Adaylıktan göreve öğretmen özyeterliği ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlardaki değişimler

Bu araştırmada öğretmen özyeterlik inançları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumların dört yıllık lisans eğitimi süresince ve ilk görev yılının sonundaki değişiminin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma nicel araştırma yöntemlerinden boylamsal taramayla yürütülmüştür. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Programına 2006 2007 güz döneminde başlayan öğrencilere öğretmen özyeterlik ölçeği ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeği her öğretim yılının sonunda (Mayıs/Haziran 2007 2008 2009 2010) ve mesleğe başladıkları ilk yılın sonunda (Temmuz-Eylül 2011) uygulanmıştır (n=32). Bulgular, lisans eğitimi boyunca öğretmen özyeterlik inançlarının anlamlı derecede arttığını, ancak mesleğe yönelik tutumların anlamlı olarak değişmediğini göstermektedir. İlk öğretmenlik yılının sonunda da aynı sonuçlar elde edilmiş; öğretmen özyeterliği anlamlı derecede yükselmiş, mesleğe yönelik tutumlar yükselse de anlamlı farklılık görülmemiştir.

Changes on teacher self-efficacy and attitudes towards teaching profession from candidacy to induction

In this study, it is aimed to investigate changes in teacher self-efficacy and attitudes towards teaching profession from entry into a four-year pre-service teacher education program through the induction year. The study was conducted through a longitudinal design within the quantitative research tradition. The teacher self-efficacy scale and attitude towards profession of teaching scale were administered to students who enrolled the Primary Teacher Education Program at Faculty of Education of Ege University on 2006 2007 fall semester, at the end of each academic year (May/June of 2007 2008 2009 2010) and at the end of the induction year (June- September 2011, n=32). The results indicated that teacher self-efficacy beliefs have significantly increased, however attitudes toward profession of teaching have not significantly changed during pre-service education. At the end of the induction year, the same results were obtained; teacher self-efficacy has significantly increased, although attitudes toward profession have increased, no significant difference has been observed.

PDF

___

Akkaya, N. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 25, 35-42.
Aksoy, M.E. (2010). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları (Gaziosmanpasa Üniversitesi örnegi) Sosyal Bilimler Arastırmaları Dergisi. 2, 197-212.
Aktağ, I. & Walter, J. (2005). Öğretmen Adaylarının Mesleki Yeterlilik Duygusu. Spormetre - Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, III(4), 127-131.
Allinder, R.M. (1994). The relationship between efficacy and the instructional practices of special education teachers and consultants. Teacher Education and Special Education, 17, 8695.
Atay, D. (2007). Beginning teacher efficacy and the practicum in an EFL context. Teacher Development. 11, 2, 203219.
Aykaç, N. ve Ulubey, O. (2009). Sınıf Öğretmenleri Ve Öğretmen Adaylarının Özyeterlilik Algıları ve Öğretmenlik Tutumları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. XVIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. Selçuk, Izmir.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W.H. Freeman and Co.
Başbay, M., Ünver, G. & Bümen, N.T. (2009). Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları: Boylamsal bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 15, 59, 345-366.
Baykara Pehlivan, K. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sosyo-Kültürel Özellikleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Üzerine Bir Çalışma. Mersin Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 4, 2, 151-168.
Baykara Pehlivan, K. (2010). Öğretmen Adaylarının Öğrenme Stilleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Uzerine Bir Çalışma. Ilkoğretim Online, 9, 2, 749-763.
Boz, N. ve Boz, Y. (2010). The nature of the relationship between teaching concerns and sense of efficacy. European Journal of Teacher Education. 33, 3, 279291.
Bümen, N. T. (2009). İlk ve Ortaöğretim Öğretmenlerinin Özyeterlik İnançlarının İncelenmesi: İzmir İli Örneği. 18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 1-3 Ekim, Selçuk, İzmir.
Clift, R. T., & Brady, P. (2005). Research on methods courses and field experiences. In M. Cochran- Smith, & K. M. Zeichner (Eds.), Studying teacher education: The report of the AERA panel on research and teacher education (pp. 309424). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Pub.
Coladarci, T. (1992). Teachers sense of efficacy and commitment to teaching. The Journal of Experimental Education. 60,4, 323-337.
Cohen, J. (1988). Statistical power and analysis for the behavioral sciences. (2nd edition) Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Cousins, J.B., & Walker, C.A. (2000). Predictors of educators valuing of systemic inquiry in schools. Canadian Journal of Program Evaluation (Special Issue), 2553.
Çakır, Ö. (2005). Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi İngilizce Öğretmenliği Lisans Programı ve Eğitim Fakülteleri İngilizce Öğretmenliği Lisans Programı Öğrencilerinin Mesleğe Yönelik Tutumları ve Mesleki Yeterlik Algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6, 9, 27-42.
Çakır, Ö., Kan, A. & Sünbül, Ö. (2006). Öğretmenlik Meslek Bilgisi ve Tezsiz Yüksek Lisans Programlarının Tutum ve Özyeterlik Açısından Değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 1, 36-47.
Çakıroğlu, J. & Çakıroğlu, E. (April, 2003). Pre-service teacher efficacy beliefs regarding science teaching: A comparison of USA and Turkey. A paper presented at the annual meeting of the National Association of Research in Science Teaching, New Orleans, USA.
Çapa, Y. & Çil, N. (2000). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 69-73.
Çapa, Y., Çakıroğlu, J., & Sarıkaya, H. (2005). The development and validation of a Turkish version of teachers sense of efficacy scale. Education and Science, 30, 137, 74 81.
Çapri, B. ve Çelikkaleli, O. (2008). Öğretmen Adaylarının Öğretmenliğe Ilişkin Tutum ve Mesleki Yeterlik Inançlarının Cinsiyet, Program ve Fakültelerine Göre Incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 9, 15, 3353.
Çeliköz, N. ve Çetin, F. (2004). Anadolu Öğretmen Lisesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarını Etkileyen Etmenler. Milli Eğitim. 162, 160-167.
Darling-Hammond, L., & Youngs, P. (2002). Defining highly qualified teachers: What does scientifically-based research actually tell us. Educational Researcher. 31, 13-25.
Day, C., & Gu, Q. (2007). Variations in the conditions for teachers professional learning and development: Sustaining commitment and effectiveness over a career. Oxford Review of Education. 33, 423443.
Demirel, M. ve Akkoyunlu, B. (2010). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Özyeterlik İnançları ve Tutumları. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu II. 1618 Mayıs, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, s. 244-252.
Demirtaş, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2011). Öğretmen Adaylarının Özyeterlik İnançları ve Mesleğe Yönelik Tutumları. Eğitim ve Bilim. 36, 159, 96-111.
Diken, İ.H., & Özokçu, O. (2004). Examining Turkish teachers sense of efficacy: An international perspective. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, San Diego, USA.
Doğan, T. ve Çoban, A. E. (2009). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları ile Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim. 34, 153, 157-168.
Ekici, G. (2006a). Meslek Lisesi Öğretmenlerinin Öğretmen Özyeterlik İnançları Üzerine Bir Araştırma. Eğitim Araştırmaları. 24, 87 96.
Ekici, G. (2006b). İlköğretim I. Kademe Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Profilleri ile Öğretmen Özyeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Erdem, A. R. ve Anılan, H. (2000). PAÜ Egitim Fakültesi Sınıf Ögretmenligi Ögrencilerinin Ögretmenlik Meslegine İliskin Tutumları. Pamukkale Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 7, 146-152.
Erden, M. (1995). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Sertifikası Derslerine Yönelik Tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 11, 99104.
Fraenkel, J.R. & Wallen, N. (1996). How to design and evaluate research in education. USA: McGraw Hill.
Girgin, G., Akamca, G. Ö., Ellez, A. M. ve Oğuz, E. (2010). Okulöncesi Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları, Mesleki Benlik Saygıları ve Mesleki Yeterlik İnançları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 1-15.
Gorrell, J., & Hwang, Y. S. (1995). A study of self efficacy beliefs among pre-service teachers in Korea. Journal of Research and Development in Education. 28, 101105.
Gök, F. (2003) Öğretmen Yetiştirme Tutumu ile İlgili Bulgular. Öğretmen Yetiştirme ve İstihdam Sempozyumu, 2627 Nisan, Eğitim -Sen, Ankara.
Guskey, T.R. (1988). Teacher efficacy, selfconcept, and attitudes toward the implementation of instructional innovation. Teaching and Teacher Education. 4, 1, 6369.
Güneyli, A. & Aslan, C. (2009). Evaluation of Turkish prospective teachers attitudes towards teaching profession. Procedia Social and Behavioral Sciences. 1, 313319.
Hoover Dempsey, K., Bassler, O., & Brissie, J. (1992). Explorations in parentschool relations. Alberta Journal of Educational Research, 85, 287−294.
Housego, B. (1992). Monitoring student teachers feeling of preparedness to teach, personal teaching efficacy, and teaching efficacy in a new secondary teacher education program. Alberta Journal of Educational Research. 38, 1, 4964.
Hoy, W. K., & Woolfolk, A. E. (1990). Socialization of student teachers. American Educational Research Journal. 27, 279300.
Hoy, W. K., & Woolfolk, A. E. (1993). Teachers sense of efficacy and the organizational health of schools. The Elementary School Journal. 93, 4, 355372.
Kağıtçıbaşı, Ç. (1988). İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Basım Yayım Dağıtım.
Kılıç, D. ve Bektaş, F. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversıtesi KKEF Dergisi, 18, 15-25.
Klassen, R. & Chiu, M. (2010). Effects on teachers self-efficacy and job satisfaction: Teacher gender, years of experience, and job stress. Journal of Educational Psychology. 102, 3, 741756.
Liaw, E.C. (2009). Teacher efficacy of pre-service teachers in Taiwan: The influence of classroom teaching and group discussions. Teaching and Teacher Education. 25, 176180.
Lin, H. L., & Gorrell, J. (2001). Exploratory analysis of pre-service teacher efficacy in Taiwan. Teaching and Teacher Education, 17, 5, 623635.
Mulholland, J. & John Wallace, J. (2001). Teacher induction and elementary science teaching: enhancing self-efficacy. Teaching and Teacher Education. 17, 243-261.
Oğuz, A. & Topkaya, N. (2008). Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Öğrencilerinin Öğretmen Özyeterlik İnançları İle Öğretmenliğe İlişkin Tutumları. Akademik bakış. 14, 1-20.
Oral, B. (2004). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları. Eğitim Araştırmaları. 15, 88-98.
Özder, H., Konedralı, G. & Zeki, C.P. (2010). Ögretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 16, 2, 253-275.
Palmer, D. (2001). Factors contributing to attitude exchange amongst preservice elementary teachers. Science Teacher Education. 86, 122138.
Palmer, D. (2006). Durability of changes in self efficacy of preservice primary teachers. International Journal of Science Education. 28, 6, 655671.
Poulou, M. (2007). Personal teaching efficacy and its sources: student teachers perceptions. Educational Psychology, 27(2), 191218.
Rimm-Kaufman, S.E. & Sawyer, B.E. (2004). Primary-grade teachers self-efficacy beliefs, attitudes toward teaching, and discipline and teaching practice priorities in relation to the Responsive Classroom Approach. The Elementary School Journal, 104, 4, 321-341.
Romi, S., & Daniel, E. (1999). Integration of students with special needs in the regular classroom: Attitudes of preservice teachers in Israeli colleges. Paper presented at the Third International Conference on Teacher Education. Beit Berl College, Israel.
Ross, J.A. (1995). Strategies for enhancing teachers beliefs in their effectiveness: research on a school improvement hypothesis. Teachers College Record, 97(2), 227251.
Sakallı, N. (2006). Sosyal etkiler, İmge Kitabevi, 2.Baskı, İstanbul.
Saracaloğlu, A.S. ve Yenice, N. (2009). Investigating the self-efficacy beliefs of science and elementary teachers with respect to some variables. Journal of Theory and Practice in Education. 5, 2, 244-260.
Sarı, M. (2010). Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programının Öğretmenlik Mesleğine Ve Programa İlişkin Görüşlere Etkisi. Eğitim ve Bilim. 35, 155, 3-15.
Senemoğlu, N., Yağcı, E., Demirel, M. & Üstündağ, T. (2006). Sınıf Öğretmenlerinin Özyeterlik Düzeylerini Etkileyen Faktörler. 15. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresinde sunulan bildiri. Muğla.
Shechtman, Z., Levy, M., & Leichtentritt, J. (2005). Impact of life skills training on teachers perceived environment and self-efficacy. Journal of Educational Research, 98, 3, 144155.
Skaalvik, E.M. & Skaalvik, S. (2010). Teacher self-efficacy and teacher burnout: A study of relations. Teaching and Teacher Education. 26, 1059-1069.
Şahin, F.E. & Atay, D. (2010). Sense of efficacy from student teaching to the induction year. Procedia Social and Behavioral Sciences. 2, 337341.
Şahin-Taşkın, Ç. & Hacıömeroğlu, G. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının özyeterlik inançları: Nicel ve nitel verilere dayalı bir inceleme. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 11, 2140.
Şenel, H. G., Demir, İ., Sertelin, Ç., Kılıçaslan, A., & Köksal, A. (2004). Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum ve Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişki. Eğitim Araştırmaları. 15, 99-109.
Terzi, A.R. & Tezci, E. (2007). Necatibey Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 52, 593-614.
TschannenMoran, M., & Woolfolk Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17(7), 783805.
Tschannen-Moran, M. & Woolfolk Hoy, A. E. (2007). The differential antecedents of self-efficacy beliefs of novice and experienced teachers. Teaching and Teacher Education, 23(6), 944956.
Tschannen-Moran, M., A. Woolfolk Hoy, and W.K. Hoy. (1998). Teacher efficacy: Its meaning and measure. Review of Educational Research. 68, 20248.
Uğurlu, C.T. ve Polat, S. (2011). Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Ilişkin Tutumları. CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 35, 1, 68-74.
Üstüner, M., Demirtaş, H. ve Cömert, M. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları (İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Örneği). Eğitim ve Bilim. 34, 151, 140-155.
Üstüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2009). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Özyeterlik Algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 17, 1-16.
Ware, H.W. & Kitsantas, A. (2011). Predicting teacher commitment using principal and teacher efficacy variables: An HLM approach. The Journal of Educational Research, 104, 183193.
Woolfolk Hoy, A. & Burke Spero, R. (2005). Changes in teacher efficacy during the early years of teaching. Teaching and Teacher Education. 21, 343356.