Şemseddin Sivasî'nin Bilinmeyen Bir Eseri: Pendnâme

Şemseddin Sivasî, 16. yüzyılda yaşamış mutasavvıf bir şairdir. Manzum ve mensur olarak çok sayıda eser kaleme almıştır. Bu eserlerinden biri de Pendnâmedir. Pendnâmeler dinî ve ahlakî öğütler ihtiva eden eser- lerdir. Atasözleri, deyimler, ayet ve hadisler içeren bu eserler genelde manzum olarak kaleme alınırlar. Şemseddin Sivasînin, kaside nazım şekliyle kaleme aldığı Pendnâme, 69 beyitten oluşmaktadır. Şimdiye kadar bilinmeyen bu eserin dört ayrı nüshası tespit edilerek yayıma ha- zırlanmıştır. Bu makalenin ilk kısmında pendnâmeler ve Şemseddin Sivasînin eseri hakkında bilgi verilmiştir; ikinci kısımda ise özgün me- tin yer almaktadır. 1

An Unknown Work of Şemseddin Sivasî: Pendnâme

Şemseddin Sivasî is a sufi poet who had lived in 16th century. He had written numerous works both verse and prose. One of these works is entitled Pendnâme. Pendnâmes as subgenre contain religious and moral advices. These works consist of proverbs, idioms, sayings, and are usu- ally written in verses. Şemseddin Sivasî s book Pendnâme was written as a qasida consisting of 69 couplets. Four separate copies of this work which were unknown so far were detected and published. In this article, firstly some information about pendnâmes in general and Şemseddin Sivasî s Pendnâme is given, and secondly the original text is enclosed.

___

  • Aclûnî, İsmâil b. Muhammed (1351). Keşfü’l-Hafa, Beyrut.
  • Arslan, Mehmet (1994).Pendnâme-i Zarîfî, Sivas.
  • Dilçin, Cem (2000). Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Es-Suyûtî, Celâleddîn b. Ebû Bekr (1981). el-Câmi‘u’s-Sağîr, Beyrut.
  • Günay, Umay-Horata, Osman (1994). Yunus Emre Risâletü’n-Nushiyye, Ankara.
  • Güzel, Abdurrahman (2000). Dinî-Tasavvufî Türk Edebiyatı, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Hz. Ali’nin Bir Devlet Adamına Emirnamesi (1963). Çev. Mehmet Akif Ersoy, İstanbul.
  • İmâm-ı Gazalî (1967). Eyyühe’l-Veled Tercümesi, İstanbul: Salah Bilici Kitabevi Yayınları.
  • Kaplan, Mahmut (1992). “Divan Edebiyatında Manzum Nasihat-Nâme Yazan Şairler ve Eserleri I”, YÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 3, s.23-68.
  • –––– (2001). “Manzum Nasihat-Nâmelerde Yer Alan Konular”, SÜ Türkiyat Araştır- maları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Dergisi 9, s.133-185.
  • Levend, Agah Sırrı (1963). “Ümmet Çağında Ahlak Kitaplarımız”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı, Belleten, s.96-97.
  • —— (1988). Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Merçil, Erdoğan (1975). “Sebüktegin’in Pendnâmesi (Tanıtma, Farsça metin ve Türkçe’ye Tercümesi)”, İslâm Tetkikleri Enstitüsü Dergisi, C.6, Cüz 1-2, İstanbul.
  • Nâbî (1989). Hayriyye, Haz. İskender Pala, İstanbul: Bedir Yayınları.
  • Pekolcay, Necla vd. (1994). İslâmî Türk Edebiyatında Şekil ve Nev’îlere Giriş, İstanbul:Kitabevi Yayınları.
  • Şemseddin Sivasî, Süleymaniye Ktp. H. Şemsi-F. Güneren Bl. No: 34, yk. 195a-196b
  • Şemseddin Sivasî, Pend-i Şeyh Şems-i Azîz kuddise sırruhü’l-’azîz, Süleymaniye Ktp. H. Şemsi-F. Güneren Bl. No: 90, yk. 28a-29b
  • Şemseddin Sivasî, Pendnâme, Süleymaniye Ktp. H. Şemsi-F. Güneren Bl. No: 2, yk. 223a-b
  • Şemseddin Sivasî, Pendnâme-i Şems-i Sivasî kuddise sırruh, Süleymaniye Ktp. H. Şemsi-F. Güneren Bl. No: 93, s. 58-61.
  • Şişmaoğlu, M. Nazif (1991). “Attar Feridüddin”, DİA, İstanbul, IV/98.