Erken dönem İslam tarihinde merkez-çevre çatışması

Bu makalede erken dönem İslam tarihinde meydana gelen merkez ve çevre çatışmaları ele alınmıştır. ArapYarımadasının sakinleri olan kabileler daha önce aşina olmadıkları bir siyaset ve idare modeli ortaya koyarakkısa süre içinde büyük başarı elde eden İslam dininin yayılış ve yükselişine tanık olmuşlardı. Bazı kesimler deHz. Peygamberin irtihali sürecinde bu modeli yeni oluşumlara uyarlama çabası içine girmişlerdir. Medineyönetimine açık cephe alan bu oluşumlardan farklı olarak Hz. Osman döneminin son yıllarında İslamtoplumunda bazı değerlerin icrası noktasında taşımış oldukları rahatsızlıklar Medine yönetimi kanalıyla gidermeamacı taşıyan başka hareketlenmeler de görülmüştür. Bu makalede dört halife döneminde merkez çevreçatışmasının temel tezahürleri üzerinde durulmuştur.

A survey on central and environmental conflicts in early Islamic period

Different aspects of conflicts which appeared in early Islamic history are studied in this paper. Tribalcommunities in Arabic peninsula witnessed a very new event which was not familiar to them before, during theIslamic spread and rise period carrying out a model of policy and administration result of which was a fullsuccess. Observing that event some tribal communities tried to follow the same method in order to succeed infavors of their own tribes and some in religious forms false claiming the prophet hood when The Prophet passedaway. On the other hand different from the mentioned acts some communities were not pleasant with manypractices by the Caliph Othman and they tried to archive what they deserve according to their claims throughMedine administration but events ended in unpredicted results. Many conflicts of this kind appeared in theperiod of first-four caliphs are examined in this paper.

___

  • Azimli Mehmet, Dört Halifeyi Farklı Okumak-1, Hz. Ebu Bekir, Ankara, 2013.
  • Azimli Mehmet, Dört Halifeyi Farklı Okumak-2, Hz. Ömer, Ankara, 2013.
  • Belazuri, Ensabu’l-Eşraf, Dımeşk, 1997.
  • Belazuri, Fütûhü’l-Buldân, Beyrut, 1991.
  • İbn Hişâm, es-Siretu’n-Nebeviyye, Beyrut, 1994.
  • İbn Kesîr, el-Bidâye, Beyrut, 2005.
  • İbn Sa’d, et-Tabakâtü’l-Kübrâ, Beyrut, 1986.
  • İbn Şebbe, Tarihu’l-Medinetu’l-Münevvera, byy, trz.
  • İbnü’l-Esir, el-Kamil , Beyrut 1987.
  • Mesudi, Mürucü’z-Zeheb, Beyrut 2002.
  • Şerif Razi, Nehcu’l-belağa, Haz; Adnan Demircan, İstanbul 2007.
  • Taberî, Tarihu’l-Ümem ve’l-Mulük, Beyrut, 1995.
  • Vakıdî, Meğazi, Beyrut, 1984, 97.
  • Wellhausen Julies, İslam’ın En Eski Tarihine Giriş, çev: Fikret Işıltan, İstanbul 1960.
  • Yıldız Harun, “Hariciliğin Erken Dönem Tarih Algısı: Salim b. Zekvan Örneği”, e-makalat, Mezhep Araştırmaları, II/2 (Güz 2009).