Üniversite Öğrencilerinin Karar Vermede Öz Saygı Karar Verme Stilleri ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma

Bu araştırma iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamada, Melbourne Karar Verme Ölçeği I-II (MKVÖ I-II)’nin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları yapılmıştır. Araştırmaya katılan toplam öğrenci sayısı 154’dür (60 kız ve 94 erkek). Araştırma sonucu elde edilen bulgular, MKVÖ I-II’nin yüksek düzeyde geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir. Araştırmanın ikinci aşamasında, üniversite öğrencilerinin karar vermede öz-saygı, karar verme stilleri ve problem çözme becerileri arasında ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılan çalışmaya yer verilmiştir. Araştırma örneklemi toplam 454 öğrenciden oluşmaktadır. Bu öğrencilerin 193’ü kız ve 261’i erkek olup, öğrencilerin yaş ortalaması 20,25 (Ss 1,84) dir. Üniversite öğrencilerinin karar vermede öz-saygı, karar verme stilleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin analizi Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı tekniği ile yapılmıştır. Araştırma sonucuna göre, karar vermede öz-saygı, karar verme stillerinden erteleyici, dikkatli, panik, kaçıngan karar verme ile problem çözme envanteri alt ölçekleri ve toplam puan arasında anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür.

Investigation of the Relation Between Decision Making Self-Esteem, Decision Making Style and Problem Solving Skills of University Students

This research is implemented in two stages. First, validity and reliability of Melbourne Decision Making Questionaire (MDMQI-II) has been implemented. Participants were 154 (60 female and 94 male) university students. Result showed that MDMQ I-II was a highly valid and reliable measurement device. Second, the relationship between self-esteem in decision making, decision making style and problem solving skills were sought. Participants were 454 students (193 female and 261 male). The analysis of the relationships among decision making self-esteem, decision making style and problem solving skill of university students was done by using Pearson Moment Multiplication Corelation Coefficient. Results showed that there was a significant relationship between decision making self-esteem, procrastination, vigilance, hypervigilance, buckpassing decision in decision making style and problem solving inventory sub-scale and total point.

___

  • Adair, J. (2000). Karar Verme ve Problem Çözme. (Çeviren: Nurdan Kalaycı) Ankara: Gazi Kitapevi.
  • Arslan, C. (2001). Öğretmen ve Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: S. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Bacanlı, F. (2000). Kararsızlık Ölçeğinin Geliştirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (14), 7-16.
  • Basmacı, S.K. (1998). Üniversite Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerini Algılamalarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Malatya: İ. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Bingham, A. (1998). Çocuklarda Problem Çözme Yeteneklerinin Geliştirilmesi. (Çev: A.F. Oğuzhan) İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Çam, S. (1999). İletişim Becerileri Eğitimi Programının Öğretmen Adaylarının Ego Durumlarına ve Problem Çözme Becerisi Algılarına Etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (12), 16-27.
  • Deniz, M.E., C. Arslan, E. Hamarta. (2002). Lise Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 8 (31), 374-389.
  • Eldeleklioğlu, J. (1996). Karar Stratejileri ile Ana Baba Tutumları Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: G.Ü.Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Ersever, H.Ö. (1996). Karar Verme Becerileri Kazandırma Programının ve Etkileşim Grubu Deneyiminin Üniversite Öğrencilerinin Karar Verme Stilleri Üzerindeki Etkileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Güçray, S. (1998). KDÖ-Karar Verme Davranışları Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenilirliği. Ç.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (14), 60-68.
  • Heppner, P.P. ve W.P. Anderson (1985). The Relationship Between Problem Solving Self-Appraisal and Psychological Adjustment. Cognitive Therapy and Research. 4, 415-427.
  • Johnston, J.H. ve J.E. Driskell, (1997). Vigilant and Hypervigilant Decision Making. Journal of Applied Psychology. 82 (4), 614-622.
  • Kneeland, S. (2001). Problem Çözme. (Çeviren: Nurdan Kalaycı) Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Kuzgun, Y. (1992). Karar Stratejileri Ölçeği: Geliştirilmesi ve Standardizasyonu. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları. Türk Psikologlar Derneği, (161-170).
  • Kuzgun, Y. (2000). Meslek Danışmanlığı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Mann, L., P. Burnett., M. Radford ve S. Ford. (1997). The Melbourne Decision Making Questionnaire: An Instrument for Measuring Patterns for Coping with Decisional Conflict. Journal of Behavioral Decision Making, 10, 1-19.
  • Mann, L., M. Radford, P. Burnett, S. Ford, M. Bond, K. Leung, H. Nakamura, G. Vaughan ve K.S.Yang. (1998). Cross-Cultural Differences in Self-Reported Decision-Making Style and Confidence. International Journal of Psychology, 33 (5), 325-335.
  • Öngen, D. (2003). Epistemolojik İnançlar ile Problem Çözme Stratejileri Arasındaki İlişkiler: Eğitim Fakültesi Öğrencileri Üzerinde Bir Çalışma. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4 (13), 155-163.
  • Phillips, S.D., N.J. Pazienza ve H.H. Ferrin. (1984). Decision-Making Styles and Problem-Solving Appraisal. Journal of Counseling Psychology, 31(4), 497-502.
  • Shiloh, S., S. Koren ve D. Zakay. (2001). Individual Differences in compensatory decision making style hit2 hit2 and need for closure as correlates of subjective decision complexity and difficulty. Personality and Individual Differences, 30, (699-710).
  • Savaşır, I. ve N.H. Şahin. (1997). Bilişsel-Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler. Özyurt Matbaacılık, Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları No:9
  • Şahin, N., N.H., Şahin ve P.P. Heppner. (1993). Psychometric Properties of the Problem Solving Inventory in a Group of Turkish University Students. Cognitive Therapy and Research, 17(4), 379-396.
  • Taylan, S. (1990). “Heppner’in Problem Çözme Envanterinin Uyarlama, Güvenirlik ve Geçerlik Çalışmaları”. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ankara: A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Yeşilyaprak, B. (2003). Eğitimde Rehberlik Hizmetleri Gelişimsel Yaklaşım. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Yı J.S. ve S. Park. (2003). Cross-Cultural Differences in Decision-Making Styles: A Study of College Students in Five Countries. Social Behavior and Personality, 31(1), 35-48.