ö, Tüzemen N, Yanar M, Aydın R, 1998. Esmer sığırlarda erken dönem canlı ağırlık ve vücut ölçülerinin ilk laktasyon süt verimi özellikleri ile ilişkisi. Atatürk Üniv Ziraat Fak Derg, 29(2), 250-258.
- Akçapınar H, Özbeyaz C, 1999. Hayvan Yetiştiriciliği Temel Bilgileri, Birinci baskı, Kariyer Matbacılık Ltd Şti, Ankara, Türkiye, pp; 37-160.
- Akman N, Yener M, 1997. Sığır yetiştiriciliği, In: Hayvan Yetiştirme (Yetiştiricilik), Ed; Ertuğrul M, İkinci baskı, Baran Ofset, Ankara, Türkiye, pp; 81-144.
- Alpan O, Aksoy AR, 2012. Sığır Yetiştiriciliği ve Besiciliği, Altıncı baskı, Milsan Basın San. AŞ, pp; 29-242.
- Altınel A, 1985. Esmer ırk sığırların büyüme ve süt verimi özelliklerini etkileyen bazı çevresel faktörler üzerinde araştırmalar. J Fac Vet Med Univ İstanbul, 11(1), 43-68.
- Arpacık R, 1982. Sığır Yetiştiriciliği, Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa, Türkiye, pp;20-59.
- Bayram B, 1998. Esmer ve Siyah Alaca buzağıların büyüme özellikleri ve sütten kesim süresinin tespiti. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Erzurum.
- Bilgiç N, Alıç D, 2004. Siyah Alaca buzağıların doğum ağırlıklarına ait genetik ve fenotipik parametre tahminleri. Tarım Bilimleri Dergisi, 10(1), 72-75.
- Casasus I, Sanz A, Villalba D, Ferrer R, et al., 2002. Factors affecting animal performance during the grazing season in a mountain cattle production system. J Anim Sci, 80(6), 1638-1651.
- Casasus I, Sanz A, Villalba D, Ferrer R, et al., 2004. Intake capacity of two breeds of suckler cattle of different milk yield potential and validation of prediction models. Livest Prod Sci, 89, 195-207.
- Comakli B, Yanar M, Tuzemen N, Tan M, et al., 2005. Growth performance of brown swiss calves fed early and late cut hay from meadow fertilized by two levels of N and P2O5. J Appl Anim Res, 27, 35-38.
- Çolak M, 2002. Farklı sürelerde sütten kesmenin Esmer ırk buzağılarda büyüme ve yetiştirme maliyetine etkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Das SM, Wiktorsson H, Forsberg M, 1999. Effects of calf management and level of feed supplementation on milk yield and calf growth of Zebu and crossbreed cattle in the semiarid tropics. Livest Prod Sci, 59(1), 67–75.
- Demirhan İ, 2008. Belirli çevre faktörleri ve akrabalı yetiştirmenin Yerli Kara Sığırların farklı vücut ölçüleri üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar.
- Donnelly PE, 1983. Effects of dietary carbohydrate:fat ratio on growth and body composition of milk-fed calves. New Zeal J Agr Res, 26, 71-77.
- Ertek TA, Kozak R, Evren EN, 1998. Şile (Doğal tarihi ve kültü- rel yapısı, sosyo-ekonomik analizi ve gelişme stratejileri), Birinci baskı, Mataş Matbacılık AŞ, İstanbul, Türkiye, pp; 115-256.
- Fraser MD, Davies DA, Vale JE, Nute GR, et al., 2009. Performance and meat quality of native and continental cross steers grazing improved upland pasture or semi-natural rough grazing. Livest Sci, 123, 70–82.
- Gülşen N, Umucalılar HD, 2009. Buzağıların Beslenmesi ve Beslenme Hastalıkları, Selçuk Üniversitesi Basımevi, Konya, Türkiye, pp; 1-106.
- Harvey WR, 1960. Least squares analysis of data with unequal subclass numbers. Agricultural Research Service Bulletin USDA, Iowa, ARS-20-8.
- Işık MK, 1994. Brangus ırkının İç Anadolu şartlarında büyüme, yaşama gücü ve besi performansının tespiti. Doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Kahi AK, Mackinnon MJ, Thorpe W, Baker RL, et al., 1995. Estimation of individual and maternal additive genetic and heterotic effects for preweaning traits of crosses of Ayrshire, Brown Swiss and Sahiwal cattle in the lowland tropics of Kenya. Livest Prod Sci, 44(2), 139-146.
- Kıyıcı JM, Tüzemen N, 2012. Buzağıların kovadan süt içmeyi öğrenme davranışlarının karşılaştırılması. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(3), 109-114.
- Özbeyaz C, Bağcı C, Yağcı T, Alpan O, 1997. Brangus, Limozin ve Simental boğalarla Jersey ineklerden et üretimi için kullanma melezleri elde edilmesi 1. Büyüme. Lalahan Hay Araşt Enst Derg, 37(1), 1-19.
- Özlütürk A, Güler O, Yanar M, Akbulut Ö, et al., 2007. Doğu Anadolu Kırmızısı sığırlarında büyüme ve gelişme özellikleri üzerine etkili bazı çevre faktörleri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(1), 17-26.
- Shrivastas AK, Katpatal BG, Singh CSP, 1981. Effects of genetic and non-genetic factors on growth rate in crossbred dairy cattle. Indian J Dairy Sci, 38, 92-96.
- SPSS, 2009. SPSS for Windows release 17.0 standart version. SPSS Inc Chicago, USA.
- Sağsöz Y, Yıldız A, Sabuncuoğlu N, Çoban Ö, et al., 2005. Esmer ve Şarole x Esmer buzağıların büyüme ve yemden yararlanma özellikleri. Atatürk Üniv Ziraat Fak Derg, 36(1), 53-58.
- Steinshamn H, Höglind M, Havrevoll Ø, Saarem K, et al., 2010. Performance and meat quality of suckling calves grazing cultivated pasture or free range in mountain. Livest Sci,132(1-3), 87-97.
- Tekin ME, 2000. Varyasyon Kaynakları ve Çevre Faktörlerinin İstatistiksel Eliminasyonu. Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Konya, Türkiye, pp; 4-35.
- Tüzemen N, Aydın R, Akbulut Ö, Yanar M, 1991. Erken sütten kesilen Esmer, Siyah Alaca ve sarı alaca buzağıların yemden yararlanma ve büyüme özelliklerinin karşılaştırılması. Turk J Vet Anim Sci, 16, 65-75.
- Villalba D, Casasus I, Sanz A, Estany J, et al., 2000. Preweaning growth curves in Brown Swiss and Pirenaica calves with emphasis on individual variability. J Anim Sci, 78(5), 1132-1140.
- Yıldız N, Aygen S, Özçelik M, 2008. Elazığ koşullarında yetiştirilen DAK (DAK) ineklerde süt, döl verimi ve beden ölçüleri II. süt verim özellikleri, beden ölçüleri, beden ağırlığı, buzağı doğum ağırlığı ve yaşama gücü. Fırat Üniv Sağ Bil Derg, 22(5), 261-266.
- Yılmaz A, Akmaz A, 2000. Farklı mevsimlerde doğan Konya Merinosu kuzularda büyüme özellikleri. Vet Bil Derg, 16(2), 145-151.
- Zakizadeh S, Rahimi A, 2010. Genetic and environmental factors affecting on birth and weaning weight in Brown Swiss cattle. http://www.kongressband.de /wcgalp2010/ assets/pdf/0140.pdf/ Erişim tarihi; 17.09.2011