Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri

Problem Durumu: Günümüzde çevre sorunlarının giderek yoğunlaşmasıyla beraber çevre eğitiminin önemi de her geçen gün artmaktadır. Dolayısıyla, öğretim kurumla- rındaki çevre eğitiminin, çevre sorunlarını önleme ve gidermeye yönelik olarak etkili bir şekilde verilmesi ön plana çıkmaktadır. Bu düşünceden hareketle, öğretim ku- rumlarımızdaki çevre eğitiminin durumunu tespit edip, sorunların giderilmesi için çözüm yolları bulma gerekliliği doğmuştur. Araştırmanın Amacı: Çalışmada, orta öğretim müfredatlarında çevre eğitiminin etkin- liğini; öğretmenlerin çevre eğitimine ilişkin profilleri ve görüşlerini tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırmanın Yöntemi: Tarama modeli niteliğinde olan bu araştırmada, çevre eğitimi- ne ilişkin öğretmen görüşlerini almak için hazırlanan anket, 2004-2005 eğitim- öğretim yılında Ankara ilindeki çeşitli orta öğretim kurumlarında görev yapan 84 öğretmene uygulanmıştır. Araştırma verileri frekans analizi ve yüzde hesaplamaları yapılarak değerlendirilmiştir. Bulgular ve Sonuçlar: Araştırma sonucunda, öğretmenlerin büyük bir çoğunluğu, seçmeli olarak verilen “Çevre ve İnsan” dersinin orta öğretim kurumlarının çoğunda açılmadığını, açılanlarda ise, öğrencilere çevre eğitimi ile ilgili bilgi ve becerilerin kazandırılamadığını ve bu durumun öğrencilerde “Çevre ve İnsan” dersine yönelik ilgiyi yok ettiğini dile getirmişlerdir. Çalışmanın diğer aşamasında, öğretmenlerin orta öğretim programları hakkındaki görüşleri incelendiğinde ise, çevre konularıyla ilgili uygulama olanaklarının olmadığı, kuramsal ve pratik bilgilerin yeterince veri- lemediği, açık alan çalışmalarına olanak sağlanılmadığı, güncel çevre sorunlarına ye- terince değinilmediği, dolayısıyla öğrencilerin çevreye karşı duyarlı bireyler olarak yetiştirilmesinde programların yetersiz kaldığı görüşünde birleşmektedirler. Öneriler: Elde edilen sonuçlar neticesinde, öğretim programlarının ve ders kitapları- nın uygulama ağırlıklı ve açık alan çalışmalarını temel alarak yeniden gözden geçi- rilmesinin, programların belirli aralıklarla güncelleştirilmesinin ve öğretmenlerin bu hedefler doğrultusunda güncel bilgilerle donatılmalarının yararlı olacağı görüşün- deyiz.

___

  • Ada, Ş. (1990). Trabzon ili ortaöğretim okullarında yürütülmekte olan rehberlik hizmetlerinin değerlen- dirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilim- ler Enstitüsü. Akbaba Altun, S. (2001). Örgüt sağlığı. Ankara: Nobel yayıncılık. Akbaş, S., & Çam, S. (2003). Okullarda psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin yürütül- mesinde oluşturulan işbirliğinin incelenmesi. 7. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kong- resi Bildiri Özetleri (s.87). Malatya: İnönü Üniversitesi. Arslan, H., & Beytekin, F.G. (2004). İlköğretim okul müdürleri için okul liderliği standartlarının araştırılması. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı Bildiri Özetleri (s.12-13). Malatya; İnönü Üniversitesi. Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel yayıncılık. Bardakçı, S., & Baloğlu, M. (2005). Eğitim yöneticilerinin özdeğerlerinin betimlenmesi: Samsun ili örneği. 14. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri, Denizli, s.262-265. Bayrak, N., & Bayrak, C. (2002). İlköğretim okulu yöneticilerinin liderlik özellikleri. Eğitim Araş- tırmaları, 3, 8-17. Bayrak, C., & Terzi, Ç. (2004). Okul müdürlerinin girişimcilik özelliklerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (s.19-19). Malatya: İnönü Ünivesitesi. Baymur, F. (1980). Türkiye’ de rehberlik çalışmalarının başlangıcı gelişimi ve sorunları. Eğitimde Rehberlik Araştırmaları, 5-10. Cafoğlu, Z. (1998). Eğitimde küresel kimlik. Yeni Türkiye, 19, 837-844. Carlos, Z.P. (2005). Principals’ perceptions of elementary school counselors’ role and functions. Professional School Counseling, Haziran, http//:www.findarticles.com’dan alınmıştır. Canpolat, C. (1987). Orta öğretimde öğrenci ve velilerin öğretmenlerden beklentileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Çelik, V. (1998). Bilgi toplumunun eğitim sistemi ve geleceğe yönelik eğilimler. Yeni Türkiye, 19, 829-836. Çelikten, M. (2003). İdeal bir okul müdürü portresi. Eğitim Araştırmaları, 4, 138-145. Doğan, E. (2002).Eğitimde küreselleşme. Eğitim Araştırmaları, 6, 87-98. Erçetin, Ş. (2000). Lider sarmalında vizyon (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları. Erçetin, Ş. (2001). Örgütsel zeka. Ankara: Nobel yayıncılık. Hesapçıoğlu, M. (1998). Modernizimden postmodernizme eğitim anlayışları ve okulun geleceği. Yeni Türkiye, 19, 813-820. Hill, C.E., Thompson,B.J., & Williams, E.N. (1997). A guide to conducting consensual qualitative research. Counseling Psychologist, 25, 517-572. Görkem, N. (1985). Öğrencilerin rehberlik uzmanlarında gördükleri hizmetlerle bekledikleri hizmetler arasındaki farklar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Gültekin, İ. (1984). Orta dereceli okullarda sınıf öğretmenlerinin görev algıları. Yayınlanmamış Yük- sek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Güven, M. (2003). Psikolojik danışmanların okul yöneticileri ile ilişkilerini değerlendirmeleri. 7. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri (s.102-103). Malatya: İnönü Üniversitesi. Gysbers, N.C. & Henderson, P. (2006). Developing and managing your school guidance program. Dördüncü Baskı, Alexandria, VA: ACA. Kapusuzoğlu, Ş. (2004). Okula dayalı yönetimde denetim sisteminin işlevselliği ve katkısının değerlendirilmesi. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (s.47-48). Malatya; İnönü Üniversitesi. Karagüven, H. (2001). Endüstri meslek liselerinde rehberlik servislerinin işlerliğinin incelenmesi ve gereksinim belirleme çalışmaları. 6. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi (s.16). Ankara: ODTÜ. Karip, E., & Köksal, K. (1999). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18, 193-207. Kepçeoğlu, M. (1981a). Rehberlik ve psikolojik danışma. Türkiye’de Ortaöğretim ve Sorunları. İs- tanbul: Dünya kitabevi. Kepçeoğlu, M. (1981b). Temel eğitimde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin düzen- lenmesine ilişkin bazı esaslar. Temel Eğitim ve Sorunları, 121-141. Kepçeoğlu, M. (1984). Okullardaki rehberlik ve psikolojik danışma uygulamaları üzerinde bir değerlendirme. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 175–183. Kocabaş, E.Ö. & Akkök, F. (2001). Farklı eğitim kurumlarında çalışan yönetici ve öğretmenlerin rehberlik uzmanlarının çeşitli mesleki rollerine ilişkin algıları. 6.Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildirileri Özetleri (s.57). Ankara: ODTÜ. Kutlu, M., & Güven, M. (2001). Özel ve resmi ilköğretim okulu 2. kademe öğrencilerinin öğret- menlerinden bekledikleri ve gözledikleri rehberlik davranışları. 6. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri (s.4). Ankara: ODTÜ. Milli Eğitim Bakanlığı. (1996). 15. Milli eğitim şurası. Ankara: Milli Eğitim Basımevi. Memişoğlu, S.P. (2004). Lise müdürlerinin liderlik özelliklerine ilişkin öğretmen görüşleri. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (s.62-63). Malatya: İnönü Üniversitesi. Myrick, D.R. (1997). Developmental guidance and counseling: A practical approach. Third edition, Minneapolis: Educational Media Corporation. Pişkin, M. (1989). Orta dereceli okullarda görevli yönetici, öğretmen ve danışmanların ideal ve gerçek danışmanlık görev algıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Murat, M. (1993). Öğrencilerin sınıf öğretmenlerinin sundukları rehberlik hizmetlerine ilişkin algı ve beklentileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitü- sü, Malatya. Özden, Y. (1999). Eğitimde dönüşüm. Ankara: Pegem Yayıncılık. Özden, Y. (2002). Eğitimde yeni değerler. Ankara: Pegem Yayıncılık. Özmen, F. (2003). Liderlik tarzları ve okul yöneticilerinin liderlik eğitimi. Eğitim Araştırmaları, 4, 164-172. Özmen, F. (2004). İlköğretim okul yöneticilerinin öğretmen denetimindeki etkililikleri. 13.Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (s.70-71). Malatya: İnönü Üniversitesi. Özmen, F. & Muratoğlu, U. (2005). Eğitim örgütlerinde değişim süreci ve bilgi yönetimi strateji- leri. 14. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri ( s.89-95). Denizli: Pamukkale Üniver- sitesi. Stiles, W.B. (1997). Quality control in qualitative research. Clinical Psychology Review, 13, 593-618. Şahin Yüksel, F. (2002). Değişkenlerin yönetici adaylarının, okul psikolojik danışmanlarından görev beklentileri düzeylerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 27 ,13-21 Tan, M. (2002). İlköğretim okulu yöneticilerinin halkla ilişkiler rolü. Eğitim Araştırmaları, 3, 115- 125. Taş, A. (2003). İlköğretim okul yöneticilerinin öğretim liderliği rollerini gerçekleştirme durum- ları. Eğitim Araştırmaları, 3, 165-176. Tezcan, M. (1998). Gelecekte eğitim. Yeni Türkiye, 19, 821-828. Tinsley, H.E.A. (1997). Synergistic analysis of structured essays: A large sample, discoveryoriented, qualitative research approach. The Counseling Psychologist, 25, 573-585. Tozcu, N. (1998). Geleceğin dünyasında eğitim. Yeni Türkiye, 19, 805-812. Ünal, E. (2004). İlköğretim okullarında, profesyonel olmayan rehberlik çalışmaları ve eksikliği hissedilen hizmetler. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı Bildiri Özetleri (s.224). Malatya: İnönü Üniversitesi. Ünal, S. (2005). İlköğretim okulu yöneticilerinin okul sağlığına etkileri. 14. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (s.7-12). Denizli: Pamukkale Üniversitesi. Wittmer, J. (1993). Promoting a developmental guidance program. Editör Joe Wittmer, Managing Your School Counseling Programs: K-12 Developmental Strategies (s.240-247). Minneapolis, MN: Educational Media . Yalçın, C. (2002). Küreselleşme, çok kültürcülük ve eğitim. Eğitim Araştırmaları, 6, 65-77. Yıldırım, A., & Şimşek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Ya- yınevi.
Eurasian Journal of Educational Research-Cover
  • ISSN: 1302-597X
  • Başlangıç: 2015
  • Yayıncı: Anı Yayıncılık