Erdoğan BOZ

Kullanıcı ve Sözlük İlişkisi

İnsanların sözlüğe ihtiyaç duyup sözlük hazırladıkları ve kullandıkları çağlardan bugüne sözlükler, dört temel evre geçirmiştir. Bunlar şöyle sıralanabilir: “Tablet sözlükler” (tablet=stone dictionary: İlk Çağ sözlükleri), “basılı olmayan sözlükler” (non-print dictionary: sözlü sözlükler), “basılı (geleneksel) sözlükler” (in book=print dictionary: yazılı sözlükler), “elektronik sözlükler” (electronic dictionary: elektronik=dijitalbilgi/İnternet çağı sözlükler). Bu evrelere bağlı olarak sözlüklere ilişkin bütün ögeler zaman içinde değişmiştir. Basılı sözlüklerden e-sözlüklere geçilen bu zaman diliminde, birçok değişim arasında, özellikle sözlük kullanıcısı edilgen durumdan etken duruma geçmiştir. Söz konusu değişim sonucu yeniden şekillenen kullanıcı-sözlük ilişkisinin temel kavramlardan yola çıkılarak tek dilli genel sözlükler üzerinden irdelenmesi ve kimi sorunlara dikkat çekilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sözlükbilimi, sözlük, sözlük hazırlayıcısı, sözlük kullanıcısı, sözlük kullanımı

PDF

___

Aslan, Ezgi (2014). “Sözlükleri Oluşturan Temel Yapılar (Terim ve Tanım Denemeleri)” I. Uluslararası Sözlük Bilimi Sempozyumu, (yayımlanmamış bildiri) Sakarya.
Bergenholtz, H. (2013). “Sözlük Nedir”, Çev. Ezgi Aslan, Dil ve Edebiyat Araştırmaları 10, s.21-34.
Crystal, David (1986). “The Ideal Dictionary, Lexicographer and User”, Lexicography: An Emerging International Profession, Ed. R. Ilson, Manchester: Manchester University Press, s.72-81.
Boz, Erdoğan (2014). “Değişen Sözlük Kültürümüz”, Türk Dili 746, s.30-33.
Burkhanov, Igor (1998). Lexicography: A Dictionary of Bacis Terminology, Rzeszów: Wyższa Szkola Pedagogiczna.
Fathi, Besharat (2014). “Uzmanlar ve Uzman Sözlükbilimi: Bakış Açıları ve İhtiyaçlar”, Çev. Ezgi Aslan, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi 21, s.91-112.
Hartmann, R. R. K. ve Gregory James (2002). Dictionary of Lexicography, New York: Routledge.
Nesi, Hilary (2013). “Researching Users and Uses of Dictionaries”, The Bloomsbury Companion to Lexicography, Ed. Howard Jackson, New York: Bloomsbury, s.62-74.
Svensén, Bo (2009). A Handbook of Lexicography, Cambridge: Cambridge University