Ategeh Han Türbesi’nin kayıp yazıları ve Babürlü mimarîsindeki etek dekorasyonları üzerine bazı düşünceler

Babürlülerde hanedan üyeleri ile hanedana yakın bey ve hanlar yaptırdıkları eserlerle mimarînin gelişmesinde belirleyici bir rol oynamışlardır. Ategeh Han Türbesi de hanedan çevresince inşâ ettirilmiş yapılardan biridir. Türbe, birbirinden farklı, gelişmiş bezeme tekniklerinin kullanıldığı zengin süsleme programıyla Babürlü mimarî dekorasyonunda çığır açmıştır. Öte yandan eski bir kaynaktaki kayıtlar, türbenin bugüne kadar bilinmeyen bir özelliğini ortaya koymakta ve onun yenilikçi karakterini perçinlemektedir. Bu eski kayıtlar ile, iç mekân duvarlarının alt kısımlarındaki inşâî anomali ve bezemesiz görünüş, anılan türbeyle ilişkili olduğu kadar Babürlü etek dekorasyonları hakkında da bir takım yeni fikirlerin ileri sürülmesine imkân tanımaktadır.

The Lost epigraphs of atgah khan’s tomb and some thoughts on dado decorations In Mughal architecture

In the Mughal period, members of dynasty and some begs and khans near the dynastic circles, have played a decisive role in the development of architecture. Ategeh Han’s Tomb is one of the buildings was built by the dynastic relative. The tomb's rich decorative program with many advanced techniques, has broken new ground in Mughal architectural decoration. On the other hand, some records in an old source disclose hitherto unknown feature of the tomb, and demonstrate its innovative character. The old records and, constructional anomaly and lack of ornamentation in the lower part of interior walls, allow asserting some new ideas about the Mughal dado decorations as well as the tomb.

PDF

___

Babur, Baburnâme: Babur’un Hâtıratı, (haz. Reşit Rahmeti Arat), Kültür Bakanlığı Yay., (Birinci baskı, 1970), Ankara, 2000.

Beale, Thomas William. An Oriental Biographical Dictionary, (Gözden geçirilmiş ve genişletilmiş baskı, haz. H.G. Keene), W.H. Allen & Co. London, 1894.

Ferishta, Mahomed Kasim. History of the Rise of the Mahomedan Power in India (Tarikh-i Ferishta), (John Briggs’in İngilizce tercümesi), c. II, (Birinci baskı, 1829), Munshiram Manoharlal Pub., New Delhi, 1981.

Han, Seyyid Ahmed. Âsâru’s-Sanâdîd, Matba‘-i Sultânî, Kale-i Muallâ, H.1270/M.1854.

Hasan, Maulvi Zafar. (haz.) List of Muhammadan and Hindu Monuments (Delhi Province), Cild: I, II, III, IV, Superintendent Government Printing, Calcutta, 1916, 1919, 1922, 1922.

Michell, George. Mughal Style: The Art and Architecture of Islamic India, India Book House, Mumbai, 2007.

Mirza Sengîn Beg, Seyru’l-Menâzil [Fârisî Metin maa Urdû Terceme], (Mrt. Dr. Şerîf Hüseyin Kâsimî), Gâlib Enst. Neî Dehlî, M.1982.

Nawwâb Samsâmuddaula Shah Nawwaz Khan and Abdul Hayy, The Maathir-ul- Umara, I-II (H. Beveridge’in İngilizce tercümesi), (Birinci baskı, 1941- 1952), The Asiatic Society, Kolkata, 2003.

Palalı, Seyfullah. Delhi’deki Babürlü Türbeleri, (Basılmamış Doktora Tezi), Dan. Prof. Dr. Hakkı Önkal, DEÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2012.

Qandhari, Muhammad Arif. Tarikh-i Akbari, (Giriş ve notlarla İngilizceye çev. Tasneem Ahmad), Pragati Pub., Delhi, 1993.

Stephen, Carr. The Archaeology of Monumental Remains of Delhi, (Birinci baskı, 1876), Aryan Books, New Delhi, 2002.