İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Yağış Çeşitlerini ve Oluşumlarını Algılama Biçimleri

Problem Durumu: İklim bilgisi (klimatoloji) ile ilgili konuların, hem ilköğretim hem de ortaöğretim öğrencileri tarafından kavranmasının güç olduğu çeşitli araştırmacı- lar tarafından vurgulanmıştır. Ayrıca yabancı literatürde meteoroloji ile ilgili konu- larda öğrencilerin çeşitli alternatif kavramlara sahip oldukları belirtilmektedir. İl- köğretim öğrencilerinin yağış çeşitlerini ve oluşumlarını algılamasına yönelik ya- pılmış araştırmalara pek rastlanmadığından bu çalışmanın alana katkı getireceği dü- şünülmektedir. Araştırmanın Amacı: Bu çalışmanın amacı, ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin ya- ğış çeşitlerini ve oluşumlarını algılama biçimlerinin belirlenmesidir. Araştırmanın Yöntemi: Tarama modellerinden olan bu araştırmanın evreni, Bur- sa’daki devlet ve özel ilköğretim okullardır. Araştırmanın örneklerimi, Bursa’daki ilköğretim okullarından seçilen 300 beşinci sınıf öğrencisidir. Altı açık uçlu sorudan oluşan veri toplama aracı, Mayıs 2005’te uygulanmıştır. Öğrencilerin cevapları, Platten (1995a)’in çalışmasına benzer şekilde dört kategoride (doğru algılama, sınırlı algılama, yanlış algılama ve cevapsız) incelenmiştir. Bulguları ve Sonuçları: Beşinci sınıf öğrencilerinin %15.4’ü yağmurun, %23’ü karın, %19.7’si dolunun, %4.7’si çiyin ve %2.3’ü kırağının oluşumuyla ilgili olarak doğru algılamalara sahiptir. Öğrencilerin %48.9’u yağmurun, %41’i karın, %28.3’ü dolu- nun, %22.6’sı çiyin ve %53.3’ü de kırağının oluşumuyla ilgili çeşitli yanlış algılama- lara sahiptir. Öneriler: Yağış kavramının ve yağış çeşitlerinin oluşumunun ilköğretim birinci ka- deme öğrencileri tarafından tam olarak doğru algılanmasının oldukça zor olduğu düşünülmektedir. Literatürdeki bazı kaynaklarda da, yağış çeşitleri ve oluşumlarıyla ilgili çelişkili ifadeler yer almaktadır. Oldukça teknik bilgiler içeren yağış ve yağış çeşitleri konusunun; coğrafyacılar, fen bilimciler ve eğitimcilerden oluşan bir ekip tarafından tekrar ele alınması faydalı olabilir.

The Fifth Grade Primary School Students' Perception of Precipitation Types and Formation

Background/Problem Statement: It has been emphasized by several researchers that subjects about climatology are difficult both elementary and high school students to comprehend. Furthermore, it is stated in the literature that students have some varying alternative conceptions about meteorology. Since there are relatively few studies on students’ perception of precipitation types and how they are formed, it is thought that the present study will make a positive contribution to the field. Purpose/Objective/Research Question/Focus of Study: The goal of this study is to investigate the fifth grade primary school students’ perception of precipitation types and how they are formed. Methods: Within the scope of this study, which is of scanning models, were the state and private primary schools in the city of Bursa. In the sample group were 300 fifth grade students selected from the schools in question. The data collection instrument that consisted of six open-ended questions was applied in May 2005. The answers were examined in four categories (right perception, restricted perception, wrong perception and unanswered), which is in a way similar to the one in Platten’s study (1995a). Findings/Results: 15.4% of the fifth grade students had a right perception of the formation of rain while 23% of them had it of snow, 19.7% of them had a right perception of hail, 4.7% of them had it of dew and 2.3% had it of hoarfrost. 48.9% of the students were found to have several misconceptions about the formation of rain. 41% of them had misconceptions about the formation of snow, 28.3% of the students had them about the formation of hail, 22.6% of the students had misconceptions about the formation of dew and 53.3% had them about the formation of hoarfrost. Conclusions / Recommendations: It is thought that the concept of precipitation and the formation of precipitation types are too hard to be perceived correctly by the primary school students at first level. There can be found some contradictory items of information in some sources in the literature on precipitation types and formation. It could be beneficial if geographers, scientists and educationalists came together to deal again with and revise the topics of precipitation types and formation, which all contain some highly technical bits of information.

PDF

___

Akbaş, Y. (2002). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin coğrafi kavramları anlama düzeyleri ve kavram ya- nılgıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon. Atalay, İ. (2004). Doğa bilimleri sözlüğü (coğrafya-ekoloji-ekosistem).İzmir: Meta Basım. Atalay, İ. (1994). Genel fiziki coğrafya. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi. Ayas, A. & Özmen, H. (2002). Lise kimya öğrencilerinin maddenin tanecikli yapısı kavramını anlama seviyelerine ilişkin bir çalışma. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 19 (2), 45-60. Baysen, E., Temiz, B., Baysen, F. & Yağbasan R. (2004). Ortaöğretim öğrencilerinin atmosferde meydana gelen bazı doğa olayları ile ilgili yanlış algılamaları. XII.Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiriler içinde (1979-1999), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü. Coştu, B. (2002). Ortaöğretimin farklı seviyelerindeki öğrencilerin buharlaşma yoğunlaşma ve kaynama kavramlarını anlama düzeylerine ilişkin bir çalışma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karade- niz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon. Dikmenli, M., Çardak, O. & Türkmen, L. (2002). İlköğretim öğrencilerinin hayvanlar alemi ve sınıflandırılması kavramlarıyla ilgili alternatif görüşleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi içinde, http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek-5/b_kitabi/PDF/ Fen/Bildiri/t69d.pdf, (15.05.2005). Dove, J. (2002). Immaculate misconceptions. UK: The Geographical Association. Erinç, S. (1996). Klimatoloji ve metodları. İstanbul: Alfa Basım Dağıtım. Henriques, L. (2000). Children's misconceptions about weather: a review of the literature. The Annual Meeting of the National Association of Research in Science Teaching, http://www.csulb.edu/~lhenriqu/NARST2000.htm. İzbırak, R. (1992). Coğrafya terimleri sözlüğü. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. Kadıoğlu, M. (2004). Lise coğrafya 1 kitabında iklim ucubeleri. Cumhuriyet Bilim Teknik içinde, 919. MEB. (2001). İlköğretim sosyal bilgiler 4. sınıf ders kitabı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi. MEB. (2001). İlköğretim sosyal bilgiler 5.sınıf ders kitabı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi. MEB. (2002). İlköğretim hayat bilgisi 1.sınıf ders kitabı. Ankara: MEB Devlet Kitapları. MEB. (2002). İlköğretim hayat bilgisi 2. sınıf ders Kitabı. Ankara: Tekışık Yayıncılık. MEB. (2002). İlköğretim fen bilgisi 5.sınıf ders kitabı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi. MEB. (2003). İlköğretim fen bilgisi 4. ders kitabı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi. Nelson, B.D., Aron, R.H. & Francek M.A. (1992). Clarification of selected misconceptions in physical geography. Journal of Geography, 91 (2), 76-80. Platten, L. (1995a). Talking geography: an investigation into young children’s understanding of geographical terms (part-1). International Journal of Early Years Education, 3 (1), 74-91. Platten, L. (1995b). Talking geography: an investigation into young children’s understanding of geographical terms (part-2). International Journal of Early Years Education, 3 (3), 69-84. Şahin, C. & Sipahioğlu, Ş. (2002). Doğal afetler ve Türkiye, Ankara: Gündüz Yayıncılık. Watt, F. & Wilson, F. (2002). Weather and climate, Ankara: Tübitak Popüler Bilim Kitapları. http://www.biltek.tubitak.gov.tr