Osmanlı Gazetesi’ne Gönderilen Mektuplar Ve İçerikleri

Osmanlı Gazetesi 1897-1904 yılları arasında yayın hayatını sürdürmüştür. Osmanlı Gazetesi II. Abdülhamit yönetimine muhalif olan İttihat Terakki Cemiyeti üyeleri tarafından çıkarılmıştır. Sultan II. Abdülhamit'in baskısı sebebiyle yayın hayatını yurt dışında sürdürmek zorunda kalmıştır. Gazete yayın hayatı boyunca Osmanlı Devleti'ni ilgilendiren bütün gelişmelere kayıtsız kalmamıştır. Bunun dışında gazetedeki bütün haber ve makaleler tarandığında gazetenin yayın hayatı boyunca ısrarla sürdürdüğü tek tavır Sultan II. Abdülhamit'e olan muhalefetleridir. Osmanlı gazetesinin yayın hayatı boyunca sürekli takip ettiği konulardan biri meşrutiyet yandaşlığıdır. Gazeteyi çıkaranlara göre Osmanlı Devleti'nin kötü durumunun tek sebebi II. Abdülhamit'in yönetimidir. Devletin içinde bulunduğu kötü durumdan kurtarılması için tek çare ise meşrutiyetin ilan edilmesi gerekmektedir. Osmanlı Gazetesi önce Cenevre, Londra ve en sonra da Kahire'de çıkarılmıştır. Gazetenin sayfaları incelendiğinde gazeteye hemen hemen her sayıda farklı farklı şehirlerden mektupların ulaştığı görülmektedir. Gazeteye gelen bu mektupların en çok İstanbul'dan geldiği görülmüştür. Bunu Girit'ten gelenler izlemektedir. Gazeteye ulaşan mektupların Şam'dan, Kuveyt'ten, Musul'dan, Mısır'dan, Edirne'den, Deliorman'dan, Trablus'tan, Arnavutluk'tan ve daha pek çok yerden gönderildiği tespit edilmiştir. Ayrıca Amerika'dan da mektupların Osmanlı Gazetesi'ne ulaştığı görülmüştür. Gazeteye gönderilen mektupların içeriğinin de gazetenin görüşleriyle paralellik taşıdığı görülmektedir. Osmanlı Gazetesi'ne gönderilen bu mektupların çok farklı coğrafi alanları kapsaması gazetenin etki alanını ve takipçilerini göstermesi bakımından önemlidir.

Letters Sent to ‘Osmanlı’ Newspaper and their Contents

OĞUZ Gülser, Letters Sent to ‘Osmanlı’ Newspaper and their Contents, CTAD,Volume 13, Issue 26 (Fall 2017), pp. 236-252.The Osmanlı (Ottoman) newspaper pursued its publication life in the years 1897-1904.It was published by the members of the Committee of Union and Progress, who weredissident to the ruling of Abdulhamid II. It has been forced to maintain its publicationlife abroad because of Sultan Abdulhamid II’s oppression. Osmanlı did not, throughoutits publication life, remain indifferent to all developments concerning the OttomanEmpire. Moreover, when all news and columns in the Newspaper are scanned through,the only attitude maintained persistently by the Newspaper throughout its publicationlife is observed as its dissent to Sultan Abdulhamid II. One of the issues followedpersistently by Osmanlı throughout its publication life was a constitutional advocacy.The only reason for the plight of the Ottoman Empire, according to the newspaperissuers, was the rule of Sultan Abdulhamid II. The only way to rescue the State from itsplight was to declare constitutional monarchy. Osmanlı was published first in Geneva,London and lastly in Cairo. When the pages of the Newspaper are examined, it hasbeen observed that letters from different cities were received by the Newspaper foralmost every issue. It has been observed that these letters were received mainly fromIstanbul, followed by Crete. It is determined that the letters received by the newspaperwere sent from Damascus, Kuwait, Mosul, Egypt, Edirne, Ludogorets, Tripoli, Albaniaand many other places. Furthermore, letters from America are also observed to havebeen received by the Osmanlı. The content of the letters is also observed to be inparallel with the views of the newspaper. The fact that these letters covered highlydiverse geographical areas is of importance to show the impact area and followers ofthe newspaper.

___

  • ADIYEKE Ayşe Nükhet (2006) Osmanlı İmparatorluğu ve Girit Bunalımı (1896 – 1908), TTK, Ankara.
  • BAYKAL Hülya (1990) Türk Basın Tarihi 1831–1923, İstanbul.
  • ERTUĞ Hasan Refik (1970) Basın ve Yayın Hareketleri Tarihi, İstanbul Üniversitesi Yayınevi, İstanbul.
  • GERÇEK Selim Nüzhet (1931) Türk Gazeteciliği 1831–1931, Devlet Matbaası, İstanbul.
  • ALTUN Abdülrezzak (2006) Türk Basının Değişen Yüzü, Özkan Matbaacılık, Ankara.
  • HALAÇOĞLU Yusuf (1980) “Yunanistan’ın Osmanlı Devleti’ne Karşı Takip Ettiği Siyaset (1885-1918)”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, C. I, S. 6, İstanbul, s.14-25.
  • KABACALI Alpay (1990) Başlangıçtan Günümüze Türkiye’de Basın Sansürü, Gazeteciler Cemiyeti Yayınları, İstanbul.
  • KODAMAN Bayram (1993) 1897 Türk-Yunan Savaşı (Tesalya Tarihi), TTK., Ankara.
  • KOLOĞLU Orhan (1992) Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Basın, Cep Üniversitesi İletişim Yayınları, İstanbul.
  • -------------------------- (2014) İlk Gazete, İlk Polemik, Kaynak Yayınları, İstanbul.
  • OĞUZ Gülser (2006) Osmanlı Gazetesi (1897-1904), H.Ü. Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • ORAL Fuat Süreyya (Tarihsiz) Türk Basın Tarihi Osmanlı İmparatorluğu Dönemi.
  • ORHONLU Cengiz (1968) Türkçe Yayınlanan İlk Gazete Takvim-i Vekayi, Belgelerle Türk Tarih Dergisi, C. I, S 6, İstanbul, s. 35-39.
  • TOPUZ Hıfzı (2003) II. Mahmut'tan Holdinglere Türk Basın Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • TUNAYA Tarık Zafer (1995) Türkiye’de Siyasi Partiler (1859-1952), İstanbul.
  • YAZICI Nesimi (1989) Tanzimat Dönemi Basını Konusunda Bir Değerlendirme, Tanzimat’ın 150. Yıl Dönümü Uluslar Arası Sempozyumu, Ankara, s. 55-84.