Okul ortamlarında sosyal hizmet

Okullar, okul öncesi dönemlerden itibaren bireylerin her açıdan gelişiminde, yetiştirilmesinde, nitelikli insan gücü olarak toplumda yerlerini almalarını sağlamada oldukça önemli eğitim kurumlarıdır ve onların toplumsallaşması sürecinde önemli bir rol oynamaktadırlar. Farklı yaşam durumlarında, birbirinden farklı sosyoekonomik özellikleri olan ailelerden gelen öğrenciler, okul başarılarına, okula devamlarına ve arkadaş ilişkilerine olumsuz yönde etki eden, biyopsikososyal gelişimlerini tehdit eden çeşitli sorunlarla karşılaşabilmektedirler. Bu sorunların ele alınmasında, ailenin ve tedavi kurumlarının sorumlulukları olduğu gibi, eğitim kurumlarının da hem çözüm bulma, rehberlik etme, hem de öğrencinin iyi olma halinin sürekliliğinin sağlanması ve korunması açısından önemli rolleri vardır. Bu nedenle okul ortamlarında öğrencilerin aileleri ile işbirliği yaparak, gelişim alanlarını destekleyerek, biyopsikososyal sorunlarının ele alınması ve çözümlenmesinde multidisipliner yaklaşımlar benimsenmektedir. Bu sorunların ele alınmasında okul ortamlarında önemli bir role sahip olan bir disiplin de sosyal hizmet disiplinidir. Sosyal hizmet, tıp, psikiyatri, suçluluk, yaşlılık, engellilik, yoksulluk, eğitim, aile ve çocuk refahı gibi farklı alanlarda geniş bir uygulama alanına sahiptir. Okul sosyal hizmeti (school social work), sosyal hizmet disiplininin özel bir uygulama alanıdır ve okul ortamlarında öğrencinin okul performansına, okul başarısına etki eden biyopsikososyal faktörler üzerine odaklanır. Okul sosyal hizmeti, öğrencilerin içinde bulundukları gelişim dönemi, aile ve yaşam koşulları nedeniyle yaşadıkları sorunların çözümü, gereksinim duyulan hizmetlerden yararlanmaları ve böylece eğitim etkinliklerini başarı ile sürdürmelerini sağlama gibi psikososyal hizmetleri, eğitim ekibi ile ekip çalışması anlayışında yürütmektedir. Bu çalışmanın amacı, okul ortamlarında öğrencilerin karşılaştığı biyopsikososyal ve ekonomik sorunların çözümünde eğitim ekibine katkı sağlayabilecek role sahip sosyal hizmet disiplininin, ekip çalışması ilkeleri doğrultusunda yürütebileceği çalışmaları ve profesyonel rolünü ortaya koymak, sosyal hizmet uzmanlarının okul ortamlarında istihdam edilmelerinin gereğini ve önemini vurgulamaktır.

___

  • Akyol, H. (2006). Yeni Programa Uygun Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Arseven, A. D. (1994). Alan Araştırma Yöntemi-İlkeler, Teknikler, Örnekler. Ankara: Tekışık Matbaası.
  • Balcı, A. (1995). Sosyal Bilimlerde Araştırma. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
  • Barner, C. (1997). Assignment. [Online]: Retrieved on 22 May–2007, at URL: http://seamonkey.ed.asu. edu/~mcisaac/emc503. html.
  • Baykan, N. (2006). Çocuğum başarılı olacak mı? [Online]: http://www.tip2000.com adresinden 17 Haziran 2006 tarihinde indirilmiştir.
  • Benson, P.J. (1997). Problems in picturing text: a study of visual/verbal problem solving. Technical Communication Quarterly, 6 (2),141-160. EBSCOhost database.
  • Bleed, R. (2005). Visual literacy in higher education. [Online]: Retrieved on 17 October-2007, at URL: http:// www.educause.edu/ir/library/pdf/ELI4001.pdf.
  • Braden, R. (1996). Visual literacy in handbook of research in educational communications, as reprinted in: McIsaac and Vrasidas (Ed). EBSCOhost database.
  • Branton, B. (1999). Visual literacy literature review. [Online]: Retrieved on 7 July–2007, at URL: http://vicu. utoronto.ca/staff/branton/litreview.html.
  • Breitenstein, M. (2003). International visual literacy association. [Online]: Retrieved on 15 July- 2007, at URL: www.ifla.org, 2005
  • Brizee, H. A. (2003). Teaching visual literacy and document design in first-year composition. [Online]: Retrieved on 10 March-2007, at URL: http://scholar.lib.vt.edu/theses/available/etd-05192003-110024/ unrestricted/Thesis.pdf
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Çam, B. (2006). İlköğretim okulu öğrencilerinin görsel okuma düzeylerinin temel dil becerileri ve akademik başarılarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Osman Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Ellul, J. (2004). Sözün düşüşü(Çev:Hüsamettin Arslan). İstanbul: Paradigma Yayınları.
  • Erden, M. (1998). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Anı Yayıncılık
  • Feinstein, H. & Hagerty, R. (1994). In visual literacy in the digital age. [Online]: Retrieved on 27 April- 2007, at URL: http://findarticles.com/p/articles/mi_m0JZX/is_1_8/ai_81763212/pg_9
  • Finnegan, R. (2002) Communicating: the multiple modes of human interconnection. Florence, KY, USA: Routledge. [Online]: Retrieved on 20 July- 2006, at URL: http://site.ebrary.com/lib/firat.
  • Hibbing, A. N.,& Rankin-Ericson, J. L. (2003). A picture is worth a thousand words. The Reading Teacher, 56 (8), 758-770.
  • Holden, C. (2004). An eye for nose. Science, 303, 621-625.
  • Holley, A. (2002). Olfaction, taste and cognition. In B. Schaal (Ed.), Olfaction, Taste and Cognition (pp. 61-67) West Nyack, USA. [Online]: Retrieved on 20 July- 2006, at URL: http://site.ebrary.com/lib/firat.
  • Howes, D. (2002). Nose-wise: olfactory metaphors in mind. in B. Schaal (Ed.), Olfaction, Taste and Cognition (pp. 61-67) West Nyack, USA. [Online]: Retrieved on 25 July- 2006, at URL: http://site.ebrary.com/lib/ firat.
  • İpek, İ. (2003). Bilgisayarlar, görsel tasarım ve görsel öğrenme stratejileri. [Online]: http://www.tojet.sakarya. edu.tr/ipek.htm adresinden 14 Mayıs 2007 tarihinde indirildi.
  • İşler, A. Ş. (2002). Günümüzde görsel okuryazarlık ve görsel okuryazarlık eğitimi. Uludağ Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, (15), 1.
  • Kalaycı, N. (2001). İki boyutlu görsel öğrenme ve öğretme araçları. X. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
  • Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Kellner, D. (1998). Multiple literacy’s and critical pedagogy in a multicultural society. Educational Theory, 48 (1), 103 –122. EBSCOhost database.
  • Kleinman, E.B. & Dwyer,F.M. (1999). Analysis of computerized visual skills: Relationships to intellectual skills and achievement. International Journal of Instructional Media, 26 (1), 53-69.
  • Köksal, K., Temur, T., Akçam, H. (2006). İlköğretim birinci sınıf öğrencilerinin görsel okuma becerileri üzerine bir araştırma. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi. 14- 16 Nisan 2006. Ankara: Gazi Üniversitesi.
  • Köster, E. P. (2002). The specific characteristics of the sense of smell. In B. Schaal (Ed.), Olfaction, Taste and Cognition (pp. 27-51) West Nyack, USA. [Online]: Retrieved on 12 May 2006, at URL: http://site. ebrary.com/lib/firat.
  • Linderman, M. G. (1997). Art in elementary school. Mc Graw Hill, 3, 161-179.
  • Lowe, R. (2000). Visual literacy in science and technology education. International Science, Technology and Environmental Education Newsletter, 15 (2), 1-4.
  • MEB. (2005). İlköğretim Türkçe dersi (1-5. Sınıflar) öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
  • Sankey, M.D. (2002). Considering visual literacy when designing instruction. The e-Journal of Instructional Science and Technology, 5 (2). [Online]: Retrieved on 25 November-2007, at URL:http://www.usq.edu. au/users/sankey/Resources/article0602.pdf
  • Sims, E., O’Leary, R., Cook, J & Butland, G. (2007). Visual literacy: what is it and do we need it to use learning technologies effectively. [Online]: Retrieved on 17 December-2007, at URL:http://www.ascilite.org. au/conferences/auckland02/proceedings/papers/ellen
  • Stokes, S. (2001). Visual literacy in teaching and learning: a literature perspective. Electronic Journal for the Integration of Technology in Education, (1), 1, 10-19. [Online]: Retrieved on 03 September 2007, at URL:http://ejite.isu.edu/Volume1No1/Stokes.html
  • Sümbüloğlu, K. ve Sümbüloğlu, V. (2000). Biyoistatistik. Ankara: Hatiboğlu Yayınları
  • White, M. A. (1987). Information and imagery education. In M. A. White (Ed.), What Curriculum for the Information Age? Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  • Yenawine, P. (1997). Thoughts on visual literacy. [Online]: Retrieved on 23 October-2007, at URL:http://www. vue.org/download/pdf.