Antalya’da “Lisan-ı Millet”in İlk Temsilcilerinden Akdeniz Gazetesi (1925-1926)

Antalya'da basın hayatı 19 Aralık 1920'de "Antalya'da Anadolu" gazetesinin yayımlanmasıyla başladı. "Antalya'da Anadolu"yu sırasıyla; "Antalya" (1922-1928), "Yeni İzmir" (1922), "Tenvîr" (1924-1925), "Akdeniz" (1925-1926), "Yeni Türkiye" (1926-1928), "Resmi Antalya" (1927-1937) ve "Zümrütova" (1927-1929) gazeteleri takip etti. 1920-1928 arasında yayımlanan bütün bu gazetelerin yanı sıra bu dönemde Antalya'da; "Yeni Hayat" (1920-1922), "Doğu" (1921-1922) ve "Ticaret" (1927) mecmuaları da neşredilmişti. Tüm bu gazete ve mecmualar, Cumhuriyet'in kuruluş yıllarında Antalya'da "lisan-ı millet"in temsilcisi olmuştu. Ayrıca, kentte yayımlanan gazete ve mecmuaların sayısının artmasıyla birlikte yeni matbaalar da faaliyete geçmişti. Ne var ki bunların çok azı kurumsallaşabilmiş ve süreklilik arz edebilmişti. Bu dönemde faaliyete geçen gazete ve mecmuaların neredeyse tamamı, kurulduktan kısa bir süre sonra kapanmıştır. Konuyla ilgili yapılmış ilk çalışma olan bu makalede, 1925-1926 yılları arasında Antalya'da yayımlanan "Akdeniz" gazetesi ele alınmaktadır. Çalışmada, ilk olarak, Antalya'da basın tarihinin başlangıç yılları incelenmekte ve gazeteleri var eden koşullara değinilmektedir. Daha sonra, gazetenin 86 nüshasının incelenmesinden hareketle, "Akdeniz"in içeriğine ve kurucusu Dr. Ferruh Niyazi'nin kişiliğine değinilmiştir. Bu makalenin temel amacı Antalya basın tarihinin ilk yılları hakkında derli toplu bilgi vermek ve "Akdeniz" gazetesini kamuoyuna tanıtmaktır. Makalenin amaçlarından bir diğeri ise "Akdeniz" gazetesi aracılığıyla Cumhuriyet'in kuruluş döneminde Antalya tarihinin belli başlı meselelerini ele almaktır.

‘Akdeniz’, one of the First Local Newspapers in Antalya Province (1925-1926)

The press life in Antalya started with the publication of the “Anatolia in Antalya”newspaper in Antalya on 19 December 1920. The “Anatolia in Antalya” newspaper wasfollowed by “Antalya” (1922-1928), “Yeni İzmir” (1922), “Tenvîr” (1924-1925),“Akdeniz” (1925-1926), “Yeni Türkiye” (1926-1928), “Resmi Antalya” (1927-1937) and“Zümrütova” (1927-1929) newspapers respectively. In addition to all these newspaperspublished between 1920 and 1928, “Yeni Hayat” (1920-1922), “Doğu” (1921-1922) and“Ticaret” (1927) magazines were also published. All these newspapers and magazinesbecame representatives of the “voice of the nation” in Antalya during the foundationyears of the Republic. In addition, with the increase in the number of newspapers andmagazines published in the city, new printing houses were also come into operation.However, very few of these newspapers and magazines could be institutionalized andsustained. Almost all of the newspapers and magazines that were active in this periodwere closed shortly after the establishment. In this very first study on the subject,“Akdeniz” newspaper, published in Antalya between 1925 and 1926, is examined. Inthe study, firstly, the beginning years of the press history are examined in Antalya andthe conditions that create the newspapers are mentioned. By considering analysis of 86extant issues of the newspaper, content of “Akdeniz” and personality of thenewspaper's founder Dr. Ferruh Niyazi is touched on. Practical purpose of the study isto give far reaching insight into the first years of press history in Antalya and topublicise the newspaper. Another purpose is to address major issues of city historyduring the foundation period of the republic through “Akdeniz”.

___

  • Antalya Şer’iyye Sicili
  • 11/231.
  • 14/19, 62, 255.
  • 32/335.
  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA)
  • Dâhiliye Nezareti Emniyyet-i Umûmîyye Müdîriyyeti Kalem-i Umumi (DH.
  • EUM. KLU) 15-69.
  • Dâhiliye Nezareti Mektubi Kalemi (DH. MKT.) 1601-60
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA)
  • 30.18.1.3.20