LOJİSTİK SÜREÇLERDE SORUMLULUK MUHASEBESİ

Gelişen, büyüyen ve rekabet ortamının yoğun olduğu sektörlerde, işletmelerin tek elden yönetilmesi yerine, yönetimin paylaşılması yani merkezi olmayan yönetimin benimsenmesi daha doğru bir yaklaşımdır. Böylece işletmelerin modern ve dinamik iş ortamında piyasada ayakta kalabilmeleri organizasyon yapılarındaki örgütsel sorumlulukların belirlenmesiyle de ilişkilidir. Bu nedenle, işletmenin amaçlarına uygun olarak kaynak kullanımının doğru bir şekilde yönlendirilmesi, organizasyonda etkin bir planlama, gider ve gelirlerin kontrolünün sağlanması, toplam işletme performansının artırabilmesi adına sorumluluk merkezlerinin varlığı daha da önemli hale gelmiştir. Başlangıçta taşıma ve depolama ile sınırlı olan lojistik sektörü, küreselleşmeyle birlikte artan rekabet karşısında satın alma, üretim ve stok planlaması, elleçleme, ambalajlama ve sipariş işleme gibi faaliyetleri de içerir duruma gelmiştir. Bu çalışmada uluslararası boyutlarda faaliyet gösteren lojistik sektöründe yer alan aktörler ile lojistik süreçlerde meydana gelen akışlar tanımlandıktan sonra söz konusu süreçlere göre oluşan 3 parti lojistik firmalarının organizasyon yapısında yer alması gereken sorumluluk merkezlerinin önemi ve fonksiyonu ele alınacaktır. Bu kapsam dâhilinde çalışma, lojistik süreçlerde gerçekleşen fonksiyonlara ilişkin sorumluluk merkezlerinin tanımlanması ve oluşturulmasına odaklanmıştır.

Responsibity Accounting in the Logistics Processes

In the business sectors, which developing, growing, and highly competitive, instead of centralized administration, sharing the management can be a proper approach, in other word adopting the management that is not centralized may be the best way. Thus, surviving of the companies relate to determining the organizational responsibilities in their organizational structures in the modern and dynamic business environment. Therefore, some needs such as the existence of responsibility centers have become more important as well as the right allocation of resources, providing effective planning and controlling the income and expense of the company, and in order to improve the total performance of the company. Early on, the logistics sector, which were limited with transportation and warehousing management, some logistical activities such as purchasing management, production, stock planning, handling management, packing, order processing has become included into the scope of logistics depending on ever-increasing competition, which is one of the important results of the globalization process. In this study, as well as the actors, which exist in the logistics sectors, flows that realize in the logistics processes are defined. Afterward, importance and functions of the responsibility centers where should be existed in the structure of 3 party logistics (3PL) service providers are discussed. In this aspects, this study focuses on the definition and construction of the responsibility centers concerning with the functions that realize in the logistics processes.

PDF

___

Acar, A.Z. ve Gürol, P. (2013). Türkiye’de lojistik yazınının tarihsel gelişimi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(3), 289-312.

Acar, D. ve Kahramanoğlu, A. (2017). Sağlık işletmelerinde sorumluluk muhasebesi ve faaliyet bölümleri standardına göre transfer fiyatlaması: bir kamu hastanesinde uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi. 20. (2), 111-128.

Atkinson, A.A., Kaplan, R.S. ve Young, S.M. (2004). Management accounting. ABD: Prentice Hall.

Bhattacharyya, D. (2011). Managment accounting. India: Dorling Kindersley Pvt.Ltd..

Biswas, T. (2017). Responsibility accounting: A review of related literatüre. International Journal of Multidisciplinary Research and Development. 4(8), 202-206.

Blocher., J.E., Chen, H.K. ve Lin, W.T. (1999). Cost management: A strategic emphasis. Boston: London: Irwin/ McGraw-Hill.

Bowersox, D. ve Closs, J.D. (1996). Logistical management: A systems ıntregration of physical distribution, manufacturing support, and materials procurement. USA: McGraw-Hill Inc.

Brewer, P., Garrison, R. ve Noreen, E. (2016). Introduction to managerial accounting, NewYork: McGraw-Hill Education.

Çalış, Y.E. ve Altınsoy, N.B. (2014). Yönetim raporlama sisteminde sorumluluk muhasebesi: bir inşaat işletmesinin maliyet merkezine yönelik performans analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. XVI(1), 29-44.

Drury, C. (2005). Managment accounting for business. 3rd Edition, United Kingdom: Thomson Learning.

Emel, G.G., Taşkın, Ç. ve Deniz, G. (2004). Tedarik zinciri yönetimi: Otomotiv sektöründe bir araç rotalama uygulaması. Öneri. 6 (21), 59- 70.

Erdoğan, N. (2007). Lojistik maliyetlemesi ve lojistikte faaliyete dayalı maliyetleme. Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları, No. 1748.

Fowzia, R. (2011). Use of responsibility accounting and measure the satisfaction levels of service organizations in bangladesh. International Review of Business Research Papers. 7(5), 53-67.

Görçün, Ö.F. (2010). Tedarik zinciri yönetimi. İstanbul: Beta Yayıncılık.

Gümüş, Y. (2009). Lojistik faaliyetlerin rekabet stratejileri ve işletme karı ile olan ilişkisi. Muhasebe ve Finansman Dergisi. 41, 97-113.

Horngren, C.T., Datar, S.M. ve Foster, G. (2003). Cost accounting a managerial emphasis. ABD: Prentice Hall.

Horngren, C.T., Harrison, W.T. ve Bamber, L.S. (1999). Acoountıng. 4th edition, prenticehall ınternational, Inc.

Karakaya, A. ve Akbulut, H. (2013). İşletmelerde sorumluluk merkezlerinin stratejik kontrol ve muhasebe sistemi açısından analizi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 9(1), 195-210.

Kayabaşı, A. ve Özdemir, A. (2008). Üretim işletmelerinde lojistik yönetimi faaliyetlerinde performans yönetimine bakış: Beklenti-fayda farkı analizi uygulaması. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 22(1), 195-209.

Kaygusuz, S.Y. (2005). İşletmelerde strateji tabanlı sorumluluk muhasebesi sistemi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 5(1), 217-235.

Kaygusuzoğlu, M. ve Uluyol, O. (2011). İşletme yöneticilerinin muhasebe bilgilerini kullanım düzeyinin araştırılması ve adıyaman uygulaması. Yönetim Bilimleri Dergisi. 9(2), 298-320.

Klen, A.A.P., Rabelo, R.J., Spinosa L. M. ve Ferreira, A. C. (1998). Integrated logistics in the virtual enterprise: The prodnet-II approach. IFAC Proceedings Volumes. 31(31), 225-231.

Koçel, T. (2011). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayınevi.

Magee, J.F., Copacino, W.C. ve Rosenfıeld, D.B. (1985). Modern logistics management: Integrating marketing, manufacturing and physical distribution. 1 edition, John Wiley & Sons Inc. MAAW, Management And Accounting Web, https://maaw.info/LogisticsDistributionCostArticles.htm, adresinden 04 Kasım 2018’de alınmıştır.

MAAW, Management And Accounting Web, https://maaw.info/ResponArticles.htm adresinden 04 Kasım 2018’de alınmıştır.

Netten, E.W. (1974). Daha iyi bir yönetim için sorumluluk muhasebesi.(Çev. Rıfat Üstün). Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Dergisi, 1(10), 203-228.

Özcan, S. (2008). Küçük ve orta büyüklükteki işletmelerde lojistik yönetiminin önemi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 5(10), 275-300.

Özdemir, F.S. ve Gökmen, M.K. (2016). Lojistiğin evrimi ve Türkiye’deki önlisans ve lisans programları yönünden lojistik öğretimi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 9(3), 115-135.

Özkan, M. (2013). Yönetim muhasebesi açısından sorumluluk muhasebesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 15 (1), 155-182.

Öztürk, D. (2016). Tedarik zinciri yönetimi süreçlerini etkileyen faktörler. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 6(1), 17-24.

Pajrok, A. (2014). Responsible accounting in the hospitality ındustry. Journal of Education Culture and Society. 2, 53-60.

Ritika, M.R. (2015). The role of responsibility accounting in orginational structure. International Journal of Science, Technology & Management. 4(1), 185-190.

Sahaf, M.A. (2013). Management acounting principles and practice. 3rd Edition, New Delhi-India: Vikas Publishing House Pvt. Ltd.

Safa, M. (2012). Examining the role of responsibility accounting in organizational structure. American Academic & Scholarly Research Journal. 4. (5). http://www. aasrc.org/aasrj adresinden 25 Kasım 2018’de alınmıştır.

Sarıdoğan, A.A. (2013). Lojistik sektöründe rekabet gücü odaklı stratejik maliyet yönetimi. Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi E-Dergi. 2. (2), 69-95.

SOLE, The International Society of Logistics, http://www.sole.org/bibliography.asp#A., adresinden 04 Kasım 2018’de alınmıştır.

Susmuş, T. (2002). Maliyet kontrolünün sağlanmasında sorumluluk muhasebesi sisteminin rolü ve zincir otel işletmelerinde uygulanması. Mevzuat Dergisi, 5. (59), 1-14. http://www.mevzuatdergisi.com/2002/11a/02.htm adresinden 22 Kasım 2018’de alınmıştır.

Suvacı, B. ve Tonus, H.Z. (2015). Lojistik faaliyetler üzerinde etkili olan lojistik kaynakların belirlenmesi: zincir ve grup otel işletmeleri örneği. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 6. (18), 16-39.

Tuan, T.T. (2017). Application responsibility accounting to sustainable development in vietnam manufacturers: An empirical study. Economics World, 5(6), 573-583.

Tokay, S.H., Deran, A., ve Arslan, S. (2011). Lojistik maliyet yönetiminde izlenebilecek stratejiler ve muhasebe eğitiminden beklentiler. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergis. 29, 225-244.

Utku, B.D. (2009). Çağdaş sorumluluk muhasebesi. Ankara: Detay Yayınları.

White, G.P. (2000). Just in time manufacturing, encylopedia of production and manufacturing management. Swamidas, P.I. (Ed.), Boston: Kluwer Academic Publishers.

Yükçü, S. (2007).Yöneticiler için muhasebe: Yönetim muhasebesi. İzmir: Birleşik Matbaacılık.

Yüksel, H. (2002). Tedarik zinciri yönetiminde bilgi sistemlerinin önemi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4. (2), 261-279.