Utku ÖZMAKAS

Turgut Uyar'ın Bir Barbar Kendin Tartar Bir Barbar Aşağlarda, Şiirine Felsefi Bir Yaklaşım

Bu makalede, İkinci Yeninin önde gelen isimlerinden Turgut UyarınBir Barbar Kendin Tartar Bir Barbar Aşağlarda, adlı şiiri felsefi kav- ramlar ışığında incelenecektir. Uyarın şiiri genellikle umutsuz ya damutsuz olarak değerlendirilmiş olsa da, çok daha geniş bir çerçeveye ve çağını farklı açılardan kavrayan bir zenginliğe sahiptir. Bunu kav- ramak içinse felsefenin söz dağarına başvurmak gerekir. Bu bağlamda söz konusu şiirdeki iki temel tema ele alınmıştır. Bunlardan birincisi, felsefenin sanatın en temel özelliklerinden biri saydığı arınma kavra- mıyla ilişkilidir. İkincisiyse, filozofların sık sık eleştiri oklarına maruz kalan kahramanlık ideolojisi dir. Uyar, bu şiirinde öncelikle çağının değerleriyle çatışma yaşayan bir bireyin arınma çabasını anlatır. Bu arınma, bireyin felsefenin ilk buyruğu olan kendisini bilme sürecinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Bilindiği üzere, toplumsal ve etik değerler arasındaki çatışmalar genellikle trajik kahramanların doğuşuna neden olur. Uyarın söz konusu şiirde ele aldığı ikinci öge de doğrudan bu- nunla ilişkilidir. Şair, bu çatışmadan bir kahraman yaratma eğilimini eleştirerek, genel olarak kahraman figürünün altını oyar. Sonuç olarak, bu makalede Uyarın insanlık tarihinin en eski meselelerinden ikisini nasıl ele aldığı felsefi bir yaklaşımla gösterilmeye çalışılacaktır.

A Philosophical Approach to Turgut Uyar s Bir Barbar Kendin Tartar Bir Barbar Aşağlarda,

In this article, Turgut Uyar s who is one of the pioneering poets ofİkinci Yenipoem entitled Bir Barbar Kendin Tartar Bir Barbar Aşağlarda, will be examined in the light of philosophical concepts. Even though Uyar s poetry is usually evaluated as hopeless or un- happy , indeed it has a wider emotional catalogue. Uyar s poetry cap- tures his own era from different angles. In order to perceive his poetry, one has to recourse philosophical concepts. In this context, two main themes in this poem are examined. The first of these is engaging with notion of catharsis as one of the basic characteristics of art through the eyes of philosophy. The second one is the ideology of heroismwhich is frequently criticized by philosophers. Uyar, on the one hand, poetizes a person who lives in conflict with the values of his own era, trying to purify himself. That purification is an indispensable element of self-consciousness process as the first imperative of philosophy. As known, conflicts between social and ethic values lead to the birth of tragic heroes. The second theme that Uyar discusses in this poem re- lates to this topic directly. The poet undermines the figure of hero in general by criticizing the tendecy of creating a hero from that conflict. Consequently, this article tries to show how Uyar dealt with the two primordial issues of history of humanity by a philosophical approach.

PDF

___

Agamben, Giorgio (2013). Çağdaş Nedir?, Çev. Utku Özmakas, kampfplatz 2, s.95- 106.
Akal, Cemal Bâli (2012). İktidarın Üç Yüzü, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları. Cöntürk, Hüseyin (2006). Çağının Eleştirisi, Birinci Kitap, Haz. Ege Berensel, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Derrida, Jacques (1978). Writing and Difference, Çev. Alan Bass, Londra: Routledge.
Foucault, Michel (2012). Bilme İstenci Üzerine Dersler, Çev. Kerem Eksen, İstanbul:İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Koçak, Orhan (2011). Bahisleri Yükseltmek, İstanbul: Metis Yayınları. Lermontov, Mihail (2009). Zamanımızın Bir Kahramanı, Çev. Ülkü Tamer, İstanbul: Can Yayınları.
Sophokles (2013). Kral Oidipus, Çev. Bedrettin Tuncel, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
Uyar, Turgut (2004). Büyük Saat, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
(2009a). Her Çağda Yenilenen, Korkulu Ustalık, Haz. Alâattin Karaca, İstan- bul: Yapı Kredi Yayınları, s.86-87.
(2009b). Şiirdekiler -I-, Korkulu Ustalık, Haz. Alâattin Karaca, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s.88-90.
(2009c). Çağını Yitirmek, Korkulu Ustalık, Haz. Alâattin Karaca, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s.117-119.
(2009d). Şiirde Şairaneye Hep Karşı Oldum, Korkulu Ustalık, Haz. Alâattin Karaca, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s.528-532.