Türkiye'de yükseköğretimde öğrenci harcama ve maliyetleri

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki üç üniversitede bireysel, kamusal ve toplam birim öğrenci maliyetlerini belirlemek ve bu maliyetleri oluşturan bileşenleri ortaya koymaktır. Araştırmanın örneklemini 2007-2008 öğretim yılında Hacettepe, Cumhuriyet ve Erciyes üniversitelerinde öğrenim gören 3330 birinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın bireysel harcamalara ilişkin verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen anketin örnekleme uygulanması ile elde edilmiştir. Kamusal harcamalara ve vazgeçilen maliyetlere ilişkin veriler yasal ve yönetsel kayıtlardan elde edilmiştir. Araştırma ile (1) araştırma kapsamındaki öğrencilerin neredeyse tamamının üniversiteye hazırlık harcaması yaptığı ve bu harcamaların hanehalkı gelirleriyle karşılaştırıldığında önemli miktarlara (4.475 TL) ulaştığı ve (2) toplam birim öğrenci maliyeti (15.339 TL) içinde, genel olarak bireysel öğrenci maliyetinin (8.692 TL) payının kamusal öğrenci maliyetinden (6.647 TL) daha yüksek olduğu belirlenmiştir.

Student expenditures and costs in higher education in Turkey

The purpose of this study is to determine individual (private), public and total unit costs of higher education and their components within three universities in Turkey. The sample of the study has consisted of 3330 first grade undergraduate students of Hacettepe, Cumhuriyet and Erciyes universities in 2007-2008 academic year. The data related to individual expenditures of the students were obtained through the administration of the questionnaire to the students in the sample. The data related to public expenditures and foregone earnings and taxes were obtained from official records. The study revealed that almost all students within the scope of the study have spent a significant amount of money (4.475 TL) for the purpose of university entrance preparations compared to the incomes of the households, and in general, the share of the private cost (8.692 TL) is greater than the share of the public cost (6.647 TL) in annual unit cost (15.339 TL).

PDF

___

Akalın, G. (1997). Üniversite harçları: Türkiye’de yükseköğretim hizmetinin fiyatlandırılması. Amme İdaresi Dergisi. 30 (3), 49-76.
Aurini, J. (2004). Transformation of private tutoring: Education in a franchisee form. The Canadian Journal of Sociology. 29 (3), 419-438)
Barr, N. and Crawford, I. (2005). Financing Higher Education: Answer form the UK. London: Routledge.
Berger, M. C. and Kotsal, T. (2002). Financial resources, regulation and enrolment in US public higher education. Economics of Education Review. 21, 101-110.
Bray, M. (2006). Private supplementary tutoring: Comparative perspectives on patterns and implications. Compare. 36 (4), 515-530.
Bray, M. and Kwok, P. (2003). Demand for private supplementary tutoring: Conceptual considerations, and socio-economic patterns in Hong Kong. Economics of Education Review. 22, 611-620.
Brinkman, P. T. (2000). Economic cost of higher education: Focus on cost. New Directions for Institutional Research. No. 106, Summer.
Canton, E. and Jong, F. (2005). Demand for higher education in the Netherlands, 1950-1999. Economics of Education Review. 24, 651-663.
Daniel, J., Kanwar, A. and Uvalić-Trumbić, S. (2009). Breaking Higher Education’s Iron Triangle: Access, Cost and Quality. Change. March/April, 30-35.
Ergen, H. (1999). “Türkiye’de eğitim harcamalarının analizi ve yükseköğretimde maliyetler” Yayımlanmamış yüksek lisans Tezi). Ankara: HÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gürüz, K. (2008). Yirmi birinci yüzyılın başında Türk milli eğitim sistemi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Gürüz, K. ve diğerleri. (1994). Türkiye ve Dünya’da yükseköğretim: Bilim ve teknoloji. İstanbul: TÜSİAD.
Hurn, J. C. (1993). Limits and possibilities of schooling. Boston: Allyn and Bacon.
Johnstone, D. B. (2004). Economics and politics of cost sharing in higher education: Comparative perspective. Economics of Education Review. 23, 403-410.
Johnstone, D. B. (2005). Financing higher education: Who should pay?. In P. G. Altbach, R.O. Berndahl and P. J. Gumport. (Eds) American higher education in the twenty-first century: Social, political and economic challenges (pp. 5-17). The John Hopkins University Press.369-392.
Karakütük, K. (2006). Yükseköğretimin finansmanı. Milli Eğitim. 171, 219-242.
Kavak, Y. ve Ekinci, C. E. (1994). Eğitimin finansmanı sorunu ve maliyetlerin azaltılmasına ilişkin alternatif stratejiler. Hacettepe Üniversitesi eğitim fakültesi dergisi. 10, 64-72.
MEB. (2008). 2009 Yılı Bütçe Raporu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
OECD. (2008). Education At a Glance 2008: OECD Indicators. Paris.
Oliveira, T. and Pereira, P. T. (1999). Who pays the bill? Study costs and student’s income in Portuguese higher education. European Journal of Education, 34 (1), 111-121.
ÖSYM. (2008). 2007-2008 Öğretim Yılı Yükseköğretim İstatistikleri. Ankara: ÖSYM.
ÖSYM (2009). 2007 ÖSS’ye İlişkin Sayısal Bilgiler. www.osym.gov.tr. Erişim: 06.07.2009.
Psacharopoulos, G. and Papakonstantinou, G. (2005). The real university cost in a “free” higher education country. Economics of Education Review. 24, 103-108.
Resmi Gazete. (2007). 2007-2008 eğitim-öğretim yılında yükseköğretim kurumlarında cari hizmet maliyetlerine öğrenci katkısı olarak alınacak katkı payları ile ikinci öğretim ücretlerinin tespitine dair bakanlar kurulu kararı, BKK 2007/12592 Resmi Gazete, Sayı: 26654, 25 Eylül.
Tansel, A. (2005) Public-private employment choice, wage differentials and gender in Turkey. Economic Development and Cultural Change. 53 (1), 453-477.
Tansel, A. and Bircan, F. (2006). Demand for education in Turkey: A tobit analysis of private tutoring expenditures. Economics of Education Review. 25, 303-313.
TED. (2005). Hayat=180 dakika (Araştırma raporu). www.ted.org.tr Erişim:06.07.2009.
YÖK (1998). Parental income, educational expenditures, financial aid and job expectations of university students. Ankara: YÖK.
YÖK. (2007) Türkiye’nin yükseköğretim stratejisi. Ankara: Meteksan.
YURT-KUR (2009). Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü 2008 Yılı Faaliyet Raporu. http://www.kyk.gov.tr/kyk/html/documents/2008faaliyetraporu.doc Erişim:05.05.2009.