Samiha Ayverdi'nin romanlarında betimlemenin işlevleri

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatına sekizi roman olmak üzere kırk yapıt kazandırmış önemli birkalem olan Samiha Ayverdi (1906- 1 993), romanlarında, bireyin İslam tasavvufu temelinde gelişen manevi arayışve aydınlanmasını konu eder. Ayverdinin roman kurgusunda ku llandığı araçlardan biri olan betimleme edimi,felsefi kavramları dramatize ederek romanların kurgusal platformuna taşımak; bireysel- psikolojik dönüşümsürecini canlandırmak ve roman kişilerinin mizaç özelliklerini, hayata ilişkin tutumlarını, birey- uzam ilişkisiüzerinden görselleştirmek işlevlerine sahiptir. Ayverdinin betimleme edimine yüklediği bu işlevler,romancılığının önemli özelliklerinden biri olarak belirmektedir. Bu yazıda, Samiha Ayverdinin Son Menzil, AteşAğacı, İnsan ve Şeytan adlı üç romanı odak alınmak üzere , betimlemenin romanların itibari dünyasındakikurucu etkinliği, bahsi geçen işlevler ışığında irdelenecektir

Functions of description in Samiha Ayverdi s novels

Eight novels written by Samiha Ayverdi (1906-1 993), one of the most important writers of theRepublican Period Turkish Literature involves the spiritual search and illumination that develops on a basis ofIslamic Sufism. This wring will focus on Ayverdi s three nove ls named Son Menzil (Last Range), A te ş Ağacı(Fever Tree), İnsan ve Şeytan (Human and Devil) which implies to metaphysical planes in terms of its topics,transforms philosophical concepts into descriptions and conveys it to the fictional plane of the novels; reflectsthe characteristic features and lives of the characters; animates the individual -physiological process period;studies feelings and thoughts that are not directly spoken by means of imagery and the descriptions present theactions in the nominal world of the novels.

PDF

___

AYVERDİ, Samiha (1938). Aşk Budur . 4. baskı, İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.
AYVERDİ, Samiha (2000). Mesihpaşa İmamı. 3.baskı, İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.
AYVERDİ, Samiha (2004). Batmayan Gün. 4.baskı, İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.
AYVERDİ, Samiha (2005). Yaşayan Ölü. 4.baskı, İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.
AYVERDİ, Samiha (2007). Son Menzil. 3.baskı, İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.
AYVERDİ, Samiha (2009a). Ateş Ağacı. 5.baskı. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.
AYVERDİ, Samiha (2009b). İnsan ve Şeytan . 5.baskı. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.
AYVERDİ, Samiha, Safiye Erol, Nezihe Araz, Sofi Huri (2003). Kenan Rifâî ve Yirminci Asrın Işığında Müslümanlık. 5.baskı. İstanbul: Kubbealtı Neş riyatı.
BAYRAV, Süheylâ. (1999). Dilbilimsel Edebiyat Eleştirisi. İstanbul: Multilingual Yayınları.
BOLAY, S. Hayri. (2004). Felsefi Doktrinler ve Terimler Sözlüğü. 9.baskı. Ankara: Akçağ Yayınları.
CAN, Şefik. (2 001). Cevâhir- i Mesneviyye I-II. 1. b askı. İstanbul: Ötüken Yayınları.
CAMPBELL, Joseph. (2010). Kahramanın Sonsuz Yolculuğu. çev: Sabri Gürses. 2. baskı. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
CEBECİOĞLU, Ethem. (2009). Tasavvuf Terimleri Sözlüğü. 5. b askı. İstanbul: Ağaç Yayınları.
ÇETİN, Nurullah. (2010). Roman Çözümleme Yöntemi . 8.baskı. Ankara: Öncü Yayınları.
DEMİRLİ , Ekrem. (2008). Fusûsul Hikem, İbnül Arabî, Çeviri ve Şerh . İstanbul: Kabalcı Yayınları.
HAKÎM, Suad. (2005). İbnül Arabî Sözlüğü. çev: Ekrem Demirli. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
KÖVECSES , Zoltán. (2003). ―Edebiyatta Metafor‖. çev: Ali Kaftan. Kitap- lık. S. 65. s.79- 84. İstanbul.
LAKOFF, George, Mark Turner. (1989). More than Cool Reason- A Field Guide to Poetic Metaphor. Chicago and London: The University of Chıcago Press.
LAKOFF, George, Mark Johnson. (2003). ―Eğretileme Kuramında Gelişmeler‖. çev: Mehmet H. Doğan. Kitap- lık. S. 65. s.59 -64. İstanbul.
RİFÂİ, Kenân. (2009). Şerhli Mesnevî- i Şerif. 3. baskı. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.