TAŞKIN YAPIYA KATLANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN OLUŞMA KOŞULLARI

Taşkın yapı, taşınmaz mülkiyetinin sınırlarını aşarak bitişik taşınmazın zeminine, toprağın altına veya hava sahasına haklı veya haksız olarak taşırılmasıdır. Kural olarak hiç kimse kendi taşınmazına yapılan herhangi bir tecavüze katlanmak zorunda değildir ve böyle bir durumda TMK m.683/f.2 çerçevesinde elatmanın önlenmesi davası açabilir. Ancak kanun koyucu, yapı için harcanan emek ve paranın yalnız yapı sahibini etkilemeyeceğini, aksine taşkın yapının yıktırılmasının çok önemli bir ekonomik ve sosyal değerin yok edilmesi anlamına geldiğini ve bunun toplum çıkarlarıyla da örtüşmeyeceğini göz önünde tutarak taşkın yapıya ilişkin özel olarak TMK m.725’i düzenlemiştir. Türk Medeni Kanunu m.725 iki fıkradan oluşmakta ve esasında birbirinden farklı iki durumu düzenlemektedir. İlgili maddenin ilk fıkrası, taşkın yapıya katlanma yükümlülüğünün yapının taşırılması konusunda tarafların karşılıklı anlaşmalarından doğabileceğini düzenlemiştir. İkinci fıkrada ise, böyle bir anlaşma olmaksızın haksız olarak taşırılan yapıya hangi şartlar altında katlanma yükümlülüğünün ortaya çıkacağı hükme bağlanmıştır. Bu çalışmada, ilgili maddenin her iki fıkrası da değerlendirilerek taşkın yapıya katlanma yükümlülüğünün doğması için gerekli olan koşullar öğreti ve yargı kararları çerçevesinde değerlendirilecektir.

THE CONDITIONS TO TOLERATE STRUCTURAL ENCROACHMENT OF CONSTRUCTIONS

Structural encroachment is rightly or unjustly surpassing the boundaries of the immovable property either on the ground of the adjacent immovable, under the soil or in the airspace. As a rule, no one has to bear any leniency against his own immovable, and in such a case, according to the Turkish Civil Code (C.C.) Art. 683/p.2 a lawsuit can be filed. However, the legislator is concerned that the labor and money spent on the structure will not affect the building owner alone, but that the demolition of the structural encroachment means the destruction of a very important economic and social value, and that this will not coincide with the interests of the society as stated in Art. 725 of the Turkish Civil Code. Article 725 consists of two paragraphs and basically organizes two different situations. The first paragraph of the relevant article regulates that the parties may arise from mutual agreements on the transposition of the obligation to bear the burden of structural encroachment. In the second one, it was ruled under which circumstances the burden of doubt would arise for the unjustly act of encroachment. In this study, both conditions of the relevant matter should be examined and the conditions necessary for the obligation to bear the structural encroachment will be evaluated within the framework of the teaching and judicial decisions.

PDF

___

Akipek, Jale G.: Türk Eşya Hukuku (Ayni Haklar), İkinci Kitap Mülkiyet, İkinci Bası, Sevinç Matbaası, Ankara, 1973.
Akipek, Jale G./Akıntürk, Turgut: Eşya Hukuku, Beta, İstanbul, 2009.
Akkanat, Halil: Türk Medeni Hukukunda İyiniyetin Korunması, Filiz Kitabevi, İstanbul 2010.
Akman, Galip Sermet: Taşkın İnşaat, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1982.
Altop, Serpil: “Roma Hukukunda Taşkın İnşaat”, Hâlid Kemal Elbir’e Armağan, İstanbul, 1996, s. 27-47.
Aral, Vecdi: “Kanuni İrtifaklar”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 29, Sayı 4, 1963, s. 1038-1045.
Arık, Fikret: “Başkasının Arsasına Tecavüz Eden Yapılar Meselesi”, Adalet Dergisi, Sayı 6, Haziran 1945, s. 538-545.
Ayan, Mehmet: Eşya Hukuku II Mülkiyet, 9. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2016.
Aybay, Rona/ Hatemi, Hüseyin: Eşya Hukuku, Gözden Geçirilmiş 3. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2012.
Ayiter, Nuşin: Eşya Hukuku (Kısa Ders Kitabı), Savaş Yayınları, Ankara 1987.
Belge, Ayşe Merve: Arazi Mülkiyetinin Maddi Kapsamı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2016.
Bertan, Suad: Ayni Haklar, Medenî Kanunun 618-764 üncü Maddelerinin Şerhi Cilt 1, Balkan Basım, Ankara, 1976.
Çörtoğlu, İ. Sahir: Taşınmaz Mülkiyetinin Aşkın Kullanılması, Dayınlarlı Yayınları, Ankara, 1988.
Edege, Cevat: “Alman, İsviçre ve Türk Hukukunda Tecavüz Eden İnşaat”, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt 41, Sayı 9-10, 1967, s. 503-520 (Metin içinde “Edege, I” şeklinde kısaltılmıştır).
Edege, Cevat: “Tecavüz Edilen İnşaat Doktrininde Temas Edilmeyen Meseleler, Farklı Görüşler, Bizim Kanun ve Tatbikattaki Durum”, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt 41, Sayı 10-11, 1967, s. 575-583 (Metin içinde “Edege, II” şeklinde kısaltılmıştır).
Ercan Aslantaş, Gül Filiz/Şimşek, Özlem/Berberoğlu Ahmet: İmar Hukukunda Arazi ve Arsa Düzenlemesi (Parselasyon), Yetkin Yayınları, Ankara, 2006.
Eren, Fikret: Mülkiyet Hukuku, 4. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2016.
Ertaş, Şeref: Eşya Hukuku, 11. Baskı, Barış Yayınları, İzmir, 2014.
Ergül, Teoman: “Medeni Kanunun 651 inci Maddesi Hakkında”, Adalet Dergisi, Yıl 54, Sayı 11-12, 1963, s.1279-1291.
Esener, Turhan: Eşya Hukuku, Ankara, 1985.
Esener, Turhan/Güven, Kudret: Eşya Hukuku, 6. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2015.
Gürsel, Nurettin: Gayrimenkul Mülkiyetine Tecavüz Ederek Kendi Levazımiyle Başkasının Arsasına veya Başkasının Levazımiyle Kendi Arsasına İnşaat Yapmak ve Komşu Arsasına Tecavüz Eden İnşaat, İstiklal Matbaacılık, Ankara, 1953.
Gürsoy, Kemal T./Eren, Fikret/Cansel, Erol: Türk Eşya Hukuku, Sevinç Matbaası, Ankara, 1978.
Hatemi, Hüseyin/Serozan, Rona,/Arpacı, Abdulkadir: Eşya Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1991.
Kalabalık, Halil: İmar Hukuku Dersleri, 7. Baskı, Seçkin Yayınları, 2015.
Karahasan, Mustafa Reşit: “Başkasının Arsasına Tecavüz Eden İnşaat”, Adalet Dergisi, Sayı 11-12, 1961, s.1115-1137. (Metin içinde “İnşaat” şeklinde kısaltılmıştır).
Karahasan, Mustafa Reşit: Gayrimenkul Hukuku Davaları, İstanbul, 1967 (Metin içinde “Gayrimenkul Davaları” şeklinde kısaltılmıştır).
Karahasan, Mustafa Reşit: Türk Eşya Hukuku, 4. Cilt, Beta Basım, İstanbul, 1991 (Metin içinde “Eşya Hukuku (1991)” şeklinde kısaltılmıştır).
Karahasan, Mustafa Reşit: Yeni Türk Medeni Kanunu Eşya Hukuku, Birinci Cilt, Arıkan, İstanbul, 2007 (metin içinde “Eşya Hukuku” şeklinde kısaltılmıştır).
Kazancı İçtihat Bilgi Bankası
Kırca, Çiğdem: “Zorunlu İrtifakların Hukuki Niteliği”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 54, Sayı 4, 2005, s. 65-76.
Küley, M. Muin/Ulukut, Bülent: Medeni Kanununda ve Tatbikatında Arsa Üzerine İnşaat Hükümleri, Bilgi Basım Yayınevi İstanbul, 1955.
Oğuzman, Kemal/Seliçi, Özer/Oktay-Özdemir, Saibe: Eşya Hukuku, 19. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2016.
Özdil, İsmet Zekai: Tapulu Taşınmaz Davaları, 2. Baskı, İstanbul, 2001.
Özmen, İhsan: Taşkın İnşaat, Olgaç Matbaası, Ankara, 1980.
Saymen, Ferit Hakkı/Elbir, Hâlid Kemal: Türk Eşya Hukuku Dersleri, Filiz Kitabevi, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1963.
Serozan, Rona: “Komşunun Arsasına Taşan Yapı”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 42, Sayı 1-4, 1976, s. 359-375.
Sirmen, A. Lale: Eşya Hukuku, 3. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara, 2015.
Surlu, M. Handan: Kişisel Hak Kaynaklı Tapu İptal ve Tescil Davaları, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2009.
Tekinay, Selahattin Sulhi: Eşya Hukuku, Cilt 1, Genişletilmiş 3. Bası, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1978.
Tekinay, Selahattin Sulhi/ Akman, Galip Sermet/Burcuoğlu, Haluk/Altop, Atilla: Eşya Hukuku, Cilt 1, 5. Bası, İstanbul, 1989.
Ulusan, İlhan: Medeni Hukukta Fedakârlığın Denkleştirilmesi İlkesi ve Uygulama Alanı, İstanbul, 1977.
Zevkliler, Aydın: Gayrimenkul Sınır İhtilafları, Pars Matbaası, Ankara, 1976.
Zevkliler, Aydın: Taşınmaz Malikinin Yetkileri Açısından İmar Kurallarına Aykırı ve Zarar Verici İnşaat, Olgaç Matbaası, Ankara, 1982 (Metin içinde “İnşaat” şeklinde kısaltılmıştır).
Zevkliler, Aydın/Acabey, M. Beşir/Gökyayla, K. Emre: Medeni Hukuk, 6. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2000.