Danimarka'da Türkçe-Danca Konuşan Öğrencilerin Dil Baskınlığının İki Dillilik Temelinde İncelenmesi

İki dilliliğin zihinsel, sosyal, kültürel, mesleki açılardan sağladığı katkılar, küreselleşen dünya düzeninde her geçen gün daha fazla ön plana çıkmaktadır. Özellikle çok dilli nüfus dokusuna sahip ve/veya içinde çeşitli uluslardan göçmen barındıran ülkelerde bukonuda çok sayıda akademik çalışma yürütülmektedir. Çalışmamızın amacı, Danimarka’da yaşayan ve Türkçe ve Danca konuşan lise öğrencilerinin, dil boyutlarının baskınlık açısından incelenmesidir. Yaklaşık 70 bin Türk vatandaşının yaşadığı Danimarka’da ana dilleri Türkçe olan iki dillilerin Türkçelerini koruyabilmeleri ve sürdürebilmeleri için sahip oldukları özelliklerin ortaya koyulması gerekmektedir. Araştırmamızda, baskın dilin, bireylerin dil edinim ve öğrenme yaşları, süreleri, kullanımları, tercihleri ve dil geçmişleriyle ilişkili olduğu görüşünden hareketle, katılımcıların Türkçe ve Danca dillerinden hangisinde baskın olduklarının belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu doğrultuda, katılımcılardan Alexandra L. Dunn ve Jean E. Fox Tree (2009) tarafından geliştirilen ve iki yönlü dil boyutu içeren “İki Dilliler İçin Hızlı ve Kademeli Baskın Dil Ölçeği” çerçevesinde verilen bir anketi yanıtlamaları istenmiştir. Elde edilen veriler sınıflandırılmış, istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Ortaya çıkan temel bulgular, katılımcıların baskın dilinin Danca olduğunu, Türkçe ve Dancayı dil öğrenme süreleri ile dil, ev ve okul bağlamlarındaki kullanım oranları arasında anlamlı farklılıklar bulunduğunu ortaya koymuştur. Çalışmanın sonucunda ortaya çıkan istatistiksel veriler, iki dillilik bağlamında değerlendirilmiş, Danimarka özelinde iki dilli Türk kökenli öğrencilerin ana dili eğitimi konusunda öneriler ortaya koyulmuştur.

Examination of Language Dominance of Turkish-Danish Speaking Students in Denmark on The Basis of Bilingualism

Cognitive, social, cultural, vocational contributions of bilingualism come into prominence in the globalizing world order day by day. Many academic studies are conducted particularly in the countries which have multilingual population structure and/or house immigrants from varying nations. Our study aims to examine language profiles of high school students, live in Denmark, and speak Turkish and Danish, with regards to their language dominance. In Denmark, where nearly 70 thousand of Turkish citizens live, it is necessary to put forth the characteristics of the bilinguals whose mother tongue is Turkish to secure and sustain their Turkish language capabilities. In our study, it has been aimed to identify in which language participants are dominant, with reference to a perspective which regards dominant language as being associated with age, time, period of acquisition and learning each language, language use, language preference, and language histories. Being in line with this goal, participants have been asked to fill out a questionnaire which is prepared in the framework of “A Quick, Gradient Bilingual Dominance Scale” -developed by Alexandra L. Dunn and Jean E. Fox Tree (2009)- and involves dichotomous language dimensions. The data gathered has been classified and statistically evaluated. The basic findings obtained have presented that participants are dominant in Danish language, and besides, there is significant differences among their length of acquisition periods in Turkish and Danish and language use rates of the both languages in home and school contexts. The statistical data acquired at the end of the study have been evaluated within the context of bilingualism, and suggestions have been presented about mother tongue education of bilingual Turkish students in Denmark.

PDF

___

Yağmur, K. (2005). First language dominance and language shift of Turkish youngsters in western Europe. Turkic Languages, 9(2), 262-280.
Weisskirch, R. S. ve Alva, S. A. (2002). Language brokering and the acculturation of Latino children. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 24, 369-378.
UNESCO. (2003). Education in a Multilingual World. Paris, Fransa: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. http://unesdoc.unesco.org/images/0012/001297/129728e.pdf adresinden erişildi.
Treffers-Daller, J. (2011). Operationalizing and measuring language dominance. International Journal of Bilingualism, 15(2), 147-163. 28 Kasım 2013 tarihinde http://ijb.sagepub.com/content/15/2/147 adresinden erişildi.
Temel, M. (2007). 18-20. yüzyıllarda Türkiye - Danimarka ilişkileri. Tarih İncelemeleri Dergisi, 22(1), 117- 172.
Tannenbaum, M. (2003). The multifaceted aspects of language maintenance: A new measure for its assessment in immigrant families. International Journal of Education and Bilingualism, 6, 374-393.
Rossell, C. ve Baker, K. (1996). The educational effectiveness of bilingual education. Research in the Teaching of English, 30(1), 7-74.
Rose, R. G. (1980). Second language performance and language of thought. The Journal of General Psychology, 103, 245-250.
Pease-Alvarez, L. ve Hakuta, K. (1993). Perspectives on language maintenance and shift on Mexicanorigin students. P. Phelan ve A. L. Davidson (Ed.), Renegotiating cultural diversity in American schools içinde (s. 89-107). New York: Teachers College Press.
Montgomery, G. T. (1992). Comfort with acculturation status among students from south Texas. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 14, 201-223.
May, S. (2008). Bilingual/Immersion education: What the research tells us. J. Cummins ve Hornberger, N. H. (Ed.), Encyclopedia of language and education içinde (2. bs., s. 19-34). Springer Science+Business Media LLC.
Mackay, I. R. A. ve Flege, J. E. (2004). Effects of the age of second language learning on the duration of first and second language sentences: The role of suppression. Applied Psycholinguistics, 25, 373-396.
Krashen, S. (2013). Second language acqusition: Theory, applications, some conjectures. Mexico: Cambridge University Press.
Kozanoğlu, Z. (2006). Yüzyıllar boyunca Türkiye ve Danimarka. Ankara: Alp.
Kline, P. (1993). An easy guide to factor analysis. London: Routledge.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
Holmen, A. ve Jorgensen, N. (1998). Teaching majority and minority mother tongues in Denmark. W. Tulasiewicz ve A. Adams (Ed.), Teaching the mother tongue in a multilingual Europe içinde (s. 153- 162). London: Cassel.
Hamers, J. F. ve Blanc, M. H. (2000). Biliguality and bilingualism. Cambridge: Cambridge University Press.
Hakuta, K., Bialystok, E. ve Wiley, E. (2003). Critical evidence: A test of the critical-period hypothesis for second-language acquisition. Psychological Science, 14(1), 31-38.
Hakuta, K. ve Pease-Alvarez, L. (1994). Proficiency, choice and attitudes in bilingual Mexican-American children. G. Extra ve L. Verhoeven (Ed.), The cross-linguistic study of bilingual development içinde (s. 145-164). Amsterdam: Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences & North-Holland.
Grosjean, F. ve Li, P. (2013). The Psycholinguistics of Bilingualism. Oxford: Wiley Blackwell.
Grosjean, F. (2010). Bilingual life and reality. USA: Harvard University Press.
Grosjean, F. (2008). Studying bilinguals. Oxford: Oxford University Press.
Grosjean, F. (2002). An interview with François Grosjean. The Bilingual Family Newsletter, 19(4). http://www.multilingualmatters.com/pdf/bilingual_family/BFN%2019-4.pdf adresinden erişildi.
Grosjean, F. (1998). Studying bilinguals: Methodological and conceptual issues. Bilingualism: Language and Cognition, 1, 131-149.
Flege, J. E., MacKay, I. R. A. ve Piske, T. (2002). Assessing bilingual dominance. Applied Psycholinguistics, 23, 567-598.
Flege, J. E. ve Liu, S. (2001). The effect of experience on adults’ acquisition of a second language. Studies in Second Language Acquisition, 23, 527-552.
Field, F. W. (2011). Key concepts in bilingualism. New York: Palgrave Macmillan.
Fabrigar, L. R., Wegener, D. T., MacCallum, R. C. ve Strahan, E. J. (1999). Evaluating the use of exploratory factor analysis in psychological research. Psychological Methods, 4, 272-299.
Ellis, R. (2003). The study of second language acquisition. Oxford, İngiltere: Oxford University Press.
Edwards, J. (2006). Foundations of bilingualism. T. K. Bhatia ve W. C. Ritchie (Ed.), The handbook of bilingualism içinde (s. 7-31). John Wiley& Sons.
Dunn, A. ve Fox Tree, J. (2009). A quick, gradient bilingual dominance scale. Bilingualism: Language and Cognition, 3(12), 273-289.
Daller, M. H., Yıldız, C., Nivja, H. D., Kan, S. ve Başbağı, R. (2011). Language dominance in TurkishGerman bilinguals: Methodogical aspects of measurements in structurally different languages. International Journal of Bilingualism, 15(2), 215-236. http://ijb.sagepub.com/content/15/2/215 adresinden erişildi.
Cutler, A., Mehler, J., Norris, D. ve Segui, J. (1989). Limits on bilingualism. Nature, 340, 229-230.
Cummins, J. (2015). Intercultural education and academic achievement: A framework for school-based policies in multilingual schools. Intercultural Education, 26(6), 455-468. doi:10.1080/14675986.2015.1103539
Chin, N. B. ve Wigglesworth, G. (2007). Bilingualism: An advanced resource book. Oxon: Routledge Applied Linguistics.
Can, M., Jorgensen, J. N. ve Holmen, A. (1999). Danimarka'da Türk ilk sınıf öğrencilerinin ikinci dil kavramı. Türk Dili, 566, 91-102.
Boisen, I. (1962). Asırlar boyunca Türkiye ve Danimarka. Kopenhag: Kampsax Müşavir Mühendislik Firması.
Bican, G . (2017). İki dilliliğin tanımlanması: Kuramsal tartışmalar ve güncel dilbilimsel yaklaşımlar. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 353-366.
Bialystok, E. (2001). Bilingualism in development: Language, literacy and cognition. New York, ABD: Cambridge University Press.
Baker, C. (2011). Foundations of bilingual education (5. bs.). Bristol, New York, Ontario: Multilingual Matters.
Baker, C. (2007). A parents’ and teachers’ guide to bilingualism (3. bs.). Clevedon: Multilingual Matters.