Problem Durumu: Söylem analizi uzun yıllar boyunca çeşitli ortamların, metinlerin içlerinde var olan ancak yazılı olmayan kurallarını bulmak için uygulanmıştır. Günümüzde teknolojinin getirdiği yenilikler sayesinde yeni ortamlar ve metin türleri ortaya çıkmıştır. Artık yüzyüze iletişim kadar internet üzerinden gerçekleşen iletişim ve internet üzerinde meydana gelen yazı türleri de gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Bunun sonucunda ise bu yeni ortamların ve metinlerin analizine gerek duyulmaktadır. Bu şekilde bu ortamların kendi içlerinde olan düzenleri ortaya çıkarılacak ve ortamın kullanıcılarına kolaylık sağlanacaktır. Bu ortamların analizi birçok açıdan yapılmaktadır ve sosyal buradalık da bunlardan bir tanesidir. Ancak bu konu üzerine yapılan çalışmalar ya kısa süreli olmaktadır ya da eş zamanlı olmayan ortamların analizinde kullanılmaktadır. Bu çalışmada uzun süreli bir grubun eş zamanlı olarak gerçekleştirdiği tartışmaların analizi yapılarak, sosyal buradalık açısından ortamın özelliği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırmanın Amacı: Bu çalışmanın amacı çevrimiçi bir topluluk olan Webheads grubunun düzenli olarak her hafta bir araya gelip gerçekleştirdikleri eş zamanlı ve metne dayalı sohbet kayıtlarının sosyal buradalık açısından söylem analizini yapmaktır. Çalışma sonunda elde edilen bulgular, çevrimiçi toplulukların eş zamanlı ve metne dayalı sohbet ortamlarındaki sohbet ortamlarının söylem açısından özelliklerini ortaya çıkarmaya yarayacaktır. Araştırmanın Yöntemi : Bu çalışma etnografik bir çalışma olup verilerin analizi yöntemi olarak da söylem analizi kullanılmıştır. Çalışma etnografik bir çalışmadır; çünkü veriler bir amaç için toplanmamıştır ve çalışmanın verileri haftalık tartışma oturumları düzenleyen Webheads grubunun sohbet kayıtlarından oluşmaktadır. Webheads grubu 1998 yılında kurulmuş olan, amaçları dil öğretimi ile ilgilenen araştırmacı, öğretmen veya eğitmenlerin bir araya gelip deneyimlerini, görüşlerini ve materyallerini paylaşması olan bir gruptur. Bu grubun üyeleri 2001 yılından bu yana her Pazar günü 1 (GMT) ve 3 (GMT) saatleri arasında Tapped In diye bilinen bir ortamda bir araya gelerek tartışma oturumları düzenlemektedirler. Tapped In ortamı ise her alandan eğitimcilerin bir araya geldiği, kendi ofislerini yarattıkları, öğrencileri ile çevrimiçi ders yürütmenin yanı sıra dünyanın herhangi bir yerinde meslektaşları ile biraraya geldikleri ve deneyimlerini paylaştıkları sanal bir ortamdır. Bu ortamda eş zamanlı olan ve eş zamanlı olmayan birçok iletişim aracı bulunmaktadır. Bu çalışmanın verileri Tapped In ortamının eş zamanlı araçlarından olan sohbet bölümünden elde edilmiştir. Tapped In’in önemli bir özelliği de yapılan sohbetlerin anında kaydedilmesi ve kullanıcılara elektronik posta yoluyla ulaştırılmasıdır. Bu çalışmanın üç araştırma sorusu bulunmaktadır. Bunlar (a) çevrimiçi bir topluluk olan Webheads grubunun eş zamanlı sohbetlerinde hangi tarzda sosyal buradalık kategorileri görüldüğü, (b) sosyal buradalık açısından en çok hangi kategorilerin görüldüğü ve yine (c) sosyal buradalık açısından en az hangi kategorilerin görüldüğüdür. Bu araştırma soruların cevaplamak için öncelikle sosyal buradalık açısından söylem analizi yapmak için halihazırda kullanılmakta olan bir ölçek belirlenmiştir. Daha sonra otomatik olarak kaydedilen sohbetlerin kayıtları bir araya getirilmiş ve Hyper Research yazılıma aktarılmıştır. Daha sonra belirlenen kodlar alınarak bunların ne kadar sıklıkla verilerde görüldüğü belirlenmiş ve verilerde sosyal buradalığa dair olan ancak ölçekte yer almayan kodlar listelenmiştir. Bu şekilde hazırda olan kodların ne kadar sıklıkla görüldüğü ortaya çıkmış, aynı zamanda da ölçekte bulunmayan kategoriler belirlenmiştir. Verilerin analizi için son olarak da yapılan analiz sonuçları tabloya çevrilmiştir. Araştırma sonunda ölçekte var olmayan ancak sosyal buradalıkla ilgili olduğu düşünülen 5 kategori daha bulunmuştur ve toplamda 17 farklı kategoride veri analiz edilmiştir. Ölçekte bulunan kategoriler, “isim ile hitap etme”, “duyguların ifade edilmesi”, “soru sorma”, “selamlama”, “iltifat etme”, “şaka yapma”, “kendinden bahsetme”, “aynı fikirde olduğunu ifade etme”, “gruptan ‘biz’ diye bahsetme”, “mesaja devam etme”, “diğer mesajlardan alıntı yapma” ve “diğerlerinin mesajlarına gönderme yapma” şeklindeydi. Bu çalışma ile eklenen kategoriler ise “bağlantı paylaşma”, “teşekkür etme”, “ayrılma”, “ayrılmaya hazırlanma” ve “ayrılmaya gelen karşılık” şeklindedir. Kullanılan ölçekte “selamlama” yer aldığı halde ortamdan ayrılmak için kullanılan ifadelere yer verilmemişti. Bu çalışmada bu eklendi. Ayrıca sosyal buradalığa doğrudan katkısı olan teşekkür etme ifadesi de yer almıyordu. Bunun yanı sıra bu ölçekte bilgi paylaşma amacıyla ile gönderilen bağlantı adresleri de dahil edilmemişti. Bu kategorilerin eklenmesi ile ölçeğe katkıda bulunulmuştur. Araştırmanın Bulguları : En çok kullanılan kategoriler konusunda ise “isim ile hitap etme” en fazla görülen kategori olarak belirlenmiştir. Bunun en nedeni metne dayalı ortamlarda iki kişiden fazla katılımcının olduğu durumlarda kimin kime ne söylediğini anlamak için kullanıcılar genellikle hitap ettikleri kişilerin isimlerini kullanmaktadırlar. Bu da internet üzerinde eş zamanlı bir ortamda karışıklığı önlemektedir. En az kullanılan kategoriye baktığımızda ise “diğerlerinin mesajlarına gönderme yapma” kategorisi belirlenmiştir. Bunun nedeni de eş zamanlı sohbet esnasında geriye dönüp gönderme yapma gereği duyulmaması, diğer kullanıcıların rahatlıkla eski mesajlara ulaşabilmesidir.Araştırmanın Önerileri : Çalışma sonunda elde edilen bulgular, daha once var olan bir ölçeğe yeni kategoriler kattığı için ve alanda bu konu ile ilgili çalışmaların sayısının azlığı açısından önemlidir. Sosyal buradalık konusunda söylem analizi yapmak isteyen araştırmacılara yardımcı olabilecek sonuçlar elde edilmiştir. Eğitimciler ve öğrenciler için ise metne dayalı eş zamanlı iletişimin olduğu bir ortamda gerçekleşen iletişimin

Problem Statement: In recent years, the substantial technological development in various online environments has been used in educational environments. However, these online environments are still new for many teachers, researchers and students. Thus, researchers have attempted to determine the discourse patterns of these environments from different perspectives. Social presence is one of these dimensions; however, there has been little research on social presence in synchronous CMC environments. This study will contribute to the literature on social presence in synchronous CMC environments. Purpose: The purpose of this study was to determine the discourse patterns of chat logs for the online community of practice, Webheads, in terms of social presence. Methods: This is an ethnographic study with computer mediated discourse analysis. Chat sessions have been held and recorded weekly since 2001; however, this study specifically covered chat log data between August 2007 and August 2008. Five randomly selected sessions were analyzed. Three research questions were considered: (a) what categories are observed (b) what are the most frequently used functions of social presence, and (c) what are the least frequently used functions of social presence. Findings and Results: It was concluded at the end of this study that five new functions should be added to the twelve in the previous taxonomy. These are “link sharing,” “gratitude,” “leave taking,” “pre-sequential leave taking” and “reply leave taking.” The most frequently used functions are found to be the “vocatives,” “expression of emotions” and “asking questions” and the least used functions are found to be “referring to others’ messages,” “quoting from others’ messages” and “continuing a thread.”