Problem Durumu: Bugüne dek insanlar da dahil birçok canlı türünün eş seçme davranışlarıyla ilgili sayısız araştırma yapılmıştır. Bu çalışmalar evrimsel bakış açısı, sosyal rol kuramı gibi çeşitli kuramsal bakış açılarını ortaya çıkarmıştır. Tıpkı meslek seçimi gibi eş seçimi de bireyin yaşamının geri kalanı üzerinde manidar doğurgulara sahiptir. Türkiye'de eş seçme ile ilgili yapılan çalışmalar, toplumda refah seviyesi ve eğitim düzeyi arttıkça ve geleneksel değerler değiştikçe, bireylerin görücü usulüyle evlenme gibi geleneksel evlenme şekillerinin yerine daha çok bireysel tercihlere dayanan evlilikleri tercih ettiklerini göstermektedir. Her ne kadar önceki zamanlara kıyasla geleneksel evlilikler azalmış olsa da aileler eş seçiminde önemli derecede söz sahibi olmaya devam etmektedirler. Örneğin, evlenip- evlenmeme ve ne zaman evlenilmesi gerektiğine ilişkin kararlarda aileler önemli söz hakkına sahiptirler. Bu çalışmada eş seçme kavramı bireyin evleneceği kişiyi seçmesi anlamında kullanılmaktadır. İnsanlarda eş seçimi, bireyin toplumdaki yerini, yaşantısını ve geleceğini etkileyen önemli ve karmaşık bir süreçtir. Türkiye'de aileler, üniversite eğitimi sonrasında çocuklarının evlenmek üzere eş seçme çabasına girmeleri yönünde beklentilere sahiptirler. Bu nedenle, bu çalışma kapsamına üniversite son sınıf öğrencileri alınmıştır. Üniversite eğitimlerini tamamlamak üzere olan bireylerin eş seçmede önemsedikleri ölçütleri araştırmak Türkiye'de eş seçme davranışına ilişkin literatüre katkı sağlayacaktır. Ayrıca, bu tür çalışmalar eş seçme davranışında kültürlerarası farklılık ve benzerlikleri kıyaslamayı olanaklı kılacaktır. Buna ek olarak, Türkiye'de son yıllarda hızlı bir şekilde gelişmekte olan evlilik ve aile terapisi alanında çalışanlara ışık tutacaktır.Araştırmanın Amacı: Bu çalışmanın amacı üniversite son sınıf öğrencilerinin evlenmek üzere seçecekleri eşlerinde ne tür özellikleri önemsediklerini öğrencilerin cinsiyeti, dini inançları ve siyasi yönelimleri açısından incelemektir.Araştırmanın Yöntemi: Çalışmaya toplam 1126 öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin 732'si (% 65) kadın, 394'ü (% 35) erkektir. Katılımcılar 21 ile 28 yaş aralığındadır ve yaş ortalamaları 21.8'dir, Bütün katılımcılar bekârdır ve ileride evlenmeyi düşündüklerini belirtmişlerdir. Araştırmada üç katılımcı grupla çalışılmıştır. Birincisi, 168 kişiden oluşmuştur ve bu gruptaki öğrencilere açık uçlu bir soru sorularak, potansiyel bir eşte ne tür özellikleri tercih ettikleri listelemeleri istenmiştir. İkinci çalışma grubu 217 öğrenciden oluşmuştur ve bu gruptan elde edilen veriler ile ilk çalışmada belirlenen sıfatlara İlişkin açımlayıcı faktör analizi yapılmıştır. Buradan elde edilmiş olan 33 özelliğin listesi çalışmanın üçüncü grubunu oluşturan 1126 öğrenciye verilmiştir. Bu öğrencilerden herbir özelliğe atfettikleri önemi 10'lu Likert tipi ölçekle belirtmeleri istenmiştir. Elde edilen veriler ANOVA testi İle incelenmiştir.Araştırmanın Bulguları: Üniversite öğrencilerinin en çok önemli buldukları 33 özellik, analizler sonrasında dört faktörde toplanmıştır: kişilik özellikleri; aile İlişkileri; güç ve çekicilik ve benzerlik/geleneksellik. Kadın Öğrenciler dört faktörden üçünde erkeklerden daha yüksek puanlar elde etmişlerdir. Ancak, bütün faktörlerde her iki cinsiyet de oldukça yüksek puanlar elde etmişlerdir. Öğrencilerin eş seçme tercihleri aile ilişkileri ve benzerlik/geleneksellik boyutlarında siyasi yönelime göre anlamlı farklılıklar göstermiştir. Sünni ailelerde yetişen öğrenciler Alevi ailelerde yetişenlere kıyasla bütün dört faktörde anlamlı derecede yüksek puanlar elde etmişlerdir.Araştmmmn Somtcu ve Öneriler: Araştırmanın bulguları Türkiye'de üniversite son sınıf öğrencilerinin eş seçiminde özellikle gelecek vadeden bir evliliği sağlayacak özellikleri partnerlerinde önemsediklerini göstermektedir. Başka bir ifadeyle, öğrenciler kişisel zevk, eğlencelilik vb. gibi kişisel zevke hitap eden özellikleri (örn., beraber eğlenebilmek) pek belirtmemişlerdir ve daha çok uzun süre devam edecek-olaysız bir evliliği kolaylaştıracak eş özelliklerini önemsemekle daha "garantici" bir tutum göstermişlerdir. Bütün katılımcıların ileride evleneceklerini belirtmeleri de cinsiyet ilişkilerini yaşamanın evlilik içerisinde ele alındığına ilişkin bir bulgu olarak nitelendirilebilir. Bulgular uluslararası literatürde yer alan çalışmalara kıyasla Türkiye'deki öğrencilerin genel olarak evlenecekleri bireylere ilişkin birçok özelliğe daha çok anlam atfettikleri göstermiştir. Başka bir anlatımla, bu çalışmanın katılımcıları Baü kültüründen örneklemlere kıyasla eş seçiminde daha titiz davranacaklarını ifade etmişlerdir.Öte yandan, araştırmada sadece üniversite öğrencilerine ve ileride yapacakları seçimlerine ilişkin düşünceleri sorulmuş olması ve sadece kendini rapor etmeye dayalı testler kullanılarak veriler toplanmış olması araştırmanın sınırlılıklarındandırlar. Bireyler evliliğin oldukça idealize edildiği bir kültürde henüz evlenmemişken eşlerinde aradıkları özellikleri ifade ederken belki de gelecekteki eşlerini idealize ederek betimlemişlerdir. Eş seçme ile ilgili araştırmaların daha bütünsel ampirik bilgiler sağlaması için gelecekte yapılacak çalışmalarda halihazırda evli çiftler, kız-erkek arkadaşlar gibi çeşitli örneklemlerle çalışılabilir. İleride insanların ne tür özellikleri önemseyeceklerini İfade etmeleriyle önemli bilgiler elde edileceği gibi, bu bilgiler ancak halihazırda eş seçmiş olan bireylerin seçimlerinde hangi özellikleri ne derece Önemsediklerine ilişkin bilgilerle beraber ele alındıklarında eş seçme davranışına ilişkin daha bütünlüklü bilgi sunacaktır. Benzer şekilde, birçok araştırmacı için ulaşılması daha güç olan toplumsal kesimlerin eş seçme davranışlarının incelenmesi Türkiye'deki eş seçme literatürünü zenginleştirecektir. Ayrıca, araştırmacılar bireylere olası eşlerinde hangi özellikleri önemsediklerini sormanın yamsıra belki belli bir zaman aralığından sonra aynı bireylere ailelerinin kendilerinin po

Problem Statement: The selection of a marital partner has lifelong implications. Therefore, researchers from various cultures and disciplines have examined individuals’ mate selection behaviors with respect to a rich variety of variables. Literature on mate selection, involves a host of factors, such as gender, religious belief, ethnicity, political orientation and level of education. However, only a few studies with Turkish samples have examined different aspects of mate selection. Political orientation and religious belief are sensitive issues in Turkey. Thus, there is a lack of empirical work on these issues by researchers in the field of psychological counseling and guidance. Individual views and preferences on marital partnership may be significantly influenced by either of these two factors. An examination of mate selection preferences within a Turkish sample will not only contribute to the growing national literature on mate selection, but provide substance for multicultural comparison, as well as insight for counseling practice. The purpose of the study: This study sought to determine whether senior-year college students’ criteria for selecting marital partners varied significantly according to gender, religious belief and political orientation. Methods: A total of 1,126 senior students attending Hacettepe University were given surveys. Seven-hundred thirty-two (65%) were women, and 394 (35%) were men. Participants’ political orientation was as follows: 43% (485) identified as left-wing, 23.6% (266) as right-wing and 2% (22) with Islamist politics, whereas 31.4% did not ascribe to any political views. Students’ religious beliefs were as follows: 80.8% Sunni, 17.1% Alevi and 2.1% other (Christian, Jewish, etc.). All participants were single and were considering marriage in the near future. The study was conducted in three phases. One involved asking a convenient sample of 168 college students the open-ended question: “What are the characteristics you look for in a marital partner? Please list your answers.” A revision of this list resulted in a new list of 56 attributes with the highest frequencies. The second step involved giving the new list, based on a 10-point Likert type scale (1= Not desirable at all, 10= Very desirable), to 217 students. Students’ responses were examined with principle component analysis, which resulted in a list of 33 adjectives. The final step of the study involved administering this new survey, with questions on students’ age, gender, political orientation and religious belief, to a new sample of 1,126 students. Exploratory factor analysis (EFA) (with principle components as the factor extraction procedure), ANOVA and Scheffe’s test were used for data analysis. Findings and Results: Analysis yielded four factor asimportant qualities sought in potential marital partners – namely, personality characteristics, family relations, power and attractiveness and similarity/conventionality. Female students scored higher on three of the four factors (personality characteristics, power and attractiveness and similarity/conventionality) than males. Female students placed higher value on almost all characteristics examined, while both males and females had considerably high scores for each attribute. Students’ of rightwing political orientation scored significantly higher on family relations and similarity/conventionality than their leftwing peers. No differences were found between the group with no political views and those with right- or left-wing views. Students raised in Sunni families scored higher on all four factors than those who grew up in Alevi families. The students with “other belief systems” were excluded from analysis, due to their possible heterogeneity and relatively smaller numbers. Conclusions and Recommendations: A clear difference between the findings of this study and those of studies of Western cultures is that participants in this study appeared to be more particular about the qualities they sought in marital partners. One limitation of the current study has to do with its reliance on self-report measures. Considering that the study was conducted with senior college students at only one university in Turkey, any generalization of the results should be done with caution. Further work with diverse samples and cross-sectional studies would be helpful in obtaining more inclusive insight into the mate selection preferences of individuals in Turkey. The results of this study could be tentatively taken as an impetus for university counseling centers to tailor interventions targeting students’ idealized views of marital partners.