Suriyeli Öğrencilerin Din Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar: Kilis İli Örneği

Yaşadığı yerden, herhangi bir şekilde ayrılan veya ayrılmak zorunda ka-lan bireylerin başka yerleşim alanlarına yaşamlarını sürdürmek üzere gitmesi durumu olarak ifade edilen “göç” olgusu insanlık tarihi kadar eskidir. İnsanlar, tarihi süreç içerisinde savaşlar, dini, ekonomik veya diğer sosyal olaylar dola-yısıyla göç etmek durumunda kalmışlardır. Geçmişte olduğu gibi günümüzde de varlığını sürdüren son zamanlarda ise dünya genelinde artış gösteren göç olgusu insanoğlunun karşı karşıya kaldığı en önemli sorunlardan birisidir. Suriye’de patlak veren ve zamanla daha da şiddetli hale gelen iç savaş nede-niyle ülkelerinden ayrılmak durumunda kalıp Türkiye’ye göç eden Suriyeli sığınmacı sayısı göç idaresinin 2017 yılı verilerine göre üç milyonun üzerin-dedir. Türkiye’ye sığınan Suriyeli mültecilere devlet tarafından barınma, bes-lenme, sağlık ve eğitim gibi birçok alanda hizmet verilmektedir. 2016–2017 eğitim/öğretim yılından itibaren Türk Milli Eğitim sistemine dâhil olmaya başla-yan Suriyeli öğrenciler anasınıfından başlanarak 1. 5. ve 9. sınıflarda öğrenim görmektedirler. Türk öğrencilere göre dil başta olmak üzere eğitim, kültür, gelenek-görenek gibi hususlarda farklı nitelikler taşıyan bu öğrenciler Türki-ye’deki eğitim kurumlarında bir takım uyum sorunları ile karşılaşmışlardır. Bu çalışmada Suriyeli öğrencilerin öğrenim gördüğü devlet okullarında ve Geçici Eğitim Merkezlerinde (GEM) görev yapan din eğitimcilerinin Suriyeli öğrencile-rin eğitiminde karşılaştığı problemlerin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Suriyeli öğrencilerin öğrenim gördüğü Kilis merkezdeki okullarda ve GEM’lerde görevli din eğitimi ile ilgili derslere giren 20 öğretmenle görüşme yapılmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntem ve teknikleri kullanılmıştır. Araş-tırmaya katılan öğretmenlerin belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerin-den birisi olan ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırma bulgularına göre Suriyeli öğrencilerin öğrenim gördüğü kurumlarda çalışan yerel din eğitimcile-rinin Arapça dil yeterlilikleri açısından problem yaşadıkları tespit edilirken, GEM’lerde çalışan Suriyeli eğitimcilerin öncelikli problemlerinin ders kitapla-rı/öğretim materyalleri eksikliği olduğu tespit edilmiştir.

The Problems Encountered in Religious Education of Syrian Students: Kilis Province Example

The immigration phenomenon, which is expressed as the state in which individuals who have left or separated from their place of residence to continue their lives in other settlements are as old as human history. People have had to migrate due to wars, religious, economic or other social events in the historical process. As in the past, the phenomenon of immigration, which continues to exist today, and which has increased throughout the world in recent times, is one of the most important problems facing human beings. According to the statistics of the immigration administration for 2017, the number of Syrian asylum seekers who had to leave their country due to the ongoing civil war in Syria and migrated to Turkey is approximately 3 million. The government provides services to the refugees in many areas such as shelter, nutrition, health and education. Syrian students who started to be included in the Turkish National Education system starting from 2016-2017 education year has received education in the first, fifth and ninth grades. Ac-cording to Turkish students these students have different qualities such as education, culture, tradition-custom, especially the language, and they have encountered some compliance issues in educational institutions in Turkey. In this study, it is aimed to determine the problems about Syrian students’ educa-tion encountered by the religious educators working in public schools and Temporary Training Centers (TTC). For this purpose, interviews were held with 20 teachers attending classes on religious education and working at the central schools in Kilis where Syrian students have received education and TTC. Qualitative research methods and techniques were used in the study. Criteria sampling method, which is one of the purposeful sampling methods, were used in sampling the teachers participating in the research. The data obtained in the research are also analyzed by content analysis technique and the results are presented. It has been determined that religious educators working in schools where Syrian students have study, have problems primarily in terms of Arabic language proficiency, and the priority problems of the Syrian educators working in the temporary training center are lack of textbooks/ teaching materials.

PDF

___

Akalın, A. T. (2016). Türkiye’ye Gelen Suriyeli Göçmen Çocukların Eğitim Sorunları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversi-tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Aydın, H. (2016). Türkiye’deki Suriyeli Sığınmacıların Eğitimi, Eğitime Bakış Dergisi, Sayı 36. Eğitim Birsen Yayınları, Ankara, ss. 53–58.
Balkar, B., Şahin, S. ve Babahan, N. I. (2016). Geçici Eğitim Merkezlerinde (GEM) Görev Yapan Suriyeli Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunlar, Eğitimde Kuram ve Uygulama, 12(6), ss.1290–1310.
Can, G. (2008). Eğitimin Psikolojik Temelleri, Eğitim Bilime Giriş (Ed. Mehmet Gültekin), Açık öğretim Fakültesi Yayını No: 948, Eskişehir.
Coşkun, İ ve Emin, M. N. (2016). Türkiye’deki Suriyelilerin Eğitiminde Yol Haritası Fırsatlar ve Zorluklar, SETA (Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı). Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık A.Ş., İstanbul.
Culbertson, S. ve Constant, L. (2015). Education of Syrian Refugee Children Managing the Crisis in Turkey, Lebanon, and Jordan, RAND Corpora-tion, Santa Monica, Calif.
Çalışkan, N. (2016). Suriye’de Kur’an – Tefsir Çalışmaları ve Mülteciler Bağ-lamında İlmi Mirasın Günümüze Aktarımı Teklifler – Öneriler, Route Educational and Social Science Journal, 3 (10), ss. 252–265.
Emin, M. N. (2016). Türkiye’deki Suriyeli Çocukların Eğitimi, SETA Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı, İstanbul.
Erdem, C. (2017). Sınıfında Mülteci Öğrenci Bulunan Sınıf Öğretmenlerinin Yaşadıkları Öğretimsel Sorunlar Ve Çözüme Dair Önerileri, Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, ss. 26–42.
Güllüpınar, F. (2017). Suriyelilerin Eğitimine Suriyelilerin Gözünden Bakmak: Eskişehir’de Suriyelilerin Toplumla Bütünleşme Perspektifleri Üzerine Değerlendirmeler, Göç Konferansı 2017 Seçilmiş Bildiriler, Transnatio-nal Press London. ss.153–162.
Gündüz, R. (2016). Mültecilerin Eğitim Hukuku ve Türkiye’deki Eğitim Sorun-ları, Eğitime Bakış Dergisi, Sayı 36. Eğitim Birsen Yayınları, Ankara, ss. 40–46.
HRW (Human Rıghts Watch) (2015). “When I Picture My Future, I See Not-hing” Barriers to Education for Syrian Refugee Children in Turkey, U.S.A.
Karadeniz, M. (2016). Kilis’te Yaşayan Suriyeli Sığınmacıların il Ekonomisine Etkisi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlan-mamış Yüksek Lisans Tezi, Kilis.
Kılcan, B., Çepni, O. ve Kılınç, A. Ç. (2017). Mülteci Öğrencilere Yönelik Tu-tum Ölçeğinin Geliştirilmesi, Journal of Human Sciences, 14 (2), ss.1045–1057.
Kirman, M. A. (2017). Sosyal Bir Olgu Olarak Göç. İslam Coğrafyasında Te-rör, Göç ve Mültecilik Sempozyumu, Recep Tayyip Erdoğan Üniversi-tesi Yayınları, Rize. ss.109–129.
Oytun, O. ve Gündoğar, S. S. (2015). Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Etki-leri, ORSAM – TESEV, Rapor No: 195, Ankara.
Özer, Y.Y., Komsuoğlu, A., ve Ateşok, Z. Ö. (2016). Türkiye’deki Suriyeli Ço-cukların Eğitimi: Sorunlar Ve Çözüm Önerileri, Akademik Sosyal Araş-tırmalar Dergisi. 4, (37), Aralık 2016, ss. 34–42.
Sağır, Z. (2014). Suriyeli Mültecilerde Dini Başa Çıkma ve Ruh Sağlığı, Yayın-lanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Sarıtaş, E, Şahin, Ü. ve Çatalbaş, G. (2016). İlkokullarda Yabancı Uyruklu Öğrencilerle Karşılaşılan Sorunlar, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bi-limler Enstitüsü Dergisi, Sayı 25/1, ss. 208–229.
Seta, (2017). Engelleri Aşmak Türkiye’de Suriyeli Çocukları Okullaştırmak, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı Yayınları, Ankara.
Seydi, A, R. (2014). Türkiye’nin Suriyeli Sığınmacıların Eğitim Sorununun Çözümüne Yönelik İzlediği Politikalar, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 31, ss. 267–305.
Tanrıkulu, F. (2017). Türkiye’de Yaşayan Suriyeli Çocukların Eğitim Sorunu ve Çözüm Önerileri, Liberal Düşünce Dergisi, 22 (86), ss. 127–144.
ve Çözüm Önerileri, Liberal Düşünce Dergisi, 22 (86), ss. 127–144. Taştan, C. Kavuncu, A. Ç., Akbulut, A. M., İrdem, İ, Osmanoğlu, E, Özkaya, ve Yıldız, A.K (2016). Uluslararası Kitlesel Göçler ve Türkiye’deki Suriyeliler, I. Uluslararası Göç ve Güvenlik Konferansı Sonuç Raporu, 11–13 Kasım 2016, Polis Akademisi Yayınları, Ankara.
Taştan, C. ve Çelik, Z. (2017). Türkiye’de Suriyeli çocukların eğitimi: Güçlükler ve öneriler. Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi, Ankara.
Uzun, E.M. ve Bütün, E. (2016). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarındaki Suriyeli Sığınmacı Çocukların Karşılaştıkları Sorunlar Hakkında Öğretmen Gö-rüşleri, Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, Cilt:1 Sayı:1, ss.72–83.
Watkins, K. ve Zyck, S. A. (2014). Living on hope, hoping for Education: The failed response to the Syrian refugee crisis. (ODI), Overseas Develop-ment Institute Report, ss.1–13.
Erdoğan, E.U. ve Tarlan, K. V. (2016). Suriyeli Mültecilerin Türkiye’deki Sivil Hayata İntibakına Yönelik Envanter Çalışması, İstanbul. http://www.hyd.org.tr/attachments/article/219/suriyeli-multecilerin-turkiyedeki-sivil-hayata-intibakina-yonelik-envanter-calismasi.pdf. (01.12.2017).
Göç İdaresi (2017). http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_icerik (25.10.2017).
Kızılabdullah, Y. ve Yürük, T. (2018). The Contribution of the Religious Cultu-re and Ethics Course on the Integration of Children of Syrians in Adana, Turkey, Religious Education, ss. 1–13. DOI: 10.1080/00344087.2018.1456067 (25.05.2018).
Kurter, M. Ç. (2017). Suriyeli Mültecilerin Eğitim Hakkına Erişimi Saha Araştırması Tarama Raporu. https://www.academia.edu/31170856/Suriyeli_M%C3%BCltecilerin_E% C4%9Fitim_Hakk%C4%B1na_Eri%C5%9Fimi (12.12.2017).
MEB Temel Eğitim Genel Müdürlüğü (2014). “Yabancılara yönelik eğitim-öğretim hizmetleri genelgesi” (2014/21). http://mevzuat.meb.gov.tr/html/yabyonegiogr_1/yabyonegiogr_1.html (01.11.2017).
TBMM (2012). İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, “Ülkemize Sığınan Suriye Vatandaşlarının Barındıkları Çadırkentler Hakkında inceleme Raporu https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/docs/2012/raporlar/28_ 02_2012_1.pdf (21.04.2018).