ŞİİRDE HALKBİLİMİ İZLEKLERİ: CAHİT SITKI TARANCI ÖRNEĞİ

Çağdaş Türk şiirinin 20. yüzyıldaki en önemli şairlerinden olan Cahit Sıtkı Tarancı, gerek ele aldığı imgeler gerekse şiirimize getirdiği yenilik ve ritim ile kendinden sonraki kuşakları etkiler. Ölüm, korku, endişe, aşk, özlem, yaşama sevinci, ayna gibi temleri dizelerine nakşeden Otuz Beş Yaş şairi, şiirlerinde halkbiliminin motiflerinden başarıyla yararlanır. Şair; masal, halk hikayesi, mitoloji, formel sayı, deyim vb. unsurları şiirlerinin dokusuna halk dilinin sadeliği ile dahil eder. O, özellikle masal motiflerini çağdaş şiirin imgeleriyle harmanlayıp güçlü ve zengin bir söylem geliştirir. Tarancı’nın şiirlerinde aynı anda bir Anadolu masalının lezzeti ile çağdaş Fransız şiirinin etkilerini görmek mümkündür. Bu çalışmada, daha çok yeni edebiyat disiplini içerisinde değerlendirilen Cahit Sıtkı’nın, halkbilimi izleklerini içerik bakımından kullanma şekli ele alınacaktır.Ayrıca şairin şiirlerinde zenginlik ögesi olarak yer verdiği halkbilimi izleklerinin halk kültüründeki kullanımları ve şairin dizelerinde yer alış şekilleri karşılaştırılacaktır

Anahtar Kelimeler:

halkbilimi izlekleri, masal, gelenek, metafor, deyimler

FOLKLORE THEMES IN POETRY: CAHIT SITKI TARANCI EXAMPLE

Cahit Sıtkı Tarancı, one of themostimportantpoets of ContemporaryTurkish Poetry in the 20. century, impresses next generations withbot him ages that he discussed and innovation that he brought to our poetry and rhythm. The Age Thirty fivepoetimprintingthemessuch as death, fear, anxiety, love, missing, thejoy of living, mirror on to his verses benefits from motifs of folklore in his poems successfully. The poet implicates in tale, folktale, mythology, formal number, idiomandso on elements to the texture of his poems with the simplicity of folk speech. Specially, blending tale motifs with the images of contemporary poetry, he develops a powerful and rich discourse. In the poems of Tarancı, it is possible to see the effects of contemporary French poetry and the taste of an Anatoliantale at thesame time. Inthisstudy, the usage of folklorethemes in terms of content of Cahit Sıtkı who is mostly evaluated in new discipline of literature will be discussed. Inaddition, the folkloric traditions of poetry as poems of richness will be compared with the usage in folk culture and the way of taking place in poetry

Keywords:

folklorethemes, tale, tradition, metaphor, idioms,

PDF

___

Aksan, Doğan (2003), Her Yönüyle Dil. Ankara: TDK Yayınları.
Artun, Erman (2014), Ansiklopedik Halkbilimi/Halk Edebiyatı Terimleri Sözlüğü. Adana: Karahan Kitapevi.
Elçin, Şükrü (1997),Halk Edebiyatı Araştırmaları I Ankara:Akçağ Yayınları.
Eliot, T. S. (2007), Edebiyat Üzerine Düşünceler. (Çev: Sevim Kantarcıoğlu) İstanbul
Paradigma Yayıncılık. Enginün, İnci (1991), Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Eronat, Kamuran (2005), Cahit Sıtkı Tarancı’da Düş ve Gerçek Çatışması, Dicle Üniversitesi
Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 5, s: 47-53. Eronat, Kamuran (2007), Ölümünün 50. Yılında Cahit Sıtkı Tarancı, Ankara, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları
Eronat, Kamuran (2010) Cahit Sıtkı Tarancı’nın Şair Kimliği ve Şiir Poetikası, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, s.708, C:XCIX, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları
Kaplan, Mehmet (1990), Cumhuriyet Devri Türk Şiiri, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları
Karabulut, Mustafa (2011), Cahit Sıtkı Tarancı’nın Şiirlerine Psikanalitik Bir Yaklaşım, Turkish
Studies - International Periodical For The Languages, terature and History of Turkish or Turkic, Volume 6/3 Summer 2011, p. 973-988 TURKEY
Karakaş, Rezan (2012), Cahit Sıtkı Tarancı’nın Eserlerinde Masalın İşlevi, Karadeniz Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 13, s:135-155.
Korkmaz, Ramazan (2002), İkaros’un Yeni Yüzü. Ankara: Akçağ Yayınları.
Korkmaz, Ramazan (2009), Cahit Sıtkı Tarancı, Ankara: Grafiker Yayınları
Schimmel Annemarie (2000,) Sayıların Gizemi ( Çev: Mustafa Küpüşoğlu) İstanbul: KabalcıYayınları.
Süreya, Cemal (1992), Folklor Şiire Düşman. İstanbul: Can Yayınları.
Tarancı, Cahit Sıtkı(1989), Evime ve Nihale Mektuplar.(Haz. Prof. Dr. İnci Enginün,)Ankara: TDK.
Tarancı, Cahit Sıtkı (2007), Ziya’ya Mektuplar. İstanbul: Can Yayınları.
Tarancı, Cahit Sıtkı (2009), Otuz Beş Yaş. İstanbul: Can Yayınları
Tezel, Naki (1997), Türk Masalları I. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Tura, Saffet. Murat (2008), Şeyh ve Arzu. İstanbul: Metis Yayınları