İBRAHİM KÛRÂNÎ VE “İNBÂHÜ’L-ENBÂH ‘ALÂ TAHKÎK-İ İ‘RÂBI LÂ İLÂHE İLLALLAH” ADLI ESERİ

İbrahim bin Hasan el-Kûrani, İslam aleminin ünlü alimlerindendir. Fıkıh, hadis, dil ve edebiyat gibi birçok alanda eser kaleme almıştır. Medine'de Mescid-i Nebevi'de yıllarca ders veren, çeşitli tarikatların şeyhliğini de yapan el-Kûrani, birçok öğrenciye ders vermiş ve günümüzde bile tartışmalara konu olan görüşleri dünyaya yayılmıştır. el-Kûrani, "la ilahe illallah/Allah'tan başka ilah yoktur"ın irabı/sözdizim/syntax üzerine üç eser kaleme almıştır. "İnbahü'l-enbah 'ala Tahqiqi İ'rabı La İlahe İllallah" adlı eseri bu eserlerin en kapsamlısıdır. el-Kûrani, bu eserinde aynı konuyu ihtiva eden diğer eserlerinde olduğu gibi kelime-i tevhidin Arap dili açısından sözdizim/sentaks ve tasrif/morfolojik olarak tahlilini yapmakta ve bu konuda yapılan tartışmaları ele alıp çözümlemesini yapmaktadır

IBRĀHĪM Al-KŪRĀNĪ AND HIS WORK ENTITLED “INBĀH Al-ANBĀH ‘ALĀ TAHQĪQ I‘RĀB LĀ ILĀHA ILLALLĀH”

Ibrāhīm bin Hasan al-Kūrānī is one of the famous scholars of Islam world. He was an author in many areas such as Islamic law, hadith (the Prophet Mohammad’s sayings), language and literature. al-Kūrānī who gave lessons in al-Masjīd alNabawī in Medina over the years and was the sheikh of several cults gave lessons to many students and then his views which have been still discussed have been disseminated by the students across the world. al-Kūrānī wrote three books on syntax and morphology sentence “lā ilāha illāllāh/There is no god but Allah”. His work called “Inbāh al-Anbāh ‘alā Tahqīq I‘rāb Lā Ilāha Illāllāh” is the most extensive one of them. As in the other books he wrote on this subject, al-Kūrānī analyzes kalimah al-tawhīd as syntax and conjugation/morphological in terms of Arabic language and considers the discussions on this subject in this work

___

  • Abu Sālim, Ahmad Rajab, I‘māl al-Fikr wa al-riwayāt, Dār al-Kotob, Beirut 1971. Baghdadī Ismail Pasha, Hadiyyat al-‘arifīn wa athār al-musannifīn, MEB Yay. Istanbul 1951.
  • Baghdadī Ismail Pasha, Īdāh al-Maknūn, Maarif Vekaleti, Istanbul 1947. Bursalı Mehmed Tāhir, Osmanlı Muellifleri I-III, Matba‘a Āmire, Istanbul 1333/1915.
  • Carl Brockelmann, Tarikh al-Shuūb al-Islamiyyah, Dār al-ilm, Beirut 1968. Cici, Recep, “Kūrānī”, Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Istanbul 2003, XXV, 426-427.
  • Gemi, Ahmet, İbrahim Kûrānī’nin “Inbāhu’l-Enbāh ‘Alā Taḥḳīḳi I‘rābi Lā Ilāhe Illallah” Adlı Eserinin Tahkīki, Ataturk University, Social Sciences Institute, Ph.D. Thesis, Erzurum-Turkey 2013.
  • al-Hamawī, Yāqūt, Mu‘jam al-Buldān, Dār al-sādir, Beirut 1977.
  • al-Ifrānī, Mohammad bin al-Haj al-Saghīr, Safwah man intashar min akhbār sulahā al-qarn al-hādī ashar, Dār al-baydhā, Maghrib 2004.
  • al-Jabartī, Abd al-Rahman bin Hasan, ‘Ajāib al-athār fī al-tarājīm wa al-Akhbār, Matbaa Dār al-Kotob al-Misriyya, Qāhira 1997.
  • al-Kattānī, Abd al-Hayy, Fihris al-fahāris wa al-isbāt wa mu‘jam al-maājim wa almashīhāt wa al-silsilāt, Dār al-Gharb al-Islāmī, Beirut 1982.
  • Kahhāla, Omar Rida, Mu‘jam al-Muallifīn, Muassasah Risalah, Beirut 1993.
  • Kılıç, M. Erol, Fusūsu’l-Hikem, TDVİA, Istanbul 1996, XIII, 325.
  • al-Kūrānī, Ibrahim, al-Amam lī iqāz al-himam, Haydarabād 1328.
  • -----------, Ibrahim. Kitāb al-ahādith al-mursalah, Sulaymaniya Library, Carullah Collection, Istanbul, No: 2069/2.
  • al-Madkhalī, Abū Mohammad Rabī‘ bin Hādī Omayr, Tadhkīr al-nābihīn, p. 211- 212.
  • al-Murādī, Mohammad Khalīl bin Ali, Silk al-durar fī a‘yān al-qarn al-sānī ‘ashar, Dār Ibn Hazm, Beirut 1988.
  • al-Muddarris, Abd al-Karim Mohammad, ‘Ulamāunā fī khidmah al-ilm wa al-dīn, Dār al-hurriyyah lī al-tabāat, Baghdad 1983.
  • Mustaqimzādah Sulayman Efendi, Majallah al-nisāb fī al-nasab wa al-kunā wa alalqāb, Suleymaniye Library, Halet Efendi Collection, no: 628.
  • Nafi, Basheer M., Tasawwuf and Reform in Pre-Modern Islamic Culture: In Search of Ibrāhīm al-Kūrānī, Die Welt des Islams, New Series, 2002. Vol. 42, Issue 3, Arabic Literature and Islamic Scholarship in the 17th/18th Century: Topics and Biographies, pp. 307-355. Published by: BRILL. Rūhānī, Baba Mardukh, The Kurdish Notables, Soroush Pre s, Tehran 2003.
  • Ahmet GEMİ 702 al-Qādirī, Mohammad bin al-Tayyib, Iltiqāt al-durar wa mustafād al-mawāid wa al-‘ibar m
  • ----------, Mohammad Tayyib, al-Nashr al-mathānī lī ahl al-qarn al-hādī ‘ashar wa al-thānī, Beirut 1996.
  • Sāmī, Shams al-Dīn, Qāmūs al-A‘lām, Mihran Matbaası, Istanbul 1889-1898.
  • Saīdī, Abd al-Mute‘al, el-Muceddīdūne fi’l-Islām, Maktabah al-ādab, Qahire. al-Shawkānī, Mohammad bin Ali, al-Badr al-tāli‘ bī mahāsīn min ba‘d al-qarn althānī, Dār al-Kotob, Beirut 1998.
  • al-Tūnikī, Mahmoud Hasan, Mu‘jam al-Musannifīn, Matbaah Wazanko, Beirut 1344.
  • V. Minorsky, “Şehrezur”, Islam Ansiklopedisi, MEB. Yay., Istanbul 1979.
  • Yazıcı, Tahsin,”Şattariye”, Islam Ansiklopedisi, Istanbul 1974.
  • Yılmaz, Ömer, İbrahim Kûrānī: Hayatı, Eserleri ve Tasavvufī Anlayışı, İnsan Yayınları, Istanbul 2005.
  • Ziriklī, Khayr al-Dīn, al-A‘lām, Dār al-‘ilm, Beirut 2002.