Teaching multicultural counseling: An example from a Turkish counseling undergraduate program

Psikolojik danışma uygulamalarında danışanın probleminin tanımlanmasında, amaçların belirlenmesinde, müdahale yöntemlerinin seçilip uygulanmasında ve danışan psikolojik danışman ilişkisinde kültürün önemli bir etkisi bulunmaktadır. Bu nedenle de psikolojik danışmada kültürel öğeleri göz ardı etmemek gerekmektedir. Çokkültürlü psikolojik danışma, psikolojik danışma süreci ve sonucu üzerindeki kültürel etkileri vurgulayan yaklaşımları içermektedir. Bu yaklaşıma göre psikolojik danışmanların çokkültürlü psikolojik danışman yeterliklerine sahip olması beklenmektedir.Son yıllarda psikolojik danışman eğitimde, çokkültürlü psikolojik danışma yeterliklerinin kazandırılması üzerinde önemle durulan konulardan biri olmuştur. Psikolojik Danışma ve İlgili Eğitim Programlan Akreditasyon Kurulu (Council for Accreditation of Counseling and Related Educational Programs, CACREP) ve Amerikan Psikologlar Derneği (American Psychological Association, APA) psikolojik danışma programlarında çok kültürlülüğü ele alan en az bir dersin yer almasını zorunlu kılmaktadır. Amerika'daki psikolojik danışma programları incelendiğinde, çokkültürlü psikolojik danışma yeterliklerinin daha çok programlara konan dersler aracılığıyla kazandırılmaya çalışıldığı görülmektedir. Bu nedenle, çokkültürlü psikolojik danışma derslerinin nasıl yapılanması gerektiği ve çokkültürlü psikolojik danışma yeterliklerin nasıl kazandınlabileceğine dair çeşitli modeller denenmekte ve etkililiği araştırılmaktadır. Henüz Amerika'daki programlarda bu konuda bir bütünlük sağlandığını söylemek mümkün değildir. Türkiye'de ise çokkültürlü psikolojik danışma, Psikolojik Danışma ve Rehberlik (PDR) lisans programlarında 2004 yılında PDR anabilim dallarının kabul ettikleri "PDR Lisans Programı" na kadar ihmal edilen alanlardan biri olmuştur. Sekiz yeterlik alanından biri olan Sosyal ve Kültürel Temeller göz Önünde bulundurularak "Kültüre Duyarlı Psikolojik Danışma" dersi önerilen seçmeli derslerden biri olarak psikolojik danışman eğitiminde yerini almıştır. Ancak, henüz bir İki program dışında kültüre duyarlı psikolojik danışma dersi seçmeli ders olarak programda yer alsa bile, okutulmamaktadır.Bu araştırma kapsamında yer alan ders 2007-2008 güz döneminde lisans düzeyinde seçmeli ders olarak okutulmuştur. Haftada 3 saaat olmak üzere 15 hafta devam derste psikolojik danışman adaylarına çokkültürlü farkındalık ve bilgi kazandırmak hedeflenmiştir. Bu doğrultuda ders içeriğinde kültür tanımına, farklı kültürlerdeki davranışlarda benzerlik ve farklılıklara, kültürel temasa, kültür ve psikolojik danışma ilişkisine ve kültüre duyarlı psikolojik danışman eğitimine yer verilmiştir. Bu ders kapsamında çok kültürlü psikolojik danışman becerilerinin öğretilmesi hedeflenmemiştir. Yaşantısal öğretim modelinin uygulandığı derste soru sorma ile desteklenmiş anlatım, grup tartışması, öğrenci sunumları, tepki yazıları, röportaj, çeşitli yaşantısal etkinlikler ve makale İnceleme raporları kullanılan strateji, yöntem ve teknikleri oluşturmuştur.Araştırmanın AmacıAraştırmanın temel amacı kültüre duyarlı psikolojik danışma dersinin psikolojik danışma öğrencilerinin çokkültürlü etkililik düzeylerine etkisini test etmek ve psikolojik danışma öğrencilerinin dersin öğretme ve öğrenme süreçlerine ilişkin görüşlerini araştırmakhr.Araştırmanın YöntemiBu çalışmada karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada kültüre duyarlı psikolojik danışma dersinin psikolojik danışma öğrencilerinin çokkültürlü etkililik düzeylerine etkisini test etmek amacıyla kontrol gruplu ön test son test modeli kullanılmıştır. Araştırmanın bu aşamasına 57 son sınıf öğrencisi katılmıştır ve araştırmanın verisi Çokkültürlü Kişilik Ölçeği ile toplanmıştır. Psikolojik danışma öğrencilerinin dersin öğretme ve öğrenme süreçlerine ilişkin görüşlerini araştırmak için Kültüre Duyarlı Psikolojik Danışma Dersi Değerlendirme Formu ile dersi alan 32 son sınıf öğrencisinden veri toplanmıştır.Araştırmanın BulgularıAraştırmanın bulgularına göre deney grubu kültürel empati ve açık görüşlülük alt ölçek puan ortalamaları ile kontrol grubu arasında deney grubu lehine anlamlı fark bulunmuştur. Ancak diğer alt ölçeklerde fark bulunamamıştır. Öğrencilerin dersin öğretme ve öğrenme süreçlerine ilişkin görüşleri incelendiğinde ise a) öğretim stratejileri, b) öğretim üyesi ve öğrencilerin rol ve sorumlulukları, c) dersin katkıları ve d) dersin gelişmesine ilişkin öneriler olmak üzere dört temel tema elde edilmiş ve temalar çerçevesinde görüşler değerlendirilmiştir. Öğrencilerin görüşlerine göre, öğrenci sunumları dışında derste kullanılan tüm Öğretim stratejileri özellikle de yaşantısal stratejiler etkili bulunmuştur. Öğrenciler öğretim üyesinin sorumluluğunu çokkültürlü psikolojik danışma konusunda bilgi sahibi olmak ve uygun öğretim becerilerine sahip olmak, kendi sorumluluklarını ise araştırmacı olmak, derse aktif katılmak ve dersin gerekliliklerini yerine getirmek olarak ifade etmişlerdir. Öğrenciler dersin hem mesleki hem de kişisel olarak kendilerine katkıları olduğunu belirtmişlerdir. Mesleki açıdan kültürün psikolojik danışma sürecindeki rolünü ve kendi kültürel geçmişleri fark ettiklerini, kültürel farlcındalık kazandıklarını ifade etmişlerdir. Kişisel olarak ise olaylara ve kişilere daha önyargısız bakmaya, daha araştırmacı olmaya ve farklılıklardan keyif almaya başladıklarını belirtmişlerdir. Son olarak, genel hatları ile dersin içeriği yeterli bulunmakla birlikte yerelleşme ve çokkültürlü psikolojik danışma becerilerinin içeriğe dahil edilmesi önerilmiştir.Araştırmanın Sonuçları ve ÖnerilerAraştırmanın bulgularına göre Kültüre Duyarlı Psikolojik Danışma dersini alan öğrencilerin kültürel empati ve açık görüşlülük düzeyleri dersi almayan öğrencilerden daha yüksek bulunmuştur. Bu bulgular dersin psikolojik danışma öğrencilerinin çokkültürlü etkililik düzeylerinin gelişime anlamlı katkısı olduğunu göstermiştir. Ayrıca öğrencilerin görüşlerine göre de ders öğrencilere mesleki ve kişisel açıdan katkı sağl

Çokkültürlü psikolojik danışma eğitimi: Türk psikolojik danışma ve rehberlik lisans programından bir örnek

Problem Statement: Integrating multicultural competencies into counseling education has been a concern of scholars and professionals in the field. Various multicultural models have been designed. Multicultural competencies are commonly taught in separate courses in counseling programs. These courses’ effectiveness is a matter of concern. In Turkish counseling education, multicultural counseling is still a neglected area. The course examined in the present study is one of few courses in Turkey that teaches multicultural counseling. This study both introduces the course briefly and examines its effectiveness. Purpose of Study: The study had two purposes: (1) to explore the effectiveness of a multicultural counseling course, in terms of developing counseling students’ multicultural effectiveness, and (2) to gather counseling students’ opinions regarding the teaching and learning processes used in the course. Method: A mixed data collection method was used. A one-group pre-test post-test design study with a control group was carried out with a sample of 57 senior counseling students. Quantitative data were gathered with the Multicultural Personality Questionnaire (MPQ), and qualitative data were collected with a self-reported written evaluation form.Findings and Results: The results indicated that students experienced an increase in cultural empathy and open-mindedness. A comprehensive assessment of the course, with a focus on students’ experiences, was conducted, focusing especially on instructional strategies, the main duties and responsibilities of students and instructors, the contributions of the course to students’ professions and students’ suggestions for improvements to the course. Conclusion and Recommendations: More studies regarding the effectiveness of various training approaches are needed, in order to integrate multicultural counseling into counseling education. Turkish counseling educators should also start to consider multicultural counseling a part of counseling education as soon as possible.

___

  • Abreu, J. M., Chung, R. H. G., & Atkinson, D. R. (2000). Multicultural counseling training: Past, present, and future directions. The Counseling Psychologist, 28, 641-656.
  • Alvarez, A. N., & Miville, M. L. (2003). Walking a tightrope. In D. B. Pope Davis, H. L. K. Coleman, W. M. Liu & R. L. Toporek (Eds)., Handbook of multicultural competencies in counseling and psychology. California: Sage Publications.
  • Bektaş, Y. (2006). Kültüre duyarlı psikolojik danışma yeterlikleri ve psikolojik danışman eğitimindeki yeri [Multicultural Counseling Competences and The Place of Multicultural Competences in Counseling Education]. Ege Eğitim Dergisi, 1, 43-59.
  • Berry, J.W. 1997. Immigration, acculturation and adaptation. Applied Psychology: An International Review, 46: 5-68.
  • Chae, M., Foley, P. F., & Chae, S. Y. (2006). Multicultural competence and training: An ethical responsibility. Counseling and Psychology Journal, 3, 71-80.
  • Constantantine, M. G., Miville, M. L., & Kindaichi, M. M. (2008). Multicultural competence in counseling psychology practice and training. In S. D. Brown & R. W. Lent (Eds), Handbook of counseling psychology (4th Ed). New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
  • Creswell, J. W. (2003). Research design: qualitative, quantitative, and mixed method approaches. Second Edition. USA: Sage Publications.
  • Doğan, S. (2008, April), The route of counseling in Turkey. Paper presented in International Congress of Counseling, Istanbul.
  • Erdur-Baker, Ö. (2007). Psikolojik danışma ve kültürel faktörler. Tilrk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 27,109-122
  • Estrada, A. U., Durlak, J. A„ & Juarez, S. C. (2002). Developing multicultural counseling competencies in undergraduate students. Journal of Multicidtiiral Counseling and Development, 30,110-123.
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (1994). Psychology in Turkey. International Journal of Psychology, 26, 729-738.
  • Karaırmak, Ö. (2008). Çok kültürlülük, kültürel duyarlılık ve psikolojik danışma.Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi,532,115-126.
  • Kella, M.H. (2000). Stimulation games. In Intercultural learning. Education guide 1. Counsel of Europe & European Commission. Strasbourg Cedex: European Commission Publication.
  • Kim, B. S. K., & Lyons, H. 2. (2003). Experiential activities and multicultural counseling competence training. Journal of Counseling and Development, 81, 400-408.
  • Koç, Z. (2003). Kültüre duyarlı psikolojik danışma yaklaşımı: Kuramsal bir açıklama. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 11,1-17.
  • LaFromboİse, T. D., & Foster, S. L. (1992). Cross-cultural training: Scientist-practitioner model and methods. The CoimseWig Psychologist, 20,472-489.
  • Ponterotto, J. C. (1998). Charting a course for research in multicultural counseling training. The Counseling Psychologist, 26,43-68.
  • Poyrazlı, S. (2003). Validation of Rogerian therapy in Turkish culture: A cross-cultural perspective. Journal of Humanistic Counseling, Education and Development, 42,107-115.
  • Ridley, C. R., & Kleiner, A. J. (2003). Multicultural counseling competence: History, Themes and Issues. In D. B. Pope Davis, H. L. K. Coleman, W. M. Liu & R. L. Toporek (Eds)., Handbook of multicultural competencies in counseling and psychology. California: Sage Publications
  • Ridley, C. R., Mendoza, D.W., & Kanitz, B. E. (1994). Multicultural training: Reexamination, operationalization, and integration. TheCounseling Psychologist, 22, 227-289.
  • Robinson, B., & Bradley, L. J. (1997). Multicultural training for undergraduates: Developing knowledge and awareness. Journal of Multicultural Counseling & Development, 25, 281-289.
  • Mocan-Aydın, G. (2000). Western models of counseling and psychotherapy within Turkey: crossing cultural boundaries. Counseling Psychologist, 28,281-298.
  • Sue, D. W., Arrendondo, P., & McDavis, R. J. (1992). Multicultural counseling competencies and standards: A call to professionals. Retrieved April 17, 2007, from www.aca.org.
  • Thomlinson-Clarke, S. (2000). Assessing outcomes in a multicultural training course: A qualitative study. Counseling Psychology Quarterly, 13,221-231.
  • Van der Zee, K. I,. & Van Oudenhoven, J. P. (2000). Psychometric qualities of the multicultural personality questionnaire: A multidimensional instrument of multicultural effectiveness. European Journal of Personality, 14,291-309
  • Vazquez, L. A., & Garcia-Vazquez, E. (2003). Teaching multicultural competence in the counseling curriculum. In D. B. Pope Davis, H. L. K. Coleman, W. M. Liu & R. L. Toporek (Eds)., Handbook of multicultural competencies in counseling and psychology, California: Sage Publications.
  • Villalba, J. A., & Redmond, R. E. (2008). Crash: Using a popular film as an experiential learning activity in a multicultural counseling course. Counselor Education & Supervision, 47,264-276.
  • Voltan Acar, N. (2004). Ne kadar farkındayım? Geştalt terapi. [Hoıu much am I aware?. Geştalt therapy J. Ankara: Babil Publications,